Nerwobóle serca – objawy, czy są groźne, jak się leczy?

Dlaczego kłuje mnie w sercu?

Ból w okolicy serca większości osób kojarzy się z chorobami serca, w tym szczególnie z zawałem mięśnia serca. Duży odsetek przypadków kłucia w sercu, bólu zlokalizowanego w klatce piersiowej ma podłoże nerwowe.

Jedną z przyczyn bólu z lewej strony w okolicy serca jest nerwica serca, czyli zespół Da Costy, zwany inaczej dystonią neurowegetatywną. To zespół objawów, które tylko sugerują występowanie chorób serca, a w rzeczywistości ich przyczyną są zaburzenia o podłożu nerwicowym (lękowym).

Nerwica serca zaliczana jest do dysfunkcji autonomicznych występujących pod postacią somatyczną. Pod tym skomplikowanym pojęciem kryją się zgłaszane przez pacjenta dolegliwości ze strony narządów unerwianych i kontrolowanych przez autonomiczny układ nerwowy, którego praca powoduje reakcje niezależne od woli człowieka, jak wydzielanie soku żołądkowego czy zwężanie lub rozszerzanie naczyń krwionośnych.

Przeczytaj też: Nerwica lękowa – przyczyny, objawy, leczenie

Chorzy najczęściej zgłaszają skargi ze strony układu krążenia – nerwobóle serca, układu oddechowego (czkawka, hiperwentylacja) i pokarmowego (biegunki).

W przebiegu tego typu zaburzeń dochodzi do pobudzenia układu autonomicznego, objawiającego się między innymi kołataniem serca czy zaczerwienieniem skóry, ale także występują objawy niespecyficzne i subiektywne, których nie potwierdza badanie fizykalne, takie jak uczucie pieczenia, rozdymania czy ściskania.

Przeczytaj również: Ból pod mostkiem – możliwe przyczyny

Nerwoból serca – objaw nerwicy serca

Pacjenci zazwyczaj nie dostrzegają związku pomiędzy występowaniem dolegliwości a stresującymi wydarzeniami w życiu. Dlatego domagają się coraz to nowych badań, pomimo braku nieprawidłowości w pracy układu sercowo-naczyniowego. Taki chory przy próbie wskazania na nerwicowe podłoże dolegliwości może poczuć się urażony i odrzucony.

Sprawdź również: Drętwienie lewej ręki i palców lewej ręki

Do najczęstszych objawów zgłaszanych przez pacjentów z dystonią neurowegetatywną należą:

• kłucie serca (najczęściej w okolicach jego koniuszka),
• uczucie duszności,
• niepokój,
• nadmierne pocenie się,
• zawroty i bóle głowy,
• szybkie męczenie się,
• kołatania serca,
• uczucie mrowienia, drętwienia,
• drżenia rąk,
• zaburzenia snu.

W badaniu EKG można stwierdzić niemiarową pracę serca, związaną jednak z oddychaniem – akcja serca przyspiesza w czasie wdechu i zwalnia na wydechu. W odróżnieniu od organicznych chorób układu krążenia, dolegliwości najczęściej ustępują w trakcie wysiłku fizycznego.

Ból serca tego typu kilkakrotnie częściej dotyka kobiet, a początek symptomów ma miejsce zwykle po 25.–30. roku życia.

To też może Cię zainteresować: Co oznacza przyspieszone bicie serca?

Nerwoból serca czy inna przyczyna kłucia?

Dolegliwości bólowe mogą dawać wszystkie struktury klatki piersiowej, poza miąższem płucnym. Kłucie w okolicach serca towarzyszy bardzo często takim schorzeniom jak neuralgia międzyżebrowa – są to dolegliwości bólowe spowodowane uszkodzeniem nerwów obwodowych (w tym przypadku nerwów międzyżebrowych), których zadaniem jest przekazywanie impulsów do ośrodkowego układu nerwowego i z powrotem.

Objawy obejmują obszar unerwiany przez określony nerw – w neuralgii międzyżebrowej są to głównie ściany klatki piersiowej, okolice mostka i przestrzeni międzyżebrowych. Dolegliwości mają charakter ostry. Zazwyczaj jest to kłujący, rwący, palący, a nawet rozdzierający ból, obejmujący skórę unerwianą przez uszkodzony nerw.

Brak jest ran czy uszkodzeń tkanek, a wystąpienie symptomów prowokowane jest przez sytuacje, które u zdrowego nie wywołują bolesności, jak na przykład wzięcie głębokiego oddechu, kaszel czy wykonanie ruchu. Nerwobólom mogą towarzyszyć zaburzenia czucia:

• przeczulica,
• niedoczulica,
• osłabienie siły mięśniowej,
• wrażenia mrowienia i drętwienia (parestezje).

Najważniejsze przyczyny neuralgii międzyżebrowej to:

• ucisk nerwu przez chorobowo zmieniony kręgosłup (najczęściej w wyniku choroby zwyrodnieniowej),
• przewianie,
• niedobór witamin z grupy B,
• półpasiec,
• przebyty uraz klatki piersiowej.

Kiedy kłucie i ból oznacza chorobę serca?

Ból w okolicy serca, zwłaszcza zlokalizowany za mostkiem najczęściej kojarzony jest z zawałem mięśnia serca. Ból zawałowy może nie być wyraźnie umiejscowiony, przez co chory nie jest w stanie wskazać dokładnie miejsca odczuwanych dolegliwości.

Ból taki może promieniować w kierunku lewej strony – do ręki, palców lewej ręki, do żuchwy. Wywołuje u pacjenta bardzo silny lęk o własne życie. Trwa zazwyczaj dłużej niż 30 minut. Dolegliwości bólowe mogą pojawiać się także w chorobie niedokrwiennej serca, rozwarstwieniu aorty.

Zapalenie osierdzia – to kolejna przyczyna kłucia po lewej stronie w okolicy serca. Najczęstsze przyczyny choroby to:

• zakażenie wirusowe (wirusy Coxsackie, CMV, enterowirusy i adenowirusy),
• choroby układowe tkanki łącznej (twardzina układowa, toczeń rumieniowaty układowy),
• powikłania zawału serca lub gorączki reumatycznej.

Schorzenie można podzielić na ostre, przewlekłe (trwające powyżej 3 miesięcy) i nawracające. Ból w zapaleniu osierdzia jest kłujący, ostry, o zmiennym nasileniu – zmniejsza się w pozycji siedzącej przy pochyleniu do przodu.

Występuje najczęściej za mostkiem lub w okolicy koniuszka serca. Może także promieniować do szyi i lewego barku. Dolegliwości bólowe mogą być poprzedzone gorączką lub stanem podgorączkowym, bólami mięśni i stawów, uczuciem rozbicia. Pojawia się suchy kaszel i duszność.

Jak rozpoznać i leczyć nerwoból w okolicy serca?

Kłucie w sercu zawsze wymaga dokładnego procesu diagnostycznego. Bardzo ważne jest bowiem, aby wykluczyć stany zagrażające życiu, takie jak zawał serca czy rozwarstwienie aorty. W tym celu konieczne jest wykonanie takich badań, jak EKG, oznaczenie poziomu troponin we krwi, RTG klatki piersiowej czy nawet angio-TK.

W rozpoznaniu zapalenia osierdzia pomocne jest wykonanie badania echokardiograficznego, oznaczenie poziomu OB oraz liczby białych krwinek (leukocytów). W przypadku zespołu Da Costy oraz neuralgii międzyżebrowej wyniki badań zazwyczaj nie odbiegają od normy.

Rozpoznanie nerwobólu serca stawia się na podstawie zebranego wywiadu oraz badania neurologicznego. Również w przypadku dystonii neurowegetatywnej wnikliwa rozmowa z pacjentem stanowi istotny element ułatwiający postawienie diagnozy.

Leczenie nerwobólu w okolicy serca to połączenie farmakoterapii (leków przeciwlękowych lub przeciwdepresyjnych) oraz psychoterapii, obejmującej między innymi techniki relaksacji oraz naukę prawidłowego oddychania i radzenia sobie w sytuacjach stresowych.