Medycyna estetyczna – na czym polega, jakie zabiegi, czy jest