Aparat samoligaturujący – co to jest, rodzaje, efekty leczenia, opinie, cena

Aparat samoligaturujący – co to jest?

Aparat ortodontyczny bezligaturowy, nazywany inaczej aparatem samoligaturującym jest rodzajem aparatu stałego cienkołukowego. Przy tych aparatach łuki w zamkach są utrzymywane za pomocą specjalnych klapek wbudowanych w zamek, nie zaś jak przy zwykłych aparatach ortodontycznych ligaturowych - przy użyciu ligatur gumowych, nazywanych przez pacjentów „gumkami”. Co to daje? Umożliwia to eliminację sił tarcia, które występują między drutem a ligaturą, tak więc leczenie tym rodzajem aparatu jest uznawane za bardziej fizjologiczne i naturalne dla uzębienia pacjenta.

Dla kogo aparat samoligaturujący jest odpowiedni? Leczenie aparatem bezligaturowym możliwe jest u osób w każdym wieku - u dzieci i dorosłych. Najlepszy rodzaj aparatu na zęby jest sugerowany przez lekarza zajmującego się ortodoncją podczas konsultacji.

Jakie są rodzaje aparatów ortodontycznych?

Aparat bezligaturowy a ligaturowy – jakie są różnice w leczeniu?

Najczęściej podawaną informacją jest różnica w czasie leczenia aparatem bez gumek a aparatem z ligaturami. Powszechnie uznaje się, że aparat samoligaturujący skraca czas leczenia aparatem stałym, jednakże w wielu badaniach klinicznych zostało udowodnione, że są to 3 tygodnie w stosunku do 2 letniego czasu terapii.

Kolejną różnicą jest odstęp czasu, w którym należy się zgłaszać na wizyty kontrolne. Przy aparatach ligaturowych wizyty powinny się odbywać co 4 tygodnie, a przy aparatach bezligaturowyc h odstęp między wizytami może wynosić nawet około 8 tygodni - są więc szczególnie polecane dla osób, które nie mieszkają w miejscu położenia gabinetu stomatologicznego.

Jak sama nazwa wskazuje w aparacie bezligaturowym występuje brak gumek trzymających drut w zamku. Należy jednak mieć na uwadze, że w leczeniu ortodontycznym niejednokrotnie istnieje konieczność zastosowania innych gumek - łańcuszków, wyciągów, tak więc zastosowanie aparatu samoligaturującego nie oznacza, że podczas leczenia nie pojawią się inne dodatkowe elementy konieczne do wyleczenia wady ortodontycznej, o czym pacjent powinien zostać poinformowany przed wybraniem rodzaju aparatu, który będzie użytkował.

Jakie są wady i zalety aparatów przezroczystych?

Rodzaje aparatów samoligaturujących

Aparaty stałe samoligaturujące występują podobnie jak klasyczne aparaty w różnych wersjach – zbudowane są z różnych materiałów i prezentują inną estetykę, jednak niezależnie od tych czynników efekt ich działania jest identyczny. Podstawowym rodzajem jest aparat metalowy samoligaturujący, który dla wielu pacjentów nie spełnia wystarczających wymogów estetycznych, a obecna stomatologia, a także dziedzina ortodoncji dąży do spełnienia wymagań pacjentów, by aparaty były jak najmniej widoczne. Jest to najtańsza wersja stałego aparatu samoligaturowego. Dla bardziej wymagających dostępne są aparaty stałe samoligaturujące estetyczne – najczęściej stosowane są zamki kryształowe oraz ceramiczne. Należy przy tym zaznaczyć, że w wielu gabinetach nie stosuje się zamków bezligaturowych całkowicie estetycznych. W takich przypadkach klapki są metalowe, a podstawa zamka jest z kryształu lub ceramiki. Oczywiście istnieją zamki całkowicie estetyczne, w 100 proc. zbudowane np. z kryształu, jednak mają one pewne zalety jak i wady.

Każdy materiał ma pewne plusy i minusy. Zamki metalowe najrzadziej ulegają uszkodzeniom, są najbardziej wytrzymałe i trwałe, o ile nie dojdzie do całkowitego odklejenia zamka, to nie dochodzi do ich deformacji podczas użytkowania aparatu ortodontycznego bez gumek.

Zamki estetyczne są zbudowane z kryształu lub ceramiki – te materiały same w sobie mogą ulec odkruszeniu przy gryzieniu czy też ułamaniu się skrzydełek zamka. Z tego powodu część ortodontów preferuje zamki estetyczne z metalowymi klapkami trzymającymi drut w zamku. Klapki te rzadziej ulegają uszkodzeniu niż zamki całkowicie kryształowe/ceramiczne, jednak nie spełniają one wymogów estetycznych części pacjentów. Ze względu na właściwości zamki metalowe są preferowane u młodszych pacjentów oraz u osób, które nie mogą zgłaszać się w krótkim czasie na ewentualne „wypadkowe” wizyty w gabinecie.

Jednym z typów aparatów bezligaturowych są aparaty Damona. Występują w różnych wersjach – metalowej i estetycznej. Ten rodzaj aparatu charakteryzuje się mniejszymi zamkami niż w innych aparatach stałych, które wg producenta w mniejszym stopniu drażnią błonę śluzową, ułatwiają higienę i w połączeniu ze specjalnymi drutami wywierają delikatniejsze siły przy przesuwaniu zębów co zmniejsza dolegliwości bólowe i stabilizuje efekty leczenia. Aparaty Damona są stosowane jak na razie w niewielu gabinetach ortodontycznych w Polsce, gdyż są stosunkową nowością na naszym rynku – wielu ortodontów przed wprowadzeniem nowego sposobu leczenia czeka na długoletnie efekty lecznicze przed zastosowaniem tego rodzaju nowości.

Czy wiesz, jak ważna jest higiena jamy ustnej przy noszeniu aparatu ortodontycznego?

Jaki jest koszt aparatu z zamkami samoligaturującymi?

Cena aparatu samoligaturującego jest wyższa, niż w przypadku zwykłych aparatów ligaturowych. Jeden łuk kosztuje zazwyczaj od 2 do 4 tysięcy złotych, w zależności od materiału wykonania aparatu. Aparaty estetyczne są stosunkowo droższe od aparatów metalowych, a leczenie aparatem samoligaturującym Damon należy do najdroższych wśród aparatów bezligaturowych. U wielu ortodontów istnieje możliwość połączenia kompromisu ceny oraz estetyki, a mianowicie są zakładane zamki estetyczne na zęby przednie – od kła do kła, a na zęby boczne umieszczane są zamki samoligaturujące metalowe.Obecnie w Polsce leczenie aparatami bez ligatur na NFZ jest niemożliwe – ten sposób leczenia nie jest refundowany. Należy pamiętać, że koszt samego założenia aparatu nie jest równoznaczny z kosztem całkowitego leczenia – trzeba mieć na uwadze ceny wizyt kontrolnych, które w większości gabinetów ortodontycznych oscylują w granicach 200 złotych oraz ceny retencji (retainery i ewentualne aparaty retencyjne) koniecznej po zakończeniu leczenia.