Bóle głowy są jedną z najpowszechniejszych dolegliwości, której doświadczył chyba każdy z nas. Mogą wynikać z wielu różnych przyczyn i objawiać się w bardziej lub mniej dokuczliwy sposób. Niektórym zdarzają się okazjonalnie, niektórym stale dezorganizują życie. Skąd właściwie biorą się bóle głowy?
Jakie są przyczyny bólów głowy?
Diagnostyka bólów głowy
Istotne jest wprowadzenie pewnego rozróżnienia pomiędzy rodzajami bólu. Może on bowiem wynikać z różnorodnych procesów patologicznych zachodzących w obrębie poszczególnych struktur czaszki, a może być to również niegroźny tymczasowy objaw, którym nie należy się niepokoić. W przypadku zmian chorobowych bóle głowy mogą być związane z zapaleniem opon mózgowych, guzami i ropniami mózgu i towarzyszącym mu zwiększeniem ciśnienia śródczaszkowego, krwotokami wewnątrzczaszkowymi, podrażnieniem niektórych nerwów czaszkowych, zatruciami czy jaskrą. Jednak najczęściej mamy do czynienia ze „zwykłymi” bólami, czyli tzw. naczynioruchowymi bólami głowy.
Co to właściwie oznacza? Otóż mózgowie jako narząd o niezliczonej ilości funkcji i nadrzędnym znaczeniu dla koordynacji procesów życiowych jest organem o bardzo wysokim poziomie metabolizmu. Oznacza to, że dla prawidłowego odżywienia i dotlenienia opleciony jest gęstą siecią naczyń krwionośnych. Ból głowy zależny jest od rozszerzenia tych naczyń, co następuje w wyniku zaistnienia określonych warunków środowiskowych lub obecności pewnych substancji we krwi.
W jakich konkretnych sytuacjach może pojawić się naczynioruchowy ból głowy?
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?
Przyczyny bólów głowy
Pojawia się on często przejściowo i jest związany ze zmęczeniem, niedostateczną ilości snu, niewystarczającym dotlenieniem, zmianami atmosferycznymi, u kobiet może towarzyszyć miesiączce. Pojawia się o różnych porach dnia, zdarza się, że przy budzeniu się i wstawaniu z łóżka. Czasem ma charakter indywidualny i trudno jest ustalić jego przyczynę u konkretnej osoby.
W odróżnieniu od migreny ból ten nie jest tętniący, ale dość tępy i jednostajny, co związane jest z tym, że dotyczy niewielkich naczyń krwionośnych na zakończeniach dużych tętnic. Odczuwany jest jako ucisk zlokalizowany w okolicy czołowej, ciemieniowej, skroniowej lub obejmujący całą czaszkę. Może mieć większe nasilenie przy pochylaniu się czy np. kichaniu. Raczej nie towarzyszą mu żadne poważniejsze dolegliwości, jak np. zaburzenia widzenia czy nudności.
Zdarza się natomiast, że ból ma związek z nerwicą lub pewnym psychicznym obciążeniem chorego lub długotrwałym stresem. Ciągłe napięcie związane z codziennymi problemami może powodować usztywnienie mięśni karku, co również może być przyczyną bólów głowy. Co więcej, na pojawianie się bólów mogą mieć wpływ czynniki psychiczne poprzez interakcję z układem nerwowym autonomicznym, którego zadaniem jest koordynacja metabolizmu i pracy narządów wewnętrznych.
To też może Cię zainteresować: Co oznacza ból czubka głowy?
Jak radzić sobie z bólem głowy?
Jak radzić sobie z tego rodzaju bólem głowy? Przede wszystkim należy zatroszczyć się o to, aby usunąć możliwie najwięcej czynników, które sprzyjają jego zaistnieniu, co wiąże się z uregulowaniem trybu życia. Trzeba pamiętać o prawidłowym odżywianiu, zapewnieniu sobie odpowiedniej ilości i jakości snu, częstym wietrzeniu pomieszczeń, w których się znajdujemy. I chociaż w dzisiejszych czasach trudno mówić o unikaniu stresu, są przecież sytuacje, do których możemy nie dopuścić lub lepiej się do nich przygotować, co skutkować może mniejszym obciążeniem psychicznym.
Przy prowadzeniu stresującego trybu życia warto pomyśleć o sposobach rozładowania napięcia, które kumuluję się z dnia na dzień. Dobrym sposobem jest uprawianie sportu lub zapewnienie sobie codziennie choć godziny tylko i wyłącznie dla siebie i przeznaczonej na relaks. Jeżeli jednak dolegliwości nas nie odstępują lub liczymy na szybkie zniwelowanie uciążliwego bólu, możemy sięgnąć po podstawowe środki przeciwbólowe, pamiętając, aby zażywać je zgodnie z zaleceniami i zdrowym rozsądkiem, a w razie wątpliwości zasięgnąć porady lekarza.
Migrena a naczynioruchowy ból głowy
Zdaniem eksperta
Zwykły naczynioruchowy ból głowy jest jednostką chorobową dość częstą. Charakteryzuje się przewlekłymi, okresowymi bólami głowy o charakterze tępym, o umiarkowanym nasileniu. Obejmuje on całą głowę, okolice czoła lub obie skronie. Nie ma charakteru napadowego, w przeciwieństwie do migreny. Zjawia się stopniowo, narasta, trwa kilka godzin, czasem cały dzień lub kilka dni. Nie towarzyszą mu nudności czy wymioty (w każdym razie nudności bardzo rzadko). Ból ten różni się od migreny przede wszystkim umiejscowieniem – w migrenie mamy do czynienia z bólem połowiczym; charakterem – migrena jest częściej bólem pulsującym; nasileniem bólu – migrena jest zdecydowanie silniejszym bólem niż ból napięciowy. Nie występuje w nim aura czy nagły napadowy początek. Choroba jest częsta, występuje przeważnie u kobiet i zaczyna się w młodości. Często dotyczy osób z nadwrażliwym układem autonomicznym. Czynnikami sprzyjającymi występowaniu tych bólów są: silne lub przewlekłe emocje, przemęczenie, brak snu, wypalanie większej niż zwykle ilości papierosów, nadmiar alkoholu, miesiączka bądź zmiany ciśnienia atmosferycznego.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Neuroanatomia czynnościowa i kliniczna, Janusz Moryś, Olgierd Narkiewicz, wyd. 2001 r.
- Atlas neuroanatomii i neurofizjologii Nettera, David L. Felten, Anil N. Shetty. Wyd. 2012 r.
Agnieszka Wasilewska
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, obecnie lekarz w trakcie stażu podyplomowego oraz członek STN przy Klinice Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Komentarze i opinie (4)
opublikowany 01.04.2021
opublikowany 15.04.2021
opublikowany 18.12.2022
opublikowany 27.06.2023