Drżenie rąk – dlaczego trzęsą się ręce?

Typy drżenia rąk

Najczęstszymi przyczynami drżenia rąk są:

• stres,
• nerwica,
• stosowanie niektórych leków czy używek (w tym alkoholu).

Powszechnie znane jest zjawisko drżenia rąk w sytuacjach podwyższonego poziomu stresu, np. przed egzaminem lub ważną rozmową kwalifikacyjną, czy też po wykonaniu dość intensywnego wysiłku fizycznego, po którym utrzymanie rąk w jednej pozycji nastręcza wiele trudności.

„Trzęsące się ręce” nie są możliwe do opanowania silną wolą; stres lub zmęczenie po wysiłku musi przeminąć, by ręce się uspokoiły. Czasem pomocne mogą okazać się leki z grupy β-adrenolityków, takie jak propranolol, używane także w łagodzeniu drżenia, towarzyszącemu nadczynności tarczycy. Drżenie rąk spowodowane stresem lub wysiłkiem fizycznym jest zjawiskiem fizjologicznym, czyli występującym u ludzi zupełnie zdrowych. Ma ono charakter drżenia statycznego, czyli pojawiającego się podczas utrzymywania rąk w przyjętej pozycji, na przykład uniesionych lub wyciągniętych przed siebie.

Przeczytaj też: Rodzaje leków na nerwicę

Oprócz drżenia statycznego, wyróżnia się także poniższe typy drżenia rąk:

• spoczynkowe – gdy ręka jest podparta i wygodnie ułożona;
• zamiarowe – gdy chcemy wykonać określony ruch, na przykład sięgnąć po jakiś przedmiot;
• złożone, które łączy w sobie wszystkie wyżej wspomniane typy.

To też może Cię zainteresować: Drżenie ciała – jakie mogą być przyczyny drżenia mięśni ciała?

Czym jest drżenie rąk statyczne?

Ten typ drżenia może występować w czterech określonych sytuacjach:

• jako opisywane już wcześniej drżenie fizjologiczne (w stresie lub po wysiłku fizycznym),
• drżenie polekowe,
• drżenie po odstawieniu alkoholu,
• drżenie wywołane chorobami wewnętrznymi.

Drżenie polekowe może pojawić się po zażyciu niektórych substancji leczniczych, do których należą:

• amiodaron,
• cyklosporyna,
• leki przeciwdepresyjne z grupy SSRI,
• leki stabilizujące nastrój: lit oraz kwas walproinowy.

Drżenie rąk może się również pojawić po przyjęciu substancji o charakterze pobudzającym, np. kofeiny, nikotyny czy kokainy, a także w przypadku zatrucia substancjami silnie toksycznymi, np. metalami ciężkimi.

Drżenie rąk po długotrwałym nadużywaniu alkoholu może pojawić się po 2-3 dniach od jego odstawienia. Na zespół odstawienny składają się także inne objawy, takie jak:

• nagły wzrost ciśnienia tętniczego,
• przyspieszenie rytmu serca,
• podwyższenie temperatury ciała.

Zobacz też: Amantix – co to za lek i kiedy się go stosuje?

Drżenie rąk może towarzyszyć także chorobom wewnętrznym, takim jak:

• nadczynność tarczycy,
• nadczynność przytarczyc,
• guz chromochłonny wydzielający hormony działające pobudzająco na organizm człowieka, czy podczas nagromadzenia toksyn w wyniku niewydolności wątroby, nerek lub niedotlenienia organizmu.

Przeczytaj też: Nerwica lękowa – przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest drżenie spoczynkowe?

Jeśli ręce drżą w spoczynku, gdy są podparte i nie muszą przeciwstawiać się sile grawitacji, wówczas należy wykluczyć, czy nie mamy do czynienia z chorobą Parkinsona. Jest to schorzenie polegające na pojawieniu się zmian zwyrodnieniowych w określonych obszarach mózgu (tzw. układzie pozapiramidowym)i wynikającym z tego niedoborze dopaminy – substancji odpowiedzialnej w tym miejscu za odpowiedni napęd ruchowy, prawidłową koordynację i niezbędne napięcie mięśni. Objawami towarzyszącymi drżeniu rąk w chorobie Parkinsona są także:

• stopniowe stawianie coraz drobniejszych liter;
• ogólne spowolnienie ruchowe;
• sztywność nazywana „sztywnością koła zębatego”, polegająca na skokowym pojawianiu się oporu przy prostowaniu na przykład zgiętej ręki;
• szurający chód krótkimi krokami.

Podobne objawy mogą wystąpić po zażyciu niektórych leków lub substancji niedozwolonych w celu narkotyzowani a się. Mogą wówczas wystąpić objawy bardzo podobne do choroby Parkinsona, jednak oporne na leczenie.

Czym jest drżenie zamiarowe?

Drżenie zamiarowe to drżenie, które pojawia się, gdy uszkodzony zostaje móżdżek – część mózgu odpowiedzialna za poprawną koordynację ruchową oraz umiejętność utrzymywania równowagi. Uszkodzenie może być spowodowane:

• rozwijającym się w obrębie móżdżku guzem,
• niedokrwieniem struktury (udar krwotoczny lub niedokrwienny),
• zakażeniem z wytworzeniem ropnia,
• stwardnieniem rozsianym.

Drżenie zamiarowe występuje zwykle po jednej stronie, towarzyszyć mogą mu również problemy z koordynacją ruchową, zatrzymaniem trwającego ruchu, szybkim wykonywaniem ruchów naprzemiennych, mową. Leczenie zależy od postawionej diagnozy i od niej zależy także rokowanie i powrót do dawnej sprawności.

Czym jest drżenie złożone?

Drżenie złożone polega na pojawianiu się drżenia rąk, które jest połączeniem wszystkich tych opisanych powyżej. Może pojawiać się w wyniku występowania na przykład choroby Wilsona, uszkodzenia śródmózgowia spowodowanego udarem lub rozwojem stwardnienia rozsianego, także w wyniku cukrzycy i postępującej neuropatii obwodowej. Do drżenia złożonego zalicza się także drżenie psychogenne, które rozpoczyna się nagle i nasila się podczas silnej koncentracji.

Drżenie rąk zwykle przypisywane jest osobom starszym, jednak może także pojawić się u osób młodych. Prawidłowa diagnoza zależy od wnikliwości obserwacji i umiejętności przypisania drżenia do określonego rodzaju, a także przeprowadzeniu dodatkowych badań, obejmujących zarówno układ neurologiczny, endokrynologiczny, jak i stan psychiczny.

Drżenie rąk w młodym wieku

W młodym wieku drżące ręce mogą być objawem zupełnie błahym, jak nadmierny stres, ale także przejawem wewnętrznej choroby lub zaburzeń nerwicowych. Często zdarza się w przypadku:

• niedoborów magnezu,
• nadczynności tarczycy,
• chorób neurologicznych.

U osób młodych drżenie rąk może być przejawem rozwoju stwardnienia rozsianego, jednak nie jest to objaw wystarczający do snucia takiej hipotezy. Niepokojące utrzymywanie się drżenia rąk powinno jednak zawsze skierować uwagę na inne przyczyny niż fizjologiczne reakcje organizmu.

Drżenie rąk w starszym wieku

U osób starszych często pada pytanie, czy drżenie rąk nie jest przypadkiem oznaką rozpoczynającej się choroby Parkinsona. Warto jednak pamiętać, że drżenie rąk to tylko jeden z wielu objawów choroby. Aby podejrzewać schorzenie, oprócz drżenia rąk musi wystąpić chociaż jeden z objawów: sztywność mięśni lub opóźnienie/niesprawność ruchów (w tym ograniczenie mimiki twarzy, tzw. maskowatość, problemy z mówieniem, pisanie coraz mniejszymi literami). Sygnałem mocniej sugerującym chorobę jest poprawa stanu po zastosowaniu specyficznego dla choroby Parkinsona leczenia. Warto jednak zawsze skonsultować swoje objawy bezpośrednio z lekarzem, który widząc i badając pacjenta może postawić diagnozę.