Lakierowanie zębów (krok po kroku) – kiedy wykonać, czy jest szkodliwe?

Lakierowanie zębów, czyli podanie fluoru na zęby

Lakierowanie zębów należy do egzogennej profilaktyki fluorkowej, czyli takiej, gdzie fluor dostaje się do szkliwa poprzez miejscowy kontakt „z zewnątrz”. Na skutek aplikacji lakieru w szkliwie odkładają się kryształy fluoroapatytu, a na szkliwie granulki fluorku wapnia stanowiące ochronne źródło fluoru przy spadku pH po jedzeniu.

Zaleca się lakierowanie zębów u dzieci i młodzieży od 2 do 4 razy w ciągu roku, zależnie od występującego ryzyka próchnicy.

Rodzice pytają: lakierowanie zębów – czy warto? Otóż tak, ponieważ przy regularnej profilaktyce fluorkowej redukcja próchnicy może wynieść nawet 75 proc.

Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?

Lakierowanie zębów – preparaty do lakierowania

Lakiery fluorkowe mogą zawierać 5 proc. fluorku sodu (22 600 ppm fluoru), 0,9 proc. difluorosilanu (1000 ppm fluoru) lub 1,5 proc. fluorek (7700 ppm fluoru, a po stwardnieniu dostarcza aż 29 000 ppm).

Obecnie brak jest dowodów potwierdzających skuteczność w zapobieganiu próchnicy lakierów zawierających 1000 ppm.

Na rynku pojawiają się nowe rodzaje lakierów fluorkowych (preparatów do lakierowania) zawierających poza 5 proc. fluorku sodu dodatkowo amorficzny fosforan wapnia (ACP). Dzięki temu zwiększona jest remineralizacja (odbudowa) szkliwa i możliwość obturacji (zamykania) kanalików zębinowych, co wykorzystuje się w znoszeniu nadwrażliwości zębów.

Ponadto lakiery mogą zawierać w swoim składzie chlorheksydynę (o działaniu antybakteryjnym) oraz argininę (o działaniu przeciwkwasowym).

To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?

Lakierowanie zębów krok po kroku – jak wygląda zabieg?

Lakierowanie zębów jest bezbolesne. Lakier aplikowany jest na lekko wysuszone zęby szybko i łatwo. Nie ma potrzeby profesjonalnego oczyszczenia zębów przed zabiegiem.

Po nałożeniu lakieru na zęby nie płucze się jamy ustnej, a jedynie wypluwa ewentualny nadmiar ze śliną (żeby nie połykać). Lakiery twardnieją pod wpływem kontaktu ze śliną.

Po lakierowanie zębów – ile czasu nie jeść? – pytają pacjenci. Nie należy jeść ani pić do 2 godzin po zabiegu. W dniu lakierowania nie powinno się przyjmować pokarmów słodkich, kwaśnych oraz napojów gazowanych. Wieczorem, wyjątkowo, można nie szczotkować zębów (jednak jest to kontrowersyjne i nie zawsze zalecane).

Fluoroza – czy lakierowanie zębów jest szkodliwe?

Lekarz dentysta musi przestrzegać jednorazowych dawek lakieru, które przy 5 proc. fluorku sodu wynoszą: 0,1 ml dla niemowląt, 0,25 ml w uzębieniu mlecznym, 0,4 ml w uzębieniu mieszanym oraz 0,5 ml w uzębieniu stałym.

Nadmierna podaż fluoru dostarczanego do organizmu w okresie rozwoju zębów może doprowadzić do fluorozy. Najczęściej objawia się ona jaśniejszymi plamkami na szkliwie. Dlatego ważne jest, aby dzieci wypluwały nadmiar pasty bądź lakieru zamiast go połykać.

Lakierowanie zębów a lakowanie zębów – czym się różnią?

W lakierowaniu dostarczany jest fluor na zęby w celu ich wzmocnienia i zmniejszenia podatności na działanie kwasów. Lakowanie zębów u dziecka polega zaś na pokryciu materiałem (najczęściej światłoutwardzalnym i uwalniającym fluor) bruzd w zębach trzonowych i przedtrzonowych celem zamknięcia dostępu bakterii do trudnych do oczyszczenia przestrzeni.

Lakowanie przeprowadza się optymalnie tuż po wyrznięciu zęba, aby pokryć bruzdy, pod którymi nie doszło jeszcze do demineralizacji szkliwa. Nie u każdego dziecka jest to jednak konieczne. Przy wysokim ryzyku próchnicy lakowanie zębów może być też stosowanie u dorosłych.

Obecnie dzieciom w ramach NFZ przysługuje lakowanie „szóstek” do ukończenia 8. roku życia, jednak są postulaty dentystów, aby refundowane było także lakowanie „siódemek”.

Lakierowanie zębów u dziecka na NFZ i prywatnie

W ramach NFZ dzieci i nastolatkowie do ukończenia 18. roku życia mają możliwość skorzystania z profilaktyki fluorkowej na dwa sposoby.

Pierwszym są świadczenia profilaktyczne obejmujące badanie stomatologiczne z kontrolą higieny, oceną uzębienia, przyzębia i zgryzu oraz lakierowanie wszystkich obecnych zębów (przy braku przeciwwskazań).

Przysługują one w poszczególnych okresach życia: 6. miesiąc życia, 9. miesiąc życia, 12. miesiąc życia, 2. rok życia, 4. rok życia, 5. rok życia, 6. rok życia, 7. rok życia, 10. rok życia, 12. rok życia, 13. rok życia, 16. rok życia. W 19. roku życia przysługuje badanie profilaktyczne, jednak już bez fluoryzacji.

Drugim rozwiązaniem jest lakierowanie zębów stałych dostępne raz na kwartał, czyli co 3 pełne miesiące. Jeśli chodzi o prywatne lakierowanie, cena wynosi około 100–150 zł (kwota za wszystkie zęby).