Jak leczyć zapalenie pęcherza? Co pomaga na infekcje dróg moczowych?

Co to jest zapalenie pęcherza? Jakie ma przyczyny?

Zapalenie pęcherza zalicza się do zakażeń dolnego odcinka układu moczowego. Występuje głównie u kobiet. Przyczynę zapalenia pęcherza najczęściej stanowi infekcja bakteryjna Escherichia coli. W warunkach prawidłowych środowisko pęcherza moczowego jest jałowe, tzn. pozbawione drobnoustrojów. W przypadku zastoju moczu w drogach moczowych (np. u mężczyzn z powodu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego, zwężenia cewki moczowej), u osób z cewnikiem utrzymywanym w dogach moczowych, a bardzo często u kobiet aktywnych seksualnie dochodzi do zasiedlenia cewki moczowej, a następnie – drogą wstępującą – błony śluzowej pęcherza moczowego przez patogenne drobnoustroje.

W celu rozpoznania zakażenia układu moczowego (ZUM) wykonywany jest posiew moczu (poranna porcja moczu, pobrana ze do jałowego naczynia ze środkowego strumienia po dokładnym umyciu okolicy cewki moczowej), lecz często badanie to nie jest konieczne, a rozpoznanie choroby stawiane jest na podstawie charakterystycznych objawów.

Objawy zapalenia pęcherza

Objawy zapalenia pęcherza moczowego i są dość charakterystyczne. Najczęściej zakażenie dróg moczowych cechuje się:

• bólem w czasie oddawania moczu;
• oddawaniem moczu kroplami lub cienkim strumieniem;
• uczuciem pieczenia w obrębie cewki moczowej;
• uczuciem parcia na mocz;
• częstym oddawaniem moczu (także w nocy – nykturią);
• nietrzymaniem moczu (mimowolnym wyciekiem moczu w czasie kaszlu, kichania, śmiechu, wysiłku fizycznego, lub niezależnie od niego);
• krwiomoczem (obecność krwi w moczu widoczna jako zmiana zabarwienia moczu);
• bólem oraz tkliwością w okolicy nadłonowej.

Utrzymywanie się objawów zapalenia pęcherza powyżej 48h mimo leczenia, pojawienie się niepokojących objawów, takich jak gorączka, dreszcze, nudności, wymioty, ogólne złe samopoczucie, bóle głowy i brzucha, ból w okolicy lędźwiowej może świadczyć o rozszerzeniu się zakażenia na górny odcinek układu moczowego – ostrym odmiedniczkowym zapaleniu nerek. Stan ten wymaga bezwzględnej konsultacji lekarskiej, a niekiedy także hospitalizacji. Alarmujący objaw stanowi także masywny krwiomocz, często z obecnością skrzepów, mogący być manifestacją procesu nowotworowego toczącego w obrębie układu moczowego.

Jak leczyć zakażenie dróg moczowych?

Leczenie zapalenia pęcherza moczowego opiera się na kilku aspektach. Co na zapalenie pęcherza? Po pierwsze należy zapewnić odpowiednią podaż płynów w celu odpowiedniego nawodnienia chorego. W przypadku silnych dolegliwości bólowych można zastosować leki przeciwbólowe np. paracetamol. Podstawową zasadą leczenia zapalenia pęcherza moczowego jest stosowanie leków przeciwdrobnoustrojowych. Do leków na zapalenie pęcherza pierwszego rzutu zaliczane są nitrofurantoina lub furazydyna, kotrimoksazol, trimetoprim, fosfomycyna. W przypadku niemożności zastosowania leków pierwszego wyboru, zalecane jest podawanie antybiotyku na zapalenie pęcherza (z grupy fluorochinolonów). Preparatami drugiego wyboru są amoksycylina lub amoksycylina z klawulanianem, cefaklor.

Wdrożenie odpowiedniego leczenia powoduje ustąpienie zakażenia pęcherza moczowego, a co za tym idzie – wycofanie uciążliwych objawów. Nieleczony stan zapalny może ulec rozszerzeniu na wyższe piętra układu moczowego, zwiększając ryzyko wystąpienia powikłań, takich jak ropnie nerek, martwica brodawek nerkowych, upośledzenie funkcji nerek.

Jak zapobiegać infekcjom dróg moczowych?

Wdrożenie pewnych nawyków zmniejsza ryzyko występowania infekcji dróg moczowych. Szczególne korzyści z zastosowania tego rodzaju profilaktyki mogą uzyskać kobiety skarżące się na nawracające zapalenia pęcherza moczowego. Zalicza się do nich:

• picie dużej ilości płynów (pomocne jest także wypicie szklanki płynu przed współżyciem) oraz codzienne picie soku z żurawiny;
• regularne oddawanie moczu (co 2–3 h lub bezpośrednio po wystąpieniu parcia na mocz, tuż przez snem i po stosunku płciowym);
• wystrzeganie się stosowania wkładek higienicznych, dezodorantów intymnych oraz pewnych metod antykoncepcji zwiększających ryzyko wystąpienia ZUM (kapturki naszyjkowe, środki plemnikobójcze);
• unikanie dodawania do kąpieli środków chemicznych.

Profilaktyka częstym zapaleniom pęcherza obejmuje także metody farmakologiczne, takie jak stosowanie tabletek lub globulek dopochwowych zawierających Lactobacillus. Kobietom po menopauzie zaleca się stosowanie dopochwowych kremów estrogenowych, a także profilaktyczne stosowanie leków przeciwdrobnoustrojowych (np. samodzielne podejmowanie leczenia w razie wystąpienia objawów zapalenia pęcherza, ciągła profilaktyka polegająca na codziennym (lub 3 razy w tygodniu) zażywaniu kotrimoksalozu, timetroprimu, nitrofurantoiny lub norfloksacyny, stosowanie leku po stosunku płciowym). Wazna jest także immunoprofilaktyka polegająca na doustnym stosowaniu wyciągu Escherichia coli.