Zwężenie cewki moczowej – przyczyny, choroby, objawy, leczenie

Przyczyny zwężenia cewki moczowej

Zwężenie cewki moczowej może być wynikiem czynników wrodzonych lub nabytych. Wśród przyczyn tego zaburzenia wymienia się:

• wrodzone wady budowy cewki moczowej (spodziectwo, wierzchniactwo, wrodzone zastawki cewki tylnej u chłopców),
• choroby nowotworowe,
• obecność ciała obcego,
• kamica moczowa,
• uchyłki cewki moczowej (częściej występujące u kobiet),
• uraz krocza (np. złamanie kości miednicy, rany cięte w tej okolicy),
• uraz jatrogenny – powstały w czasie przeprowadzania procedur medycznych (np. cewnikowania pęcherza moczowego, cystoskopii, przezcewkowej resekcji gruczołu krokowego, nacinania szyi pęcherza),
• proces zapalny (np. zakażenie bakteryjne – Escherichia coli, Staphylococcus saprophyticus, Neisseria gonorrhoea),
• zbyt długie utrzymywanie cewnika pęcherza moczowego.

Objawy zwężenia cewki moczowej

Objawy zwężenia cewki moczowej można podzielić na dwie grupy:

1. Pierwsza grupa objawów jest wynikiem obecności samego zwężenia – przeszkody w przepływie moczu. Zaliczamy do nich trudności z zapoczątkowaniem oddawania moczu, osłabienie przepływu i przerywany strumień moczu. Może temu towarzyszyć uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza po zakończeniu mikcji. W przypadku znacznego zwężenia cewki moczowej może wystąpić całkowite zatrzymanie moczu;

1. Druga grupa objawów to te, wynikające z podrażnienia dróg moczowych. Należą do nich częste oddawanie moczu, parcia naglące, oddawanie moczu w nocy, a także ból towarzyszący mikcji.

Czasami zwężenie cewki moczowej może nie powodować objawów wymienionych powyżej. W takich przypadkach o obecności zwężenia może świadczyć nieskuteczna próba cewnikowania pęcherza moczowego.

Diagnostyka zwężenia cewki moczowej

Objawy towarzyszące zwężeniu cewki moczowej u mężczyzn mogą przypominać te, występujące w przebiegu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego. Dane z wywiadu zebranego z pacjentem (przebyty uraz krocza, cewnikowanie pęcherza moczowego, czy zakażenie) mogą być pomocne w postawieniu rozpoznania. Aby określić miejsce, długość oraz zaawansowanie zwężenia, wykorzystywane są specjalne instrumenty i cewniki, które wprowadza się do cewki moczowej.

Uretroskopia jest badaniem polegającym na oglądaniu wnętrza cewki moczowej za pomocą narzędzia zwanego cystouretroskopem. Na uwidocznienie miejsca zwężenia pozwalają także metody radiologiczne – uretrografia wsteczna (polegająca na podaniu kontrastu do cewki moczowej i wykonaniu zdjęcia radiologicznego) i cystouretrografia mikcyjna (środek kontrastowy wprowadzany jest do pęcherza, a zdjęcia radiologiczne wykonywane są w czasie mikcji).

Badaniem pomocnym w diagnostyce zwężenia cewki moczowej jest także badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej. Umożliwia ono także uwidocznienie zalegania moczu w pęcherzu moczowym po mikcji. Badanie przepływu cewkowego, czyli tzw. uroflowmetria, pozwala na ocenę szybkości przepływu moczu przez cewkę moczową. W czasie badania mierzona jest ilość wydalanego moczu w jednostce czasu (ilość mililitrów na sekundę), a następnie na podstawie uzyskanych wartości tworzona jest krzywa mikcji. U osób z podejrzeniem zwężenia cewki moczowej wskazane jest również wykonanie badań laboratoryjnych oceniających funkcję nerek (mocznik, kreatynina) oraz badania moczu z posiewem.

Zwężona cewka moczowa – jakie inne choroby?

Objawy towarzyszące zwężeniu cewki moczowej mogą przypominać te występujące w przebiegu innych chorób, m.in.:

• schorzenia gruczołu krokowego u mężczyzn (łagodny rozrost gruczołu krokowego, rak gruczołu krokowego),
• zwłóknienie lub przerost szyi pęcherza moczowego,
• niektóre guzy pęcherza moczowego.

Leczenie zwężenia cewki moczowej

W leczeniu zwężenia cewki moczowej wykorzystywane są następujące metody:

• rozszerzanie za pomocą specjalnych instrumentów (plastikowych lub metalowych) wprowadzanych do cewki moczowej – tzw. rozszerzadeł;
• uretrotomia – jest jedną z najpopularniejszych metod terapeutycznych; polega na wprowadzeniu do cewki moczowej narzędzia zwanego uretrotomem, a następnie nacięciu miejsca zwężenia;
• leczenie operacyjne – polega na wycięciu chirurgicznym zwężonego odcinka cewki moczowej, a następnie – w zależności od warunków operacji – zszyciu jej końców lub uzupełnieniu ubytku fragmentem skóry, błony śluzowej, czy materiałem syntetycznym;
• wewnątrzcewkowe protezy wszczepiane w miejscu zwężenia.

Czytaj również: Nacięcie krocza – wskazania, jak go uniknąć, jak dbać o nacięte krocze?

Wąska cewka moczowa – powikłania, skutki

Utrzymujące się zwężenie cewki moczowej, oprócz uporczywych objawów związanych z zaburzeniami oddawania moczu, może prowadzić do powstania powikłań, m.in.:

• zakażeń dróg moczowych,
• uchyłków pęcherza moczowego,
• kamicy pęcherza moczowego,
• ropnia okołocewkowego,
• przetoki moczowej,
• odkładania się złogów przed miejscem zwężenia.