Cera sucha – przyczyny, objawy, leczenie

Jakie są cechy charakterystyczne cery suchej?

Sucha skóra jest niezwykle delikatna i cienka. Reaguje podrażnieniem na wszelkie niesprzyjające jej czynniki zewnętrzne, m.in. promieniowanie UV, wiatr, mróz, drażniące preparaty kosmetyczne, itp. Jakie są charakterystyczne cechy suchej skóry?

1. Najczęściej cera sucha ma zmieniony koloryt – od barwy szaro-ziemistej do jasnożółtej lub zaróżowionej;
2. Na jej powierzchni można zauważyć niewielkie naczynka, które prześwitują przez cienką warstwę skóry;
3. Często na skutek zaburzonej pracy gruczołów łojowych na twarzy pojawią się zaskórniki (głównie na nosie i brodzie);
4. Sucha skóra jest także szorstka i matowa. Ma ona tendencje do łuszczenia naskórka.

U osób z tym rodzajem cery szybciej pojawią się pierwsze oznaki starzenia. Skóra będzie coraz mniej elastyczna i sprężysta, a na jej powierzchni zaczną powstawać utrwalone zmarszczki (głównie u osób starszych) lub też zmarszczki mimiczne (u młodych ludzi). Cera sucha szybciej ulega procesowi starzenia, na skutek utraty naturalnego nawilżenia skóry.

To też może Cię zainteresować: Łuszcząca się skóra – czy zawsze oznacza łuszczycę?

Odczucia, jakie mogą nam towarzyszyć suchości skóry, to najczęściej:

• nadmierne napięcie skóry,
• pieczenie skóry,
• swędzenie skóry,
• uczucie ściągania skóry.

Skóra sucha łatwo ulega infekcjom. Łuszczący i miejscami popękany naskórek stanowi wrota infekcji skórnych dla bakterii, wirusów i grzybów. Jest to nie tylko problem kosmetyczny, ale także np. dermatologiczny.

Sucha skóra – przyczyny

Czynniki naturalnie nawilżające skórę

Bardzo sucha skóra będzie miała związek z uszkodzeniem naturalnych czynników nawilżających, występujących w skórze. Naturalne czynniki utrzymujące nawilżenie skóry to te substancje, które wchodzą w skład skóry. Ich prawidłowa ilość, skład i funkcjonowanie zabezpieczają skórę przed jej nadmiernym wysuszeniem.

Naturalne czynniki nawilżające skórę to m.in.:

• W skórze właściwej m.in.:
  • glikozaminoglikany – substancje cukrowe, silnie wiążące wodę. Zapewniają prawidłowe i stałe stężenie wody w skórze. Z wiekiem ich ilość maleje czego objawem jest między innymi powstawanie zmarszczek i nadmierna suchość skóry;
• W naskórku:
  • warstwa rogowa naskórka,
  • system lipidów warstwy rogowej – lipidy (substancje tłuszczowe) znajdujące się w warstwie rogowej naskórka, które głównie zabezpieczają przed nadmierną utratą wody, czyli przed tzw. TEWL (przeznaskórkową utratą wody),
  • korneocyty – czyli komórki warstwy rogowej naskórka. Chronią skórę przed wnikaniem substancji szkodliwych z zewnątrz. Prawidłowe ich złuszczanie i odsłanianie „świeżego” naskórka pozwala m.in. na lepsze działanie stosowanych na skórę substancji aktywnych, itp.,
  • NMF – naturalny czynnik nawilżający – warunkuje odpowiednie nawilżenie naskórka. Jest to mieszanina składników silnie wiążących wodę;
• Na powierzchni skóry:
  • płaszcz hydro-lipidowy skóry – jest mieszaniną lipidów pochodzących m.in. z rozpadu komórek naskórka i z gruczołów łojowych. W jego skład wchodzą m.in. tłuszcze, woski, itp. Odpowiedzialny jest za zatrzymywanie wody w naskórku (zapobiega przed jej odparowaniem) oraz za zabezpieczenie przed wnikaniem substancji szkodliwych.

Uszkodzenie naturalnych składników nawilżających, poprzez szkodliwe czynniki zewnętrzne (złą pielęgnację) i wewnętrzne (np. zaburzenia hormonalne) jest przyczyną pojawienia się u objawów związanych z suchą skórą. W wyniku ich uszkodzenia skóra traci bowiem zdolności do wiązania i zatrzymywania wody.

