Zapalenie zębodołu – przyczyny, objawy, leczenie zapalenia kości zębodołu

Zapalenie zębodołu po ekstrakcji zęba

Zapalenie zębodołu to jedno z powikłań, jakie może pojawić się po ekstrakcji (usunięciu) zęba. Głównym i zarazem najbardziej dokuczliwym objawem jest bardzo silny ból po wyrwaniu zęba. Pod tym pojęciem mieszczą się dwa stany różniące się nieznacznie objawami i postępowaniem – suche i ropne zapalenie zębodołu.

W obu przypadkach wymagana jest pilna interwencja lekarza, ponieważ ropny i suchy zębodół goi się sam bardzo długo i boleśnie, prowadząc często do powikłań. Przyczyny zapalenia kości zębodołu są zazwyczaj miejscowe, jednak zaburzenia ogólnoustrojowe mogą zwiększać ryzyko jego wystąpienia.

Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie

Suchy zębodół – przyczyny pustego zębodołu

Powstawanie suchego zębodołu (potocznie również pustego zębodołu) jest związane z utratą z rany po usuniętym zębie skrzepu krwi, który stanowi "fizjologiczny opatrunek”. Dochodzi do tego najczęściej przez mechaniczne jego usunięcie, np. przez zbyt wczesne płukanie jamy ustnej, jedzenie czy "sprawdzanie” rany językiem.

Inną częstą przyczyną suchego zębodołu jest palenie papierosów po zabiegu, co upośledza krążenie krwi i utrudnia gojenie. Chorobami zwiększającymi ryzyko poekstrakcyjnego zapalenia kości zębodołu są: zaburzenia krzepnięcia krwi, cukrzyca, miażdżyca i niedobory witamin.

Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?

Suchy zębodół – jak rozpoznać?

Pierwsze objawy suchego zębodołu rozwijają się w 2 – 3 dobie po wyrwaniu zęba. Charakteryzuje go ostry, rwący ból, promieniujący do ucha, oka lub skroni. Bolesność jest tak duża, że powoduje kłopoty ze snem, a zwykłe leki przeciwbólowe często nie pomagają. Może także wystąpić nadmierna produkcja śliny.

Jak wygląda suchy zębodół? Brak jest stanu zapalnego tkanek otaczających ranę, a sam zębodół jest pusty (stąd inna nazwa – pusty zębodół) lub wypełniony szarobrunatnymi, cuchnącymi masami. Często widoczna jest odsłonięta powierzchnia kości, która jest bardzo wrażliwa na najmniejszy nawet dotyk. W cięższych stanach może dojść do powiększenia węzłów chłonnych i objawów ogólnych, takich jak gorączka czy złe samopoczucie.

Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?

Jak powstaje i wygląda zębodół ropny?

Przyczyną ropnego zapalenia zębodołu jest zakażenie rany po usuniętym zębie przez bakterie znajdujące się w jamie ustnej. Ma to miejsce gdy w zębodole pozostanie nieusunięta ziarnina (powstająca w chorobach przyzębia), fragmenty korzeni zęba, kamienia nazębnego czy ostre kawałki kości. Może być poprzedzone pustym zębodołem. Obniżenie odporności i ogólny zły stan zdrowia zwiększają ryzyko powstania zapalenia zębodołu.

To też może Cię zainteresować: Wyrywanie ósemki – czy ekstrakcji boli?

Objawy są podobne jak w suchym zębodole. Występuje silny ból po wyrwaniu zęba (ekstrakcji), który promieniuje do otaczających okolic. Wewnątrz zębodołu znajduje się zakażony, rozpadający się skrzep, a samo otoczenie rany jest bolesne, zaczerwienione i obrzęknięte – występuje stan zapalny. Często towarzyszą temu ogólne objawy zakażenia bakteryjnego, takie jak: gorączka, złe samopoczucie, powiększone węzły chłonne.

Zobacz: Skrzep po wyrwaniu zęba

Zapalenie kości zębodołu – leczenie zapalenia zębodołu

Postępowanie w obu przypadkach jest podobne. Różni się tym, że w ropnym zapaleniu na samym początku lekarz, specjalną łyżeczką, oczyszcza zębodół z zainfekowanych resztek. Cały zabieg przebiega w znieczuleniu.

Sposobów, jak leczyć suchy zębodół oraz ropne zapalenie, jest kilka. Początkowo wymagane są częste (nawet codzienne) wizyty u lekarza. Dentysta delikatnie wypłucze zębodół z zastosowaniem specjalnych środków odkażających (np. roztworem nadmanganianu potasu). Następnie do zębodołu zakładane są specjalne preparaty mające ograniczyć ból i przyspieszyć gojenie. Zmieniane są one na każdej wizycie. Najczęściej stosowane są: kwas acetylosalicylowy, jodoform, kamfenol czy balsam peruwiański. Po założeniu opatrunku pacjent zagryza gazik, który wypluwa po 30 minutach. Powinien także powstrzymać się od spożywania pokarmów i napojów przez 2 godziny.

Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie

Suchy zębodół – czas gojenia i antybiotyk

Pacjenci często pytają w odniesieniu do suchego zębodołu "jak długo trwa leczenie”? Najczęściej 1–2 tygodnie – czas gojenia ropnego zapalenia zębodołu zazwyczaj również nie przekracza 14 dni. Leczenia zaprzestaje się, gdy miną dolegliwości bólowe, a zębodół wypełni się tkanką gojącą.

Antybiotyk na suchy zębodół stosuje się rzadko, częściej jest on wymagany w ropnym zapaleniu. Jednak decyzja o włączeniu antybiotykoterapii zależy od stanu klinicznego i decyzji stomatologa. Lekarz może przepisać silniejsze leki na ból zęba.

To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?

Suchy zębodół – domowe leczenie i zapobieganie

Domowe leczenie suchego i ropnego zębodołu polega na utrzymywaniu dobrej higieny. Należy oczyszczać zakamarki jamy ustnej przez delikatne szczotkowanie i płukanie specjalnymi płynami, np. zawierającymi chlorheksydynę. Dobrym domowym sposobem na zapalenie zębodołu są płukanki z rumianku. Ważne jest, aby nie przepłukiwać ust zbyt intensywnie.

Czytaj również: Spuchnięte dziąsła – przyczyny i leczenie

Aby uniknąć powstania poekstrakcyjnego zapalenia kości zębodołu, należy przestrzegać zaleceń lekarza po usunięciu zęba. Opatrunek należy zagryzać przez 30 minut, a przez 2 godziny powstrzymać się od jedzenia i picia. Przez minimum 24 godziny nie powinno się: palić papierosów, spożywać alkoholu, płukać jamy ustnej ani spożywać gorących i ostrych potraw oraz napojów.

Przeczytaj: Usuwanie korzenia zęba – kiedy jest konieczne?