Podniebienie gotyckie – jak wygląda, czy można leczyć, jaki aparat?

Co to jest podniebienie gotyckie i jakie są przyczyny?

Podniebieniem gotyckim nazywamy wrodzoną chorobę podniebienia, która może być spowodowana przez wcześniactwo (gdy nie został osiągnięty wystarczająco długi czas na prawidłowe ukształtowanie podniebienia), różne zaburzenia neurologiczne powstające w okresie życia płodowego lub zespoły wad wrodzonych (tak zwany zespół Wolfa-Hirschhorna).

Występuje ono również niekiedy w krzywicy, u osób z zespołem Downa lub zespołem Marfana. Wada ta jest diagnozowana na podniebieniu u niemowlaka.

Podniebienie gotyckie – jak wygląda (objawy)?

W przypadku stwierdzenia tej wady występuje wysokie podniebienie twarde, które zarazem jest wąskie. Nazwa pochodzi od kształtu, który przypomina strzeliste, a zarazem smukłe gotyckie budowle. Osoby z tą wadą mają problem z dotknięciem czubkiem języka górnego ograniczenia jamy ustnej, co jest często głównym badaniem diagnostycznym.

Z racji położenia podniebienia wewnątrz jamy ustnej diagnostyka może być utrudniona, a choroby podniebienia górnego często bywają pominięte. Oprócz różnic w wyglądzie między zdrowym podniebieniem a chorym, mogą występować różnice w funkcjonowaniu, takie jak:

• trudności w przyjmowaniu płynnych pokarmów przez dziecko – karmienie piersią bywa utrudnione w znaczącym stopniu – z powodu problemu z dociśnięciem piersi do podniebienia i pobraniem pokarmu; przy podniebieniu gotyckim smoczek musi być odpowiednio dobrany;
• błędny sposób połykania, który jest spowodowany trudnościami z unoszeniem języka gotyckiego ku górze; język pozostaje błędnie ustawiony w poziomie (nazywane jest to niemowlęcym typem połykania);
• zły tor oddychania – przez jamę ustną, a nie jamę nosową; uwidacznia się to jako rozchylone wargi w ciągu dnia oraz spanie z otwartą buzią;
• wady zgryzu – na przykład zgryzy krzyżowe lub wady doprzednie;
• trudności z przyjmowaniem pokarmów stałych: gryzieniem, żuciem, połykaniem;
• wady wymowy – rotacyzm (błędna wymowa głoski „r”), lambdacyzm (niewłaściwa wymowa głoski „l”), sygmatyzm (seplenienie).

Choroba ta nie należy do chorób zapalnych, tak więc nie wywołuje objawów ogólnych oraz objawu czerwonego podniebienia gotyckiego. Zdjęcia i ryciny w książkach medycznych i internecie najlepiej zobrazują wadę.

To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie

Gotyckie podniebienie – leczenie, operacja

Specjalności lekarzy, do których należy się udać w przypadku wystąpienia podejrzenia gotyckiego podniebienia lub choroby, to lekarz ortodonta, laryngolog oraz logopeda.

Ta wada podniebienia u dzieci jest łatwiejsza do wyleczenia niż u osób dorosłych. Im wcześniej rozpocznie się terapię, tym efekty leczenia będą bardziej zadowalające.

Głównym leczeniem jest wykonywanie ćwiczeń, które usprawniają pionowe ruchy języka oraz wzmacniają mięśnie żuchwy i warg. Konieczne są również ćwiczenia oddechowe, warunkujące prawidłowy tor oddychania przez jamę nosową, a nie przez usta.

Podniebienie gotyckie – aparat

Gdy wada jest bardziej zaawansowana, konieczne jest zastosowanie aparatu na podniebienie, którego celem jest rozszerzanie szczęki. Najlepiej w tym celu sprawdzają się aparaty do rozszerzania szwu podniebiennego, na przykład aparat Hassa.

Poszerzanie szczęki u dorosłych wymaga większych sił, a aparat ortodontyczny bywa w tym celu niewystarczający jako leczenie na wyłączność podniebienia gotyckiego. Ortodonta musi współpracować z chirurgiem, gdyż konieczna w takich sytuacjach bywa operacja – tak zwana dystrakcja szczęki, która umożliwi odpowiednie poszerzenie kości podniebiennych i uzyskanie prawidłowych warunków zwarciowych między łukami zębowymi.

Podniebienie gotyckie – skutki

Skutki występowania u pacjenta podniebienia gotyckiego są takie, jak opisane w poprzednich akapitach. U niektórych osób wada diagnozowana jest właśnie po skutkach, gdyż nie daje żadnych dolegliwości widocznych gołym okiem, a pacjentowi nie towarzyszy ból.

Nieleczona choroba powoduje: trudności w przyjmowaniu pokarmów i karmieniu piersią, wady zgryzu, zaburzenia artykulacji i wiele innych.