Wenektazje – rozszerzone naczynka na nogach

Czym są wenektazje?

Wenektazje, inaczej nazywane teleangiektazjami, są wczesnym objawem przewlekłej niewydolności żylnej. Są to sino-czerwone, trwale rozszerzone (do 1 mm) śródskórne naczynia żylne. Zazwyczaj lokalizują się na bocznej powierzchni ud lub w dole podkolanowym.

Bardzo często występują w skupiskach, tworząc rozgałęzienia, stąd ich potoczna nazwa – pajączki naczyniowe. Zmiany te są wskazaniem do diagnostyki układu żylnego kończyny, by móc w porę zastosować odpowiednie leczenie i zapobiec rozwojowi choroby.

Wenektazje – pierwszy objaw żylaków?

Przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych jest schorzeniem spowodowanym zaburzeniem odpływu krwi z kończyny. Stan ten może być wynikiem uszkodzenia zastawek naczyń żylnych prowadzącym do cofania się krwi lub obecnością przeszkody utrudniającej odpływ. W początkowych stadiach choroby charakterystyczny jest brak widocznych zmian w obrębie podudzi czy ud.

W miarę pojawiania się naczynek na nogach i na udach, pacjenci skarżą się na wieczorne uczucie ciężkości nóg, a także „przepełnienia” kończyn dolnych. Zmniejsza się ono po odpoczynku z uniesionymi stopami. W późniejszym okresie pojawiają się teleangiektazje, żyły siatkowate oraz żylaki, które stanowią najczęstszą postać schorzenia. Dołączają się także skurcze mięśni, przeważnie nocne skurcze łydek, obrzęki nóg oraz ból kończyn nasilający się w ciągu dnia. Są to objawy zapowiadające pojawienie się żylaków na nogach. O zaawansowaniu choroby świadczą rozwijające się, w pierwszej kolejności najczęściej nad kostkami, zmiany skórne – przebarwienia, wypryski bądź stwardnienia, którym towarzyszy świąd.

Na rozwój przewlekłej niewydolności żylnej wpływ mają czynniki dziedziczne. Uważa się, że osłabienie ścian żył oraz nieprawidłowa struktura zastawek żylnych może być uwarunkowana genetyczne, co potwierdza większe ryzyko rozwoju żylaków nóg u osób z obciążeniem rodzinnym. Ponadto choroba rozwija się kilkakrotnie częściej u kobiet, a jej częstość wzrasta wraz z wiekiem. Czynnikiem predysponującym do powstania zmian żylakowych jest także ciąża. Występowanie schorzenia koreluje z liczbą przebytych ciąż. Ponadto praca w pozycji siedzącej lub stojącej, otyłość, mała aktywność fizyczna, doustne środki antykoncepcyjne, nawykowe zaparcia czy wysoki wzrost mogą sprzyjać rozwojowi choroby. Negatywny wpływ na krążenie żylne ma także palenie papierosów.

Rozszerzone naczynka – sposoby na pajączki na nogach

Rozwojowi wenektazji na nogach oraz innych objawów przewlekłej niewydolności żylnej kończyn dolnych można przeciwdziałać, stosując się do kilku wskazówek. Znajdują one zastosowanie również u pacjentów, którzy już doświadczają przykrych dolegliwości związanych z opisywanym schorzeniem.

• Należy prowadzić aktywny tryb życia. Szczególnie zalecane są ćwiczenia aerobowe: jazda rowerem, pływanie, trucht bądź spacery. Ważne, by aktywność fizyczna była regularna i dostosowana poziomem do kondycji pacjenta oraz występujących dolegliwości.
• Utrzymywanie prawidłowej masy ciała poprzez odpowiednią dietę oraz ruch także ma kluczowe znaczenie w prewencji choroby.
• W nocy stopy powinny znajdować się powyżej serca, na przykład poprzez położenie ich na kilku poduszkach. W ciągu dnia także należy wielokrotnie kłaść się i unosić kończyny dolne.
• Wysokie buty sprzyjają rozwojowi bądź nasileniu objawów. Paniom zaleca się noszenie obuwia na obcasie nie wyższym niż 3 cm.
• Zaleca się stosowanie preparatów zawierających diosminę – zarówno profilaktycznie, jak i leczniczo. Substancja ta wzmacnia śródbłonek naczyń, a także zmniejsza jego przepuszczalność. Jest bezpieczna oraz dostępna bez recepty.
• Najlepiej unikać długotrwałego stania, a gdy jest to niemożliwe, należy często stawać na palcach bądź unosić kolana. Siedzenie w pozycji nieruchomej zwłaszcza z nogą założoną na nogę również wywiera niekorzystny wpływ na krążenie żylne.
• Długie i gorące kąpiele, ciasne ubiory oraz podnoszenie ciężkich przedmiotów może przyczyniać się do rozwoju niewydolności żylnej w kończynach dolnych.

Jakie leki stosować?

W leczeniu objawów przewlekłej niewydolności żylnej często stosuje się leki flebotropowe, czyli takie, które mają ochronne działanie na żyły. Zmniejszają one przepuszczalność naczyń i wzmacniają napięcie ścian żył, a także poprawiają odpływ chłonki, ograniczając w ten sposób nasilenie obrzęków. W praktyce stosuje się preparaty zawierające naturalne wyciągi z kasztanowca, owoców cytrusowych lub winogron albo substancje syntetyczne: rutynę, hesperydynę, diosminę. Leki zawierające diosminę mogą skutecznie łagodzić objawy żylaków oraz zwiększać jakość życia chorego. Kompleksową ochronę zapewniają leki, których składnikiem jest dobesylan wapnia.

Ważne, by stosować leki na żylaki kończyn dolnych wraz z leczeniem uciskowym. Teleangiektazje poddaje się także zabiegom skleroterapii, tj. wstrzyknięcia preparatów powodujących zwłóknienie naczynia i następcze jego zarośnięcie. Można również skorzystać z terapii promieniami lasera. Niesie ona jednak ryzyko wystąpienia blizny bądź przebarwienia. Często, w okolicy usuniętej zmiany, pojawia się nowa.

Jak leczyć niewydolność żylną?

Kompresoterapia, czyli leczenie uciskowe, to skuteczna metoda, która spowalnia rozwój przewlekłej niewydolności żylnej i zapobiega powstawaniu wenektazji. Ma zastosowanie zarówno w zapobieganiu rozwojowi schorzenia, jak również w terapii na każdym jego etapie. Lista przeciwwskazań do stosowania tej metody nie jest długa, ale konsultacja z lekarzem przed wdrożeniem kuracji jest wymagana.

Do wyboru są pończochy uciskowe, opaski uciskowe oraz masaż pneumatyczny. Ważne, by stopień ucisku wywieranego na kończynę zmniejszał się w kierunku od stopy do pachwiny. Pozwala to na zwiększenie prędkości przepływu krwi, zmniejszenie średnicy żył, przeciwdziała zaleganiu krwi w żyłach powierzchownych, wspomaga działanie pompy mięśniowej, a także poprawia mikrokrążenie.

Pończochy uciskowe przyniosą zamierzony efekt, gdy dobrane zostaną indywidualnie. Przy wyborze należy kierować się rozmiarem nieobrzękniętej kończyny, a pomiaru dokonać rano, maksymalnie do 20 minut od wstania z łóżka.

Masaż pneumatyczny wykonuje się za pomocą mankietów powietrznych nadmuchiwanych przy pomocy zaprogramowanych kompresorów. Metoda ta wykorzystywana jest wspomagająco przy kompresoterapii pończochami bądź leczeniu opaskami elastycznymi.