Parcie na mocz – przyczyny parcia na pęcherz moczowy

Częste oddawanie moczu

Parcie na pęcherz to nieprzyjemne uczucie, które polega na subiektywnym odczuciu częstej lub ciągłej potrzeby oddawania moczu. Co ważne, trudna do powstrzymania potrzeba opróżnienia pęcherza moczowego pojawia się bez względu na objętość zalegającego w nim moczu. Parcie na moczmoże okresowo wybudzać pacjenta ze snu, czasem wiąże się z nietrzymaniem moczu czyli bezwiednym jego oddaniem.

Ciągłe parcie na mocz najczęściej jest wynikiem zakażenia układu moczowego. Często towarzyszy mu pieczenie cewki moczowej. Może pojawić się także krew w moczu. Parcie na mocz jest charakterystycznym objawem zapalenie pęcherza moczowego.

Parcie na pęcherz może być spowodowane licznymi stanami chorobowymi, które dotykają narządy leżące w bezpośrednim sąsiedztwie pęcherza moczowego, włączając w to infekcje, procesy zapalne, guzy, patologie układu nerwowego i inne. Częstość występowania parcia na mocz w populacji ogólnej wzrasta wraz z wiekiem. Zasadniczo przyczyny parcia na pęcherz moczowy można podzielić na trzy duże grupy, biorąc pod uwagę patogenezę powstawania tego objawu.

To też może Cię zainteresować: Zielony mocz – przyczyny

Parcie na mocz a stan zapalny

Pierwszą z grup chorób powodujących parcie na mocz są choroby układu moczowego i moczowo-płciowego, które wywołują stan zapalny. Do tej grupy stanów chorobowych i procesów patologicznych związanych przyczynowo z parciem na pęcherz moczowy należy zaliczyć:

• zapalenie cewki moczowej – rzeżączkowe oraz nierzeżączkowe,
• zapalenie prostaty, zwłaszcza przewlekłe,
• śródmiąższowe zapalenie pęcherza moczowego – proces zapalny zlokalizowany jest w ścianie pęcherza moczowego oraz nie wykazuje związku z infekcją,
• reaktywne zapalenie stawów (zespół Reitera),
• uraz dróg moczowych,
• narażenie na substancje chemiczne – przede wszystkim zawarte w mydłach, płynach do kąpieli (i innych środkach czystości i higieny osobistej), środkach plemnikobójczych bądź lubrykantach.

Parcie na mocz a choroby układu moczowego

Wśród niewymienionych dotychczas przyczyn parcia na mocz należy wymienić choroby układu moczowego, w tym nerek i dróg rodnych:

• łagodny przerost prostaty związany z wiekiem,
• kamica nerkowa lub kamica pęcherza moczowego,
• nadreaktywność pęcherza moczowego,
• wypadanie macicy i pochwy,
• choroby przenoszone drogą płciową – rzeżączka, infekcje Chlamydią,
• guzy (nowotwory) pęcherza moczowego lub cewki moczowej,
• infekcje dróg moczowych i gruczołu krokowego.

Nagłe parcie na mocz a choroby układu nerwowego

Parcie na pęcherz moczowy może być ponadto spowodowane następującymi nieprawidłowościami w budowie i funkcji układu nerwowego:

• urazy mózgu lub rdzenia kręgowego – penetrujące i niepenetrujące,
• guzy (nowotwory) mózgu lub rdzenia kręgowego,
• udar niedokrwienny lub krwotoczny,
• stwardnienie rozsiane i inne choroby demielinizacyjne,
• choroba Parkinsona,
• rozszczep kręgosłupa (syn. tarń dwudzielna) ze współistniejącym uszkodzeniem rdzenia kręgowego.

Parcie na pęcherz – badania

Z uwagi na mnogość możliwych przyczyn prowadzących do rozwoju parcia na pęcherz moczowy, lekarz pierwszego kontaktu lub specjalista z zakresu urologii (poza zebraniem wywiadu i przeprowadzeniem badania fizykalnego), w większości przypadków rozszerzy diagnostykę o badania dodatkowe. Spośród nich największą przydatność kliniczną mają:

• badanie ogólne moczu,
• posiew moczu (badanie bakteriologiczne moczu),
• cystometria – inwazyjne badanie diagnostyczne pozwalające na pomiar ciśnienia panującego w pęcherzu moczowym, które stanowi sumę ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej i ciśnienia wytwarzanego przez mięsień wypieracz pęcherza moczowego,
• cystoskopia (wziernikowanie pęcherza moczowego),
• badanie ultrasonograficzne (USG) narządów jamy brzusznej i miednicy mniejszej,
• badanie urodynamiczne – trwająca kilkanaście-kilkadziesiąt minut procedura diagnostyczna, podczas której wprowadza się cewniki, zarówno do pęcherza moczowego (przez cewkę moczową), jak i do odbytnicy.

Parcie na mocz – kiedy do lekarza i kiedy jest groźne?

W części przypadków parcie na pęcherz moczowy może być jednym z symptomów składających się na obraz kliniczny rozwijającego się u pacjenta stanu zagrożenia życia. Istnieje co najmniej kilka objawów, które powinny wzbudzić u chorego szczególny niepokój i skłonić go do uzyskania natychmiastowej pomocy lekarskiej, jeśli towarzyszą one parciu na mocz.

Należy wśród nich wymienić:

• zaburzenia świadomości o charakterze ilościowym i jakościowym (np. majaczenie, splątanie, senność patologiczna), nagłą zmianę zachowania oraz objawy wytwórcze (urojenia, omamy);
• wysoką gorączkę (powyżej 38 st. C);
• oligurę (skąpomocz) lub anurię (bezmocz);
• zaburzenia ze strony układu oddechowego (skrócenie oddechu, duszność, tachy- i bradypnoe);
• silne dolegliwości bólowe zlokalizowane w obrębie jamy brzusznej, miednicy mniejszej lub pleców;
• silne nudności i wymioty;
• urazy mechaniczne dróg moczowych.

Parcie na pęcherz – dieta i leki

Liczne substancje zawarte w artykułach spożywczych i napojach mogą prowadzić do nasilenia u pacjenta omawianych dolegliwości. Parcie na pęcherz moczowy może być więc wynikiem nadmiernej konsumpcji:

• kawy (zawierającej kofeinę),
• herbaty, w tym zielonej (zawierającej teofilinę),
• czekolady i innych przetworów zawierających kakao (zawierających teobrominę),
• soków owocowych,
• żurawiny.

Parcie na pęcherz moczowy jest także objawem niepożądanym, wynikającym bezpośrednio z działania niektórych grup leków – leków moczopędnych (diuretyków) oraz leków cholinergicznych.