Dreszcze i uczucie zimna – jakie są przyczyny i co robić?

Dreszcze, czyli nagłe uczucie zimna

Dreszcze, drgawki z zimna, są nieskoordynowanymi, przypadkowymi skurczami niezbyt dużych grup mięśni, które objawiają się ich drobnofalistym drżeniem. Pojawia się uczucie zimna. Przyczyną ich pojawienia się są szybkie zmiany temperatury ciała w stosunku do temperatury panującej w otoczeniu. Do takich zmian dochodzi najczęściej w wyniku infekcji toczących się w organizmie, ale mogą być spowodowane również zmęczeniem czy przyjmowanymi lekami.

Zimne dreszcze mogą współistnieć z gorączką i innymi przejawami zaburzeń pracy organizmu lub stanowić izolowany objaw. Mogą być zjawiskiem pozytywnym, jak ma to miejsce w przypadku wychłodzenia, kiedy to skurcze grup mięśniowych dostarczają dodatkowe ilości ciepła, by rozgrzać organizm. Mogą być także zjawiskiem patologicznym świadczącym na przykład o przenikaniu toksyn drobnoustrojów do układu krążenia. Leczenie zależy od przyczyny, która je wywołała (np. będzie inne w przypadku dreszczy i wysokiej gorączki, a inne w sytuacji uczucia ciągłego zimna spowodowanego zmianami hormonalnymi).

Przeczytaj też: Budzenie się w nocy – przyczyny, jak leczyć?

Dreszcze – przyczyny

Dreszcze są objawem chorobowym, który może pojawiać się w przebiegu różnych schorzeń ogólnoustrojowych i miejscowych, ale nie zawsze tak jest – mogą wystąpić również w stanie pełnego zdrowia. Do najczęściej obserwowanych w praktyce lekarskiej przyczyn ich występowania zaliczamy:

• infekcje – na przykład infekcje wirusowe, często występują dreszcze przy przeziębieniu; w tym przypadku dreszczom towarzyszy zwykle podwyższona temperatura ciała, czyli gorączka,
• schorzenia ogólnoustrojowe – cukrzyca (zwłaszcza nieleczona), ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie płuc (w tych przypadkach poza dreszczami występują również objawy charakterystyczne dla każdej z wymienionych jednostek chorobowych);
• menopauza – wahania poziomu hormonów płciowych w tym okresie życia kobiety często skutkują pojawieniem się uderzeń gorąca oraz dreszczy;
• choroby nowotworowe – dreszcze stosunkowo często występują podczas rozpadu guza nowotworowego;
• zaburzenia psychiczne – depresja, nerwica, zaburzenia lękowe – także tutaj mogą pojawić się dreszcze, niekiedy o znacznym nasileniu i długim czasie trwania;
• przyjmowane leki – organizm może w zróżnicowany sposób zareagować na związki chemiczne zawarte w preparatach leczniczych, jednym z niepożądanych objawów stosowanych leków bywają dreszcze bez gorączki.

U osób zdrowych mogą pojawić się w związku z przebywaniem w niskiej temperaturze otoczenia, mogą świadczyć o przemęczeniu organizmu (na przykład wykonywaną pracą), ale mogą również być objawem nadużycia alkoholu (dreszcze, uczucie zimna).

To też może Cię zainteresować: Drżenie ciała – jakie mogą być przyczyny drżenia mięśni ciała?

Ciągłe uczucie zimna i dreszcze – czy to choroba?

Występowanie dreszczy nie zawsze wymaga pilnej i specjalistycznej diagnostyki, gdyż – jak wspomniano wcześniej – mogą one pojawić się u osób w stanie pełnego zdrowia i być spowodowane na przykład przemarznięciem czy przemęczeniem.

Porady lekarskiej powinniśmy zdecydowanie zasięgnąć w przypadku współistnienia opisywanego objawu współwystępującego z podwyższoną temperaturą ciała, pojawienia się dreszczy u dzieci oraz osób w wieku podeszłym, a także gdy utrzymują się one przez dłuższy czas, a domowe sposoby nie przynoszą oczekiwanego rezultatu.

Lekarz, aby ustalić przyczynę objawów, takich jak np. nocne dreszcze i uczucie zimna powinien zbadać pacjenta oraz zadać kilka pytań, co pomoże w ustaleniu przyczyn występowania. Najczęściej zadawane są pytania o czas trwania dolegliwości, ich początek i nasilenie, częstość występowania, towarzyszące schorzenia ze strony różnych układów, współistnienie gorączki czy innych objawów mogących sugerować konkretną jednostkę chorobową, a także o przyjmowane leki i używki.

Na podstawie zebranego wywiadu lekarz zwykle jest w stanie stwierdzić, co może być przyczyną dreszczy. Czasami konieczne staje się wykonanie badań krwi, badania ogólnego i posiewu moczu, oznaczenia poziomu hormonów (głównie płciowych) lub badania radiologicznego klatki piersiowej.

Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów

Co na dreszcze?

Nie istnieje jeden uniwersalny sposób na opisywany objaw. W każdym przypadku zaleca się przykrycie ciała (na przykład kocem), gdyż ogrzanie organizmu może zmniejszyć stopień odczuwania np. zimnych dreszczy w nocy, a na pewno wpłynie pozytywnie na samopoczucie. Leczenie uzależnione jest przede wszystkim od przyczyny, która spowodowała ich wystąpienie. Jeśli są one efektem przemęczenia organizmu (spowodowanego na przykład pracą czy ciężkim wysiłkiem fizycznym), to najefektywniejszą metodą walki z nimi jest odpoczynek.

W przypadku dreszczy na plecach będących skutkiem infekcji, współistniejących z gorączką, dobre efekty przynosi zastosowanie leków o działaniu przeciwgorączkowym, picie dużych ilości płynów, a także odpoczynek. W niektórych przypadkach, gdy potwierdzone zostanie, że przyczyną są bakterie, konieczne staje się zastosowanie antybiotyków.

Uczucie zimna i dreszcze będące efektem wahania poziomu hormonów płciowych u kobiet w okresie menopauzy ustępują zwykle po włączeniu hormonalnej terapii zastępczej.