Kardiowersja – wskazania, jak wygląda, przebieg, powikłania, skuteczność

Czym jest kardiowersja?

Kardiowersja elektryczna to zabieg stosowany w kardiologii u pacjentów z arytmią, mający na celu przywrócenie prawidłowego rytmu serca. Do przerwania patologicznego rytmu serca wykorzystuje się tutaj prąd elektryczny o odpowiedniej częstotliwości. Zabieg ten wykonuje się w krótkotrwałym znieczuleniu ogólnym.

Zaburzenia rytmu serca, inaczej arytmie, to przyspieszone (tachykardia), bądź spowolnione (bradykardia), a także nieregularne bicie serca. Nieleczone arytmie są bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia pacjenta, gdyż mogą być przyczyną zawału serca oraz udaru mózgu. Impulsy pobudzające serce do pracy powstają w tzw. „rozruszniku serca” – węźle zatokowym. Zdarzyć się jednak może, że impulsy zostaną wygenerowane w innej części serca, wówczas powstają dodatkowe pobudzenia, powodujące nieregularne jego bicie.

Objawami, które pacjent może odczuwać podczas skurczów dodatkowych są: uczucie kołatania serca, uczucie duszności w klatce piersiowej, uczucie dławienia, zawroty głowy, a w najcięższych przypadkach może dojść do zasłabnięcia i chwilowej utraty przytomności. Nasilenie, a także rodzaj występujących objawów, zależy od czasu trwania arytmii, jej rodzaju, a także chorób towarzyszących.

Najczęściej występującą w populacji arytmią jest migotanie przedsionków.

To też może Cię zainteresować: Co oznacza przyspieszone bicie serca?

Na czym polega kardiowersja?

Można wyróżnić dwa rodzaje kardiowersji : farmakologiczną oraz elektryczną.

Kardiowersja farmakologiczna – ten rodzaj kardiowersji jest wskazany u pacjentów z objawami, u których występują krótkotrwałe epizody migotania przedsionków. Pacjentowi podaje się wówczas leki antyarytmiczne.

Kardiowersja elektryczna jest zabiegiem, który polega na przepuszczeniu przez serce prądu elektrycznego, który umożliwi przywrócenie prawidłowego rytmu.

Arytmie, które mogą być leczone za pomocą kardiowersji elektrycznej to: migotanie przedsionków, trzepotanie przedsionków, częstoskurcz nadkomorowy, częstoskurcz komorowy.

Przebieg kardiowersji i przygotowanie do zabiegu

Przed wykonaniem zabiegu konieczne będzie wykonanie następujących badań:

• morfologia krwi,
• badanie ogólnego moczu,
• RTG klatki piersiowej,
• grupa krwi,
• ECHO serca,
• EKG,
• inne badanie zlecone przez lekarza.

Chorzy, którzy cierpią na migotanie lub trzepotanie przedsionków, które trwa dłużej niż 48 godzin, będą wymagali wcześniejszego przyjmowania leków przeciwkrzepliwych przez około 3-4 tygodni. Następnie przed zabiegiem kardiowersji będą mieli oznaczony INR – aby zabieg mógł być,wynik pomiaru tego wskaźnika musi zawierać się między 2 a 3.

Ostatni posiłek chory powinien przyjąć nie później niż 6 godzin przed planowaną kardiowersją.

Zabieg ten jest wykonywany w znieczuleniu krótkotrwałym dożylnym ogólnym i trwa od 5-10 minut.

Przyrząd za pomocą którego wykonuje się zabieg kardiowersji to kardiowerter-defiblyrator. Do klatki piersiowej pacjenta przyklejane są 2 elektrody: jedna znajduje się w okolicy mostka – tzw. elektroda mostkowa, druga to tzw. elektroda koniuszkowa, przyklejana w okolicy koniuszka serca.

Pacjent jest podłączony do monitora i przez cały czas rejestrowany jest zapis EKG. Zapis ten jest niezwykle ważny dla lekarza, ponieważ daje mu informację o tym, kiedy należy wyzwolić impuls elektryczny. Musi on zostać wyzwolony w odpowiednim momencie pracy serca. Impuls elektryczny może zostać wygenerowany podczas jednego zabiegu tylko 3 razy do momentu uzyskania prawidłowego rytmu serca. Gdy w ciągu tych 3 prób, cel nie zostanie osiągnięty, kardiowersję można powtórzyć dopiero w kolejnym dniu.

Powikłania jakie mogą wystąpić po zabiegu zdarzają się bardzo rzadko. Najczęstsze powikłanie to lekkie oparzenie skóry w miejscu przyłożenia elektrod. Wyjątkowo rzadko, w przypadku pacjenta źle przygotowanego do zabiegu może dojść do udaru mózgu. Aby temu zapobiec lekarz stosuje przed zabiegiem 4 tygodniowy cykl leczenia antykoagulantami.

Wskazania do kardiowersji

Kardiowersja elektryczna może być zarówno wykonywana planowo, jak i w trybie nagłym w przypadku zagrożenia życia.

Wskazania do kardiowersji planowej do objawowe arytmie serca, które mogą być przyczyną zawrotów głowy, szybkiego męczenia się, problemów z oddychaniem, duszności, dyskomfortu w klatce piersiowej, kołatania serca.

Arytmie, które mogą być leczone za pomocą kardiowersji elektrycznej planowej to: migotanie przedsionków, trzepotanie przedsionków.

W przypadku kardiowersji wykonywanej w trybie nagłym: częstoskurcze napadowe z towarzyszącymi zaburzeniami hemodynamicznymi, z towarzyszącym wstrząsem.

Przeciwwskazania do kardiowersji

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania tego zabiegu jest zatrucie glikozydami naparstnicy.

Do przeciwwskazań względnych należą: pacjenci z migotaniem przedsionków (opornym na wcześniejsze próby leczenia, a powracającym po próbach kardiowersji oraz leczeniu antyarytmicznym, które trwa ponad 5 lat) oraz pacjenci z powiększonym lewym przedsionkiem (powyżej 6 cm).