loader loader

Grzybica po antybiotyku – jak leczyć grzybicę po antybiotykach?

Grzybica pa antybiotyku to jedno bardziej kłopotliwych i trudnych do leczenia powikłań po antybiotykoterapii. Osłabiając naturalną florę fizjologiczną antybiotyki mogą być przyczyną grzybicy pochwy i grzybicy przewodu pokarmowego. Po antybiotyku należy przyjmować probiotyki, odpowiednio dostosować dietę unikając podaży cukrów. Bywa, że konieczne bywa przerwanie antybiotykoterapii, zwłaszcza jeżeli trwa ona długo.

Dlaczego grzybica pojawia się po antybiotykach?

Antybiotyki stanowią niezastąpione narzędzie w przypadku leczenia rozmaitych infekcji bakteryjnych. Umożliwiają skuteczną eliminację bakterii chorobotwórczych. Niestety, wraz ze szkodliwymi drobnoustrojami z organizmu pacjentów przyjmujących antybiotyki eliminowana jest także część flory fizjologicznej, czyli bakterii występujących naturalnie w organizmie człowieka. Zapewniają one stałość środowiska wewnętrznego, produkują ochronne substancje zapobiegające niektórym zakażeniom, syntezują witaminy. Oprócz fizjologicznych bakterii, np. z rodzaju Lactobacillus, w przewodzie pokarmowym czy pochwie występują nieliczne kolonie grzybów Candida.

Przeczytaj: Krostki na wargach sromowych – co to za choroba?

W stanie zdrowia pozostają one zupełnie nieszkodliwe. W przypadku jednak, gdy poprzez działanie antybiotyków naturalna flora zostaje zaburzona, kolonie Candida dochodzą do głosu. Przy niedostatecznej obecności bakterii Lactobacillus drożdżaki przyrastają w bardzo szybkim tempie, w konsekwencji wywołując przykre dolegliwości – bądź to ze strony przewodu pokarmowego ( grzybica jamy ustnej, przełyku, jelit), bądź dróg rodnych (grzybica pochwy). Czas konieczny na regenerację flory fizjologicznej po antybiotykach jest różny, a rozwój grzybicy dodatkowo go spowalnia.

To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie

Grzybica po antybiotyku – kiedy można zachorować?

Nie w każdym przypadku stosowania antybiotyków rozwinie się grzybica. Ryzyko grzybicy po antybiotykach wzrasta w przypadku:

  • długotrwałej antybiotykoterapii,
  • uogólnionych zaburzeń odporności,
  • współistniejącej cukrzycy,
  • diety bogatej w węglowodany (szczególnie cukry proste),
  • niedoborów witaminowych,
  • zaburzeń hormonalnych, ciąży, stosowania antykoncepcji.

To też może Cię zainteresować: Przelewanie w brzuchu – przyczyny

Grzybica pochwy po antybiotyku

Najczęściej grzybica po antybiotyku przejawia się w postaci objawów z przewodu pokarmowego lub układu rodnego.

Drożdżyca pochwy bardzo często pojawia się u kobiet leczonych antybiotykami. Antybiotyki o szerokim spektrum działania są skuteczne przeciw wielu rodzajom bakterii, ale niszczą dobre bakterie w pochwie, co może prowadzić do rozwoju kandydozy. Antybiotyki zmniejszają ilość pałeczek kwasu mlekowego i prowadzą do zmiany pH w pochwie, a to ułatwia rozwój grzybicy pochwy.

To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie

Grzybica pochwy po antybiotykach daje charakterystyczne objawy:

W tej sytuacji należy udać się do lekarza, aby ocenił wygląd wydzieliny i potwierdził obecność grzybów w badaniu mikroskopowym lub mikrobiologicznym.

Grzybica przewodu pokarmowego

Grzybica przewodu pokarmowego po antybiotykach – najczęstszym miejscem, w którym rozwija się grzybica po antybiotykach jest jama ustna, rzadziej jelita. W jamie ustnej można zaobserwować charakterystyczne białe naloty na języku i podniebieniu, które łatwo da się oddzielić od podłoża. Wśród objawów obecne może być pieczenie, ból. Czasem występują zajady – bolesne pęknięcia w kącikach ust.

Grzybica jamy ustnej nie stanowi jednak dużego problemu zdrowotnego. W razie przeniesienia grzybów do przełyku, wystąpić mogą problemy z bolesnym przełykaniem, zgagą, bólem zamostkowym. Bardziej uciążliwa wydaje się być grzybica jelit po antybiotykach. Wśród objawów wymienić można nudności i bóle brzucha, zaparcia lub biegunki, uczucie ciągłego przelewania, wzdęcia, swędzenie i pieczenie okolicy odbytu.

Zobacz też: Po co się robi wymaz z odbytu?

Grzybica poantybiotykowa – jak leczyć grzybicę po antybiotyku?

Bardzo ważny jest fakt, że antybiotyki działające na bakterie są całkowicie bezsilne wobec grzybów. Zakażenia grzybicze wymagają stosowania specjalnych środków. W przypadku infekcji grzybiczej pochwy zalecane jest stosowanie dopochwowym leków przeciwgrzybiczych w postaci kremu lub tabletek – nystatyny lub klotrimazolu. Leczenie to powinno być wystarczające, gdy jednak okres objawów przewleka się można rozważyć terapię lekami doustnymi, np. flukonazolem.

Grzybica jamy ustnej po antybiotyku wymaga miejscowego stosowania maści przeciwgrzybiczych, pastylek do ssania i płynów do płukania zawierających np. chlorheksydynę, jodynę, wodę utlenioną w odpowiednim stężeniu. W razie wystąpienia grzybicy przełyku czy jelit, wskazane jest przyjmowanie leków przeciwgrzybiczych jak nystatyna czy amfoterycyna B. W cięższych przypadkach można zastosować flukonazol, itrakonazol czy ketokonazol.

Dieta na grzybicę po antybiotyku

Przestrzegając kilku zaleceń można zmniejszyć ryzyko wystąpienia grzybicy poantybiotykowej. Wskazane są:

  • dieta niskocukrowa – z ograniczeniem słodyczy, słodzonych napojów oraz używek – papierosów, alkoholu; produkty bogate w błonnik (warzywa) pozwalają na dłuższe uzyskanie uczucia sytości, jednocześnie dostarczając wielu witamin;
  • probiotyki – substancje zawierające szczepy bakterii stanowiących florę fizjologiczną (Lactobacillus, Saccharomyces); przyjmowane powinny być w trakcie antybiotykoterapii, zwykle raz dziennie w postaci kapsułek; znacznie słabsze, ale również korzystne działanie mają produkty zawierające żywe kultury bakterii – jogurty i inne przetwory nabiałowe. (ich spożywanie w trakcie choroby oraz po niej może przyczynić się do łagodniejszego przebycia okresu poantybiotykowego).

Jak zapobiegać grzybicy po antybiotykach?

Należy także rozważyć ograniczenie antybiotykoterapii. Chociaż w wielu przypadkach antybiotyki są niezastąpione, wielokrotnie lekarze i pacjenci nadużywają ich. Należy pamiętać, że większość infekcji górnych dróg oddechowych to jednak zakażenia wirusowe, na które antybiotyki są zupełnie bezsilne i w pełni wystarczające jest leczenie objawowe. Gdy jednak lekarz zaleci przyjmowanie antybiotyków, zawsze należy przeprowadzić pełną kurację.

Niedopuszczalne jest przerwanie przyjmowania antybiotyków od razu po wycofaniu się objawów, np. po 4 dniach, podczas gdy lekarz zalecił terapię 7-dniową. Podobnie, niewskazane jest „zapobiegawcze” stosowanie pozostałych w domowych apteczkach po poprzednich chorobach pojedynczych tabletek z antybiotykami w przypadku objawów zakażenia górnych dróg oddechowych z przyczyn podanych już powyżej.

Bibliografia

 
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.


  1. „Diagnostyka obrazowa. Układ trawienny” red. naukowa Stanisław Leszczyński, Joanna Pilch-Kowalczyk, wyd. 2012 r.
  2. „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
Opublikowano: 30.09.2016; aktualizacja:

Oceń:
4.5

Gabriela Gajewska

Lekarz

Absolwentka Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Aktualnie odbywa staż podyplomowy w Szpitalu Miejskim w Siemianowicach Śląskich.

Komentarze i opinie (0)

Może zainteresuje cię

Grzybica jamy ustnej – przyczyny, objawy i leczenie

 

Urazy w jamie ustnej – przyczyny, objawy, leczenie

 

Przyczyny bólu w jamie ustnej

 

Dieta przeciwgrzybicza (Candida dieta) – produkty wskazane i przeciwwskazane, efekty

 

Grzybica przełyku – przyczyny, objawy, leczenie kandydozy przełyku

 

Wymaz z jamy ustnej

 

Grzybica gardła – objawy, leki, leczenie domowe

 

Choroby jamy ustnej