Toksyna botulinowa – co to jest, jak działa na organizm, zabiegi, przeciwwskazania, cena

Czym jest toksyna botulinowa?

Toksyna botulinowa, oznaczana skrótem BTX, a zwana botoksem, to neurotoksyna wytwarzana przez beztlenowe bakterie Gram-dodatnie, znane jako pałeczki jadu kiełbasianego. Nie jest to związek jednolity. Wyróżnia się 7 typów toksyny botulinowej, nazwanych literami alfabetu od A do G. Spośród nich w medycynie wykorzystuje się jedynie 2 typy: BTX-A oraz BTX-E.

Które preparaty z toksyną botulinową są dostępne na polskim rynku?

W Polsce można spotkać trzy rodzaje zarejestrowanych preparatów toksyny botulinowej typu A, takie jak:

• BTX-A 900, który poza korekcją zmarszczek mimicznych jest wykorzystywany w medycynie do leczenia, między innymi: dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, przykurczy nadgarstka, nietrzymania moczu, a także leczenia nadpotliwości;
• BTX-A 500, który jest przeznaczony do terapii zmarszczek gładziny czoła u osób poniżej 65 roku życia;
• BTX-A 150, który jest wykorzystywany w terapii różnych zmarszczek mimicznych górnej części twarzy.

W jaki sposób toksyna botulinowa działa na organizm ?

Podanie toksyny botulinowej odbywa się poprzez domięśniowy zastrzyk, z którego przenika ona do docelowej synapsy nerwowo-mięśniowej. Do działania toksyny botulinowej konieczna jest obecność zarówno łańcucha lekkiego, jak i ciężkiego BTX. Warunkują one hamowanie uwalniania acetylocholiny w połączeniu nerwowo-mięśniowym. W efekcie, w omawianych strukturach następuje przerwanie przewodnictwa oraz funkcjonalne odnerwienie. Prawidłowe podanie toksyny botulinowej powoduje odwracalne porażenie mięśnia, czyli jego paraliż, bez uszkodzenia nerwu.

Ile czasu utrzymują się efekty botoksu?

Po upływie czasu, potrzebnego na utworzenie nowych zakończeń nerwowych następuje powrót do przekazywania impulsów i funkcjonalności mięśnia. W zależności od obszaru zabiegowego efekty utrzymują się przez czas 3-6 miesięcy.

Czy toksyna botulinowa jest bezpieczna?

Toksyna botulinowa typu A to preparat, który powinien być podawany wyłącznie przez doświadczonych lekarzy, w gabinetach medycyny estetycznej oraz gabinetach lekarskich. Botoks jest wstrzykiwany w obszar konkretnych mięśni, do których ogranicza się jego działanie, bez wpływu na pozostałe mięśnie. Z tego względu podanie prawidłowo przechowywanego, certyfikowanego preparatu toksyny botulinowej przez uprawnionego lekarza i po wykluczeniu przeciwwskazań, uważa się za bezpieczne.

Jednakże, jak w przypadku każdej obcej substancji wstrzykiwanej do organizmu, tak i po podaniu toksyny botulinowej, mogą wystąpić pewne działania niepożądane, z których większość ma charakter przejściowy.

Toksyna botulinowa — zastosowanie w medycynie estetycznej

W medycynie estetycznej toksynę botulinową wykorzystuje się do korekty rysów twarzy, a przede wszystkim do wygładzenia zmarszczek mimicznych. Powstają one wraz z wiekiem na skutek wzmożonego napięcia poszczególnych mięśni twarzy. Po podaniu toksyny botulinowej następuje rozluźnienie mięśni i wygładzenie skóry twarzy.

W jakich zabiegach wykorzystuje się toksynę botulinową?

Zabiegi z zastosowaniem toksyny botulinowej w medycynie estetycznej można podzielić, w zależności od głębokości podania na domięśniowe i śródskórne. Domięśniowe zabiegi toksyną botulinową to znane powszechnie zastrzyki, których celem jest porażenie mięśni mimicznych twarzy. Zabiegi śródskórne z wykorzystaniem toksyny botulinowej wpływają korzystnie nie tylko na wygląd zmarszczek, ale też na nawilżenie i wygładzenie skóry oraz poprawę jej elastyczności. Poza tym botoks wykorzystuje się w terapiach skojarzonych wraz z laserami i wypełniaczami tkanek miękkich.

Jakie zmarszczki mimiczne można skorygować za pomocą botoksu?

Botox w oficjalnych rejestrach widnieje jako preparat do korekcji zmarszczek mimicznych, występujących w górnej części twarzy. Obejmują one zmarszczki:

• gładziny czoła;
• poziome czołowe;
• okołooczodołowe, czyli zmarszczki promieniste zewnętrznego kąta oka, tzw. kurze łapki.

Ponadto botoks jest wykorzystywany przez doświadczonych lekarzy także do terapii mankamentów znajdujących się w dolnych rejonach twarzy. Dzięki niemu następuje: zwężenie rozszerzonego nosa lub uniesienie czubka nosa, korekta fałdu bródkowego i uśmiechu dziąsłowego, złagodzenie konturów żuchwy czy asymetrii twarzy oraz zniwelowanie zmarszczek:

• nosowych;
• okołoustnych;
• pionowych mięśnia szerokiego szyi;
• poziomych szyi;
• linii marionetki.

Jakie są przeciwwskazania do zastosowania toksyny botulinowej?

Przed kwalifikacją do zabiegu toksyną botulinową niezbędne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu lekarskiego. Wśród przeciwwskazań do zabiegu toksyną botulinową wymienia się, m.in.:

• ciążę i czas karmienia piersią;
• nadwrażliwość na składniki preparatu do iniekcji;
• aktywne infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze;
• zaburzenia połączeń nerwowo-mięśniowych;
• obrzęki pooperacyjne;
• choroby, które obejmują zmniejszające wydzielanie acetylocholiny w synapsach nerwowo-mięśniowych;
• przyjmowanie niektórych leków;
• zaburzenia natury psychicznej;
• brak obiektywnych wskazań do wykonania zabiegu.

Zabieg toksyną botulinową — jaki jest jego koszt?

Koszt zabiegu toksyną botulinową zależy od: lokalizacji i reputacji kliniki, miejsca podania, rodzaju oraz ilości zużytego preparatu, a także usług dodatkowych. Cena botoksu na twarz w 2023 roku oscyluje w granicach 300-900 zł.