Dłutowanie ósemki – na czym polega, kiedy wykonać, jak się przygotować, czy są powikłania?

Chirurgiczne usuwanie zęba, czyli dłutowanie

Zęby mądrości, czyli trzecie zęby trzonowe, bardzo często spędzają pacjentom sen z powiek. Dzieje się tak, ponieważ mają one tendencję do krzywego wzrostu, mogą uciskać na nerw bądź stłaczać pozostałe zęby (wyrzynają się jako ostatnie). Temu obrazowi klinicznemu może towarzyszyć ból, neuralgia nerwu lub stany zapalne w okolicy zębów trzonowych.

Dłutowanie to metoda chirurgicznego usunięcia zęba za pomocą specjalnych narzędzi, często maszynowych. Jest to zabieg, który powinien być wykonywany w warunkach jałowych (zabieg operacyjny), gdy niemożliwe jest usunięcie zęba w ambulatorium.

Przeczytaj: Usuwanie korzenia zęba – kiedy jest konieczne?

W szczególnych przypadkach można wykonać dłutowanie ósemki w ciąży, jednak pacjentka powinna być do tego specjalnie przygotowana – lekarz musi zastosować odpowiednie znieczulenie, które nie będzie toksyczne dla płodu.

Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?

Dłutowanie zębów – kiedy wykonać?

Wskazaniem do wykonywania zabiegu dłutowania są zęby zatrzymane, czyli takie, które są w pełni wykształcone, jednak nie ulegają wyrznięciu z kości.

Innym przypadkiem, w którym należy przeprowadzić ten zabieg są zęby, które z różnych przyczyn utraciły swoją koronę, a korzenie pozostały – odpowiednio – w szczęce lub żuchwie.

Kolejnym wskazaniem są zęby wymagające ekstrakcji zazwyczaj na skutek znacznych ubytków próchnicowych, posiadające zakrzywione korzenie, których nie da się usunąć standardowymi kleszczami.

Najczęściej jednak wykonuje się dłutowanie zębów mądrości, które mają tendencję do zatrzymania oraz skomplikowaną budowę anatomiczną.

To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?

Dłutowanie ósemek – jakie badania przed zabiegiem?

Statystycznie najczęściej wykonuje się dłutowanie ósemki dolnej. Jeśli zaistnieje taka konieczność, czyli wystąpi w tej okolicy ból, obrzęk, stan zapalny, próchnica częściowo wyrzniętego zęba, stłoczenia pozostałych zębów – należy udać się do lekarza stomatologa.

Dentysta skieruje pacjenta do gabinetu radiologicznego celem wykonania zdjęcia pantomograficznego (tzw. panoramy), które wykaże, w jakiej pozycji znajduje się ósemka.

Jeśli potwierdzi się diagnoza stomatologa i ząb będzie zatrzymany, odwrócony albo zniszczony, to pacjent otrzyma skierowanie do specjalisty chirurga stomatologicznego, który wykona dłutowanie ósemki. Cena zabiegu w prywatnym gabinecie średnio wynosi 250–350 zł. Zabieg można wykonać również bezpłatnie w ramach NFZ.

Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie

Chirurgiczne usuwanie ósemek – jak się przygotować?

Pacjent ze skierowaniem i zdjęciem panoramicznym powinien udać się do poradni chirurgii stomatologicznej, aby wyznaczyć termin zabiegu. Zaleca się jego wykonywanie przed weekendem, ponieważ istnieje korelacja dłutowanie ósemki – opuchlizna po zabiegu.

Przeprowadzenie operacji w piątek pozwoli pacjentowi zmniejszyć obrzęk i udać się do pracy w poniedziałek bez skazy na twarzy. Można także zabezpieczyć się, kupując wcześniej okłady przeciwobrzękowe w aptece.

Ponadto po całej procedurze należy unikać: schylania się, podnoszenia ciężarów, pracy w ciepłych, nieklimatyzowanych miejscach. Bezpośrednio kilka godzin przez zabiegiem należy zjeść posiłek, zwłaszcza śniadanie.

Sprawdź również: Przetoka zębowa – przyczyny, objawy, leczenie

Dłutowanie ósemki – czy boli i jak wygląda zabieg?

Zabieg dłutowania odbywa się na sali zabiegowej w warunkach sterylnych. Trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut.

Przed rozpoczęciem powinno się wypłukać jamę ustną preparatem bakteriobójczym. Pacjenci są pełni obaw, gdy usłyszą, że konieczne jest dłutowanie zęba. Czy boli? Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, tak więc nie występują nieprzyjemne dolegliwości bólowe.

Lekarz nacina dziąsło oraz odsłania kość, w której tkwi zatrzymany ząb specjalnymi wiertłami (w przeszłości stosowało się w tym celu dłuto, stąd nazwa tej procedury). Gdy ząb stanie się widoczny, chirurg stomatologiczny przystępuje do jego usunięcia, a następnie, specjalnymi technikami, zszywa ranę.

Przeczytaj też: Niedoczulica – przyczyny, objawy, leczenie

Dłutowanie ósemki – powikłania

Po dłutowaniu może dojść do powikłań, których przyczyną jest niezastosowanie się do zaleceń lekarza bądź na skutek samego zabiegu. Najczęstszym powikłaniem jest ból po wyrwaniu zęba (poekstrakcyjny) oraz obrzęk tkanek miękkich.

Usuwanie ósemki może naruszyć nerw zębodołowy dolny, a to objawia się niedoczulicą, mrowieniem w okolicy żuchwy. Jeśli pacjent nie będzie przestrzegać zaleceń po wyrywaniu ósemki, szwy na ranie mogą się rozejść i może ona zacząć krwawić. Do ubytku dostaną się bakterie, które spowodują stan zapalny.

Chirurgiczne usuwanie zęba mądrości – zalecenia po dłutowaniu

Po każdym zabiegu dłutowania pacjent powinien otrzymać od lekarza zalecenia. Po zszyciu rany powinno się utrzymywać tampon uciskowy przez 30 minut. Przez kolejne 2 godziny nie można spożywać pokarmów ani płynów.

Obowiązuje całkowity zakaz palenia papierosów oraz spożywania napojów alkoholowych do momentu wygojenia się rany. Zaleca się stosowanie zimnych okładów, gdy wystąpi obrzęk, spożywania w dniu zabiegu zimnych produktów o konsystencji papkowatej i żucie przeciwną stroną jamy ustnej. Zabronione jest wykonywanie intensywnych prac fizycznych. Na prośbę pacjenta lekarz może wystawić zwolnienie z pracy.

Aby uniknąć zakażenia, nie wolno dotykać rany, powinno się dbać o higienę jamy ustnej (ale nie szczotkować zszytej rany). W 7. dniu po zabiegu pacjent winien wrócić na wizytę kontrolną, podczas której zostaną ściągnięte szwy.

Bibliografia:

• Bartkowski S. (red.), Chirurgia szczękowo-twarzowa. Podręcznik dla studentów i lekarzy, wydanie III poprawione i rozszerzone. Wydawnictwo Collegium Medicum UJ, Kraków 1996.
• Kryst L. (red.), Chirurgia szczękowo-twarzowa, wydanie V zmienione i uzupełnione. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.
• Dominiak M. (red.), Podstawy chirurgii stomatologicznej. Wydawnictwo Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich, Wrocław 2010.