Zaburzenia w nawilżeniu skóry

Zaburzenia w nawilżeniu skóry mogą być wywołane m.in.:

• nieprawidłowym złuszczaniem komórek naskórka (nieprawidłową korneodesmolizą) – korneocyty (obumarłe komórki naskórka) zalegają na powierzchni ciała, co uniemożliwia m.in. wnikanie aplikowanych substancji aktywnych oraz powoduje nieprawidłowe funkcjonowanie naskórka;
• nieprawidłowościami w puli lipidów naskórkowych – na skutek wielu szkodliwych czynników zmienia się zarówno skład, jak i ilość poszczególnych lipidów. Skóra traci funkcje zabezpieczające przed utratą wody;
• niekorzystnymi zmianami w ilości i składzie NMF – dochodzi do zaburzenia wiązania wody w skórze;
• spadkiem ilości glikozaminoglikanów (wielocukrów wiążących wodę) w skórze właściwej – zazwyczaj związany z wiekiem.

Co wpływa na naturalne nawilżenie skóry?

Skóra a geny

Skóra sucha może być wrodzona. Jest wtedy najczęściej uwarunkowana genetycznie. Jeśli w rodzinie istnieje tendencja do tego typu cery, z pewnością i my będziemy zmagać się z jej dolegliwościami. Powinniśmy więc – mając świadomość obciążenia genetycznego cerą suchą – szczególnie dbać o skórę już od najmłodszych lat.

Skóra a wiek

Cera sucha bardzo często pojawia się wraz z wiekiem. Z upływem czasu zarówno procesy regeneracyjne naskórka, jak i funkcje skóry ulegają zaburzeniom. Zaburzenia dotyczą również naturalnych systemów nawilżania i ochrony skóry. Dlatego też z upływem lat zauważalne są pierwsze oznaki starzenia, takie jak utrata elastyczności skóry, czy zmarszczki.

Skóra a pielęgnacja

Jeśli skóra jest nieodpowiednio pielęgnowana, nadmierna suchość pojawi się już w młodym wieku. Bardzo często stosując źle dobrane preparaty kosmetyczne (np. do demakijażu – zawierających alkohol), nie nawilżając i nieodpowiednio oczyszczając naskórek, przyczyniamy się do zaburzenia funkcji skóry, a w efekcie do jej nadmiernego wysuszenia i podrażnienia. Często lekceważone są także pierwsze oznaki podrażnienia i przesuszenia, co doprowadza do jeszcze większego deficytu wody. Ponadto wielu z nas samodzielnie stara się zwalczyć suchość skóry, często źle dobierając dermokosmetyki. Zamiast nawilżać, jeszcze bardziej przesuszamy suche partie ciała.

Skóra a promienie UV

Do przesuszenia ale i przedwczesnego starzenia skóry przyczynimy się także, jeżeli nie będziemy stosować odpowiedniej fotoprotekcji oraz jeśli będziemy nadmiernie korzystać z kąpieli słonecznych. Pamiętajmy, że promieniowanie UV w znacznym stopniu uszkadza skórę.

Skóra a dieta

Złe odżywianie, zaburzenia żywienia, czy niedożywienie mogą wywołać szereg schorzeń, w tym również problemy ze skórą. Nie dostarczając organizmowi witamin i mikroelementów, doprowadzamy do zaburzenia jego funkcjonowania, co wpływa na kondycję skóry.

Krew przepływająca przez naczyniami krwionośnymi w skórze właściwej powinna dostarczać substancji odżywczych. Jeśli krew jest uboga w tego typu produkty, zaczynają pojawiać się problemy i defekty skórne. Zbyt małe spożywanie wody także wpływa na brak nawilżenia skóry.

Skóra a warunki klimatyczne

Warunki klimatyczne, czyli wysoka temperatura i nasłonecznienie, silny wiatr, mróz, niska wilgotność powietrza (oddawanie wody z organizmu do miejsca o niższym gradiencie stężenia wody) także w znacznym stopniu przyczynią się do pogorszenia stanu skóry. Niekorzystnie na cerę wpływa także klimatyzacja (suche powietrze).

Skóra a choroby skóry

Cierpiąc na niektóre choroby skóry również możemy być narażeni na nadmierne przesuszanie powierzchni ciała. Część chorób skóry samoistnie lub też pod wpływem stosowanych leków, czy preparatów powoduje nadmierny deficyt wody. Między innymi osoby cierpiące na łuszczycę często borykają się z tym typem cery.

Choroby ogólnoustrojowe, także nie są bez znaczenia jeśli chodzi o kondycję skóry. Sucha skóra twarzy i ciała może być polekowe, bądź też wywołane bezpośrednio chorobą. Jeśli pacjent cierpi m.in. na: cukrzycę, niedoczynność tarczycy, dnę moczanową, itp., szczególnie należy dbać o pielęgnację.

Zaburzenia hormonalne na tle chorobowym związane z wiekiem (menopauza, andropauza) lub ze stosowaniem preparatów hormonalnych (np. tabletek antykoncepcyjnych) bardzo często wywołują schorzenia skóry, także jej niedostateczne nawilżenie. Stosując leki hormonalne oraz w okresie wahań i zmian hormonalnych, koniecznie należy zadbać o szczególną pielęgnację i profilaktykę skóry.

Skóra a leki

Zażywając niektóre leki również jest się bardziej narażonym na wystąpienie tego typu cery. Leki mogą wywołać zarówno suchość jak i podrażnienie skóry. Jeśli po zastosowaniu leku, pojawiają się jakiekolwiek zmiany skórne, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Odstawienie leku spowoduje, że skóra wróci do normy.

Inne przyczyny suchej skóry to:

• niedobory witamin,
• stosowanie preparatów na bazie alkoholu (np. perfumy),
• mycie twarzy mydłem i wodą, itp.

Jak zapobiegać cerze suchej?

Profilaktyka suchej skóry to odpowiednia pielęgnacja i zabezpieczanie skóry przed nadmierną utratą wody. Dotyczy to zarówno osób ze skłonnościami do suchej skóry twarzy, jak i osób nie mających problemów skórnych.

Istotne jest, aby chronić skórę przed szkodliwymi czynnikami środowiska. Bardzo ważna jest ochrona przeciwsłoneczna. Słońce wysusza skórę i przyspiesza proces starzenia. Powinno się więc aplikować kremy z filtrem, najlepiej 50+, niezależnie od pory roku. Latem powinno się unikać zbyt długich kąpieli słonecznych. Z kolei zimą i w wietrzne dni konieczne należy stosować produkt zabezpieczający przed mrozem i wiatrem.

Przebywając w suchym klimacie lub w pomieszczeniach klimatyzowanych, dobrze jest nawilżać częściej skórę (kilka razy w ciągu dnia, np. wodą termalną).

Już w młodym wieku należy zadbać o regularne nawilżenie skóry. W tym celu konieczne jest stosowanie odpowiednio dobranych preparatów kosmetycznych i wyrobienie prawidłowych nawyków pielęgnacyjnych.

Ważne jest m.in.:

• oczyszczanie skóry – demakijaż – delikatnymi preparatami (bezalkoholowymi),
• regularne złuszczanie naskórka (peelingi enzymatyczne),
• aplikacja kremów nawilżających na dzień i noc,
• stosowanie na co dzień delikatnych kosmetyków kolorowych.

W starszym wieku należy stosować preparaty nawilżające o silniejszym działaniu. Delikatne nawilżanie nie wystarczy. Warto stosować preparaty o wzbogaconym składzie, działające dodatkowo przeciwzmarszczkowo, ujędrniająco, itp.

Także w przypadku skłonności genetycznej do tego typu cery, warto stosować dermokosmetyki intensywnie nawilżające.

Jak nawilżać skórę?

Nawilżanie skóry przede wszystkim ma za zadanie zabezpieczyć naturalne mechanizmy utrzymujące nawilżenie. Aby to osiągnąć, należy m.in.:

1. Zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę, bogatą w sole mineralne, witaminy i prawidłową ilość spożywanej w ciągu dnia wody (minimum 1,5 litra),
2. Zażywać sprawdzone suplementy diety, poprawiające kondycję skóry.

W przypadku wysuszenia skóry spowodowanej lekami warto skonsultować się z lekarzem, by podjąć decyzję o ewentualnym odstawieniu lub zamianie lekarstw.