Katar wirusowy – jak rozpoznać objawy i leczyć?

Katar wirusowy – przyczyny

Zakażenia wirusami są główną przyczyną kataru infekcyjnego. Ten kojarzony jest głównie z przeziębieniem, czyli niegroźną infekcją ostrego zapalenia górnych dróg oddechowych. Najczęstszymi przyczynami tych zakażeń są: adenowirusy, rinowirusy, koronawirusy, wirus grypy oraz paragrypy.

Katar przy przeziębieniu czy przy grypie ma charakterystyczny wygląd i konsystencję. Bywa jednak, że infekcja wirusowa może być źle leczona i przy niesprzyjających warunkach, np. spadku odporności, dochodzi do nadkażenia bakteryjnego.

Infekcje szerzą się drogą kropelkową, dlatego należy unikać przebywania z osobami chorymi. W okresie większej zachorowalności wskazane jest ograniczenie przebywania w dużych skupiskach ludzi.

Czytaj również: Naturalne sposoby na przeziębienie

Jak wygląda katar wirusowy – objawy

Wydzielina produkowana podczas kataru ułatwia usuwanie wirusów. Rozszerzające się naczynia krwionośne i zwiększony przepływ krwi powodują obrzęk w obrębie błony śluzowej nosa. Katar wirusowy spływa poprzez przednie nozdrza oraz tylne po ścianie tylnej gardła. Jak wygląda? Jest wodnisty, ciekły, przezroczysty i lepki. Pacjenci skarżą się, że jest męczący, uciążliwy, że wycieka z nosa.

Przeczytaj: Spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła

Infekcjom wirusowym najczęściej towarzyszy kichanie, tzw. kręcenie w nosie zatkany nos. U dzieci pojawić się może łzawienie. Katar wirusowy u dziecka jest szczególnie uciążliwy. Mali pacjenci nie umieją wydmuchać nosa. W związku z utrudnieniem przepływu powietrza przez nos oddychają przez usta także w trakcie snu. Maluchy przez to bywają rozdrażnione, mają trudności z zasypianiem i zmniejszony apetyt.

Przeczytaj też: Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła

Jak odróżnić katar wirusowy od bakteryjnego?

Katar wywołany wirusową infekcją ma wygląd wodnisto-śluzowy (pacjenci często określają go jako woda z nosa), natomiast wywołany infekcją bakteryjną ropno-śluzowy. Bakteryjny jest bardziej gęsty. Jego kolor określa się jako żółty, zielony, lub żółto-zielony. Jest trudniejszy do usunięcia. Infekcjom bakteryjnym towarzyszą najczęściej bardziej dokuczliwe objawy - wyższa gorączka, stan zapalenie oskrzeli, zatok.

Katar zatokowy bardzo często jest wynikiem infekcji o podłożu wirusowym. Wirusowe i alergiczne zapalenie zatok daje podobne objawy i podobny typ wydzieliny z nosa.

Pamiętać należy o tym, że w trakcie ustępowania objawów przeziębienia zmienia się charakter i wygląd wydzieliny z nosa, która gęstnieje i zmienia czasem kolor. Etapy, przebieg infekcji i ich objawy związane są ze zwiększoną zawartością leukocytów i złuszczających się nabłonków.

To też może Cię zainteresować: Jak rozpoznać i leczyć katar sienny?

W sytuacji, gdy początkowo wodnista wydzielina staje się ropna i towarzyszy temu złe samopoczucie, podwyższona temperatura ciała, objawy zapalenia zatok przynosowych czy spływanie wydzieliny po ścianie tylnej gardła wówczas możemy podejrzewać nadkażenie bakteryjne i należy rozważyć włączenie do leczenia antybiotyku. Bakteriami, które najczęściej wywołują ten stan są: Streptococcus pneumonice, Staphylococcus aureus, Moraxella catarrhalis, Haemofilus influenzae, Streptococcus pyogenes.

Ile trwa katar wirusowy?

Utrzymuje się zazwyczaj od 7 do 10 dni. Temperatura ciała w przypadku wirusowej infekcji nie przekracza zwykle 38,5 stopni Celsjusza, natomiast nadważenia infekcji bakteryjnej może przekraczać tą granicę. W przypadku nadkażenia bakteryjnego objawy utrzymują się dłużej. Nieżyt nosa ma przeważnie charakter wirusowy natomiast bakteryjny jest wynikiem nadważenia.

Wirusowy katar czy alergiczny?

Oprócz kataru wirusowego spotkać się możemy często z alergiczną przyczyną kataru. Alergiczny nieżyt nosa może być sezonowy lub całoroczny w zależności od tego, kiedy pacjent ma do czynienia z ekspozycją na alergeny. Katar sezonowy pojawia się nagle i wywołany jest często przez pyłki roślin kwitnących w danym okresie pylenia a katar całoroczny związany jest z stałą ekspozycją na alergeny np. w przypadku roztoczy kurzu domowego. Katar ma charakter obfitej wodnistej wydzieliny opisywanym przez chorego jako woda z nosa. Występują wielokrotne kichnięcia, czasami świąd w nosie, trudności z koncentracją, uczucie zatkania nosa, towarzyszyć może mu zapalenie alergiczne spojówek.

Sprawdź również: Katar z krwią – jakie są przyczyny krwi w katarze?

Katar wirusowy – leczenie u dorosłych i u dziecka

Leczenie wirusowego kataru opiera się na zwalczaniu i łagodzeniu objawów. Na katar wirusowy nieskuteczne są antybiotyki, leki te nie działają na wirusy. W leczeniu objawowym zastosować możemy krople, które zmniejszają obrzęk śluzówki nosa obkurczając naczynia krwionośne. Często stosowane są krople z oksymetazoliną i ksylometaloziną. Preparaty te należy stosować krótkotrwale, ponieważ przewlekłe ich stosowanie może skutkować zaburzeniami wydzielania śluzówki. Leków tych nie należy stosować u noworodka i niemowląt do 3 miesiąca życia, a u starszych dzieci trzeba zachować ostrożność.

Niekiedy stosuje się tabletki zawierające pochodne pseudoefedryny, również obkurczającej naczynia krwionośne. Podczas stosowania powyższych preparatów należy pamiętać o działaniach niepożądanych, jakimi są: pobudzenie, tachykardia czy podwyższenie ciśnienia tętniczego. Leku tego nie należy stosować u dzieci poniżej 7. roku życia. Niekiedy lekarz może zalecić choremu stosowanie miejscowo leków sterydowych działających przeciwzapalnie, ale także wywołujących skutki uboczne.

W leczeniu infekcji o podłożu wirusowym stosuje się pranobeks inozyny. Lek dostępny jest bez recepty. Tabletki przeznaczone są dla dorosłych, a syrop dla dzieci. Preparat nie tylko zwalcza wirusy, ale także skaraca czas leczenia. Ponadto działa immunomodelująco, czyli podnosi odporność.

W przypadku nadkażenia bakteryjnego konieczne może okazać się leczenie antybiotykiem. W przypadku alergicznego nieżytu nosa skuteczne są leki przeciwhistaminowe.

Domowe sposoby na katar wirusowy

Domowe sposoby radzenia sobie z uciążliwym katarem wykorzystują ogólnodostępne i bezpieczne substancje i naturalne składniki. Jedną z metod jest płukanie nosa roztworem izotonicznym lub hipertonicznym chlorku sodu lub przy pomocy sprayów z aplikatorem, który również zawiera roztwór chlorku sodu. Można również płukać nos wodą morską, co pozwala oczyścić nos z zalegającej tam wydzieliny.

U małych dzieci popularne jest stosowanie ampułek zawierających roztwór chlorku sodu. Po odchyleniu główki dziecka podaje się do każdej dziurki 1–2 kropelki soli fizjologicznej. Inną domową metodą leczenia jest inhalacja przy użyciu olejków eterycznych takich jak olejek miętowy, sosnowy, eukaliptusowy zalewanych wrzącą wodą. Inhalacje podobnie jak płukanie roztworem NaCl zmniejszają obrzęk śluzówki i ułatwiają oddychanie. U dzieci celem odessania nadmiaru wydzieliny stosowane bywają aspiratory. Są one szczególnie popularne u małych pacjentów, którzy nie potrafią jeszcze sami pozbyć się wydzieliny z nosa.