Wybroczyny na skórze – co oznaczają, przyczyny, badania, leczenie

Czym są wybroczyny?

Wybroczyny to niewielkie wynaczynienia krwi z naczyń włosowatych o rozmiarze 1-2 milimetrów. Są one nazywane również petocjami (łac. petechiae). Są to najmniejsze rozmiarem wynaczynienia o wyglądzie plamek koloru fioletowego lub ciemnoczerwonego. Można je odróżnić od wysypki poprzez uciśnięcie. W przypadku wysypki rumieniowej ulegają one zblednięciu, natomiast wybroczyny nie bledną przy ucisku.

Wybroczyny na skórze są wynikiem przenikania przez ścianę drobnych naczyń krwionośnych erytrocytów. Normalnie taka sytuacja nie ma miejsca, jednak gdy dochodzi do uszkodzenia ściany naczynia lub przestaje funkcjonować układ krzepnięcia odpowiedzialny za natychmiastowe naprawianie wszelkich uszkodzeń naczyń dochodzi do powstania podbiegnięć krwawych.

To też może Cię zainteresować: Jakie schorzenia wywołują plamy na skórze?

Wybroczyny na skórze – przyczyny

Podbiegnięcia na skórze mogą być spowodowane zwiększonym ciśnieniem w naczyniach kapilarnych. Dzieje się tak na w czasie intensywnego kaszlu, wymiotów czy też płaczu. Pojawiają się wtedy małe sino-czerwone plamki wokół oczu. Takie zmiany są niegroźne i ustępują po kilku dniach.

Wybroczyny mogą być też skutkiem:

• różnego rodzaju urazów mechanicznych. Z reguły urazy powodują siniaki, czyli większe wybroczyny o dużej w porównaniu do krwawych wybroczyn powierzchni (1 centymetr i więcej). Jednak przy drobnych urazach mechanicznych (otarcia, uderzenia, długotrwały nacisk, stany zwiększonego ciśnienia) mogą pojawiać się krwawe wybroczyny). Im słabsza kondycja naczyń tym szybciej powstają wybroczyny.
• zbyt niskiego miana krwinek płytkowych, mogą się pojawiać poniżej 50 tys. płytek/ul, jednak z reguły pojawiają się przy jeszcze niższych wartościach płytek krwi,
• dezaktywacji funkcji płytek do jakiej dochodzi w wyniku stosowania leków przeciwagregacyjnych, jest to działanie celowe i terapeutyczne, jednak przy przedawkowaniu leków objawem mogą być wybroczyny.
• niedobory czynników krzepnięcia uczestniczących w procesie krzepnięcia.

Jak już wcześniej było powiedziane, są one wynikiem zwiększonego ciśnienia w naczyniach włosowatych, a co za tym idzie przenikania erytrocytów przez ściany naczynia. W przypadku wybroczyn o nieznanym pochodzeniu koniecznie trzeba wykonać morfologie krwi ze zwróceniem uwagi na ilość płytek krwi oraz oznaczyć czasy krzepnięcia.

Zobacz też: Czerwone plamy na nogach – co mogą oznaczać?

Wybroczyny na skórze – jaka choroba?

Wybroczyny na skórze mogą być wywołane poprzez patologiczne zmiany w naczyniach krwionośnych, w szczególności tych drobnych. Wrodzone jak i nabyte skazy naczyniowe mogą być ich przyczyną. W szczególności niedobór witaminy C czyli kwasu askorbinowego może dawać takie objawy, choć jest to bardzo rzadka przyczyna w dzisiejszych czasach. Dawniej szkorbut (niedobór kwasu askorbinowego) był powszechny wśród marynarzy i powodował między innymi wybroczyny podskórne.

W dzisiejszych czasach o wiele częstsze (choć w ogólnej populacji dość rzadkie) są wszystkie przyczyny związane z przeciwciałami powodującymi uszkodzenie drobnych naczyń. Dzieje się tak w przebiegu chorób autoimmunologicznych takich jak celiakia, toczeń rumieniowaty układowy, choroba Schoenleina-Henocha, choroba Kawasaki, zespół Sjögrena czy choroba Ehlresa-Danlosa.

To też może Cię zainteresować: Swędząca wysypka na rękach – przyczyny, leczenie

Wada może też dotyczyć płytek. Nie tylko ich niedobór, ale również wszelkie wrodzone lub nabyte skazy płytkowe mogą być przyczyną petocji.

Petocje mogą pojawiać się również w przebiegu różnych infekcji:

• choroba kociego pazura (zakażenie Bartonella henselae),
• infekcja cytomegalowirusowa,
• zapalenie wsierdzia,
• wirus grypy typu A podtyp H1N1,
• Hantawirus,
• mononukleoza zakaźna,
• zakażenie Neisseria meningitidis,
• tyfus plamisty.

Czytaj również: Rumień trwały – objawy, przyczyny i leczenie plam na skórze po lekach

Wybroczyny na skórze – badania

Wszystkie przypadki pojawienia się podbiegnięć krwawych powinny zostać dobrze zdiagnozowane. W razie wątpliwości, petocje na skórze muszą być różnicowane z zapaleniem naczyń krwionośnych i innymi schorzeniami naczyń. Ważnym jest odróżnienie ich od wysypki i innych schorzeń dermatologicznych. Pomocny może być w tym lekarz dermatolog jako posiadający największe doświadczenie w ocenie zmian skórnych.

Wybroczyny u dzieci znaczenie kliniczne wybroczyn zależy od choroby z jaką są związane. Mogą pojawiać się tak jak u dorosłych w przebiegu kaszlu, wymiotów, intensywnego płaczu i znikać samoistnie po kilku dniach. Z reguły nie są związane z żadną poważną dolegliwością, mogą być jednak objawami chorób takich jak zakażenie meningokokowe, białaczka (skaza krwotoczna w przebiegu białaczki) oraz różne niedobory płytkowe.

Wybroczyny – leczenie

Wybroczyny – jak to leczyć? Jeżeli jesteśmy w stanie powiązać podbiegnięcia krwawe z konkretnym urazem czy zwiększonym ciśnieniem panującym w naczyniach (kaszel, wymioty, płacz) nie należy podejmować żadnych działań. Wystarczy odrzekać parę dni i wybroczyny samoczynnie powinny zniknąć. Jeżeli jednak nie jesteśmy pewni pochodzenia podbiegnięć krwawych i mają one znaczne nasilenie lub też nie znikają po kilku dniach powinniśmy udać się do lekarza.

Lekarz będzie w stanie ocenić czy są to faktycznie podbiegnięcia krwawe oraz będzie starał się ustalić ich pochodzenie. Ważne jest też czy towarzyszą im jakieś inne objawy czy też nie. Same w sobie podbiegnięcia krwawe nie przynoszą zauważalnej szkody w organizmie. Są jedynie objawem, czasami ważnym, pewnych nieprawidłowości i stanowią co najwyżej defekt kosmetyczny, który jednak powinien szybko ustąpić. Aby wzmocnić naczynia można zażywać witaminę C, która jest odpowiedzialna za prawidłową budowę naczyń. Powstawanie podbiegnięć krwawych w czasie leczenia lekami o działaniu przeciwkrzepliwym może być wskazaniem do zmniejszenia ich dawki lub całkowitego odstawienia jeżeli to możliwe.

Czytaj również: Samoistne siniaki – skąd siniaki na ciele bez uderzenia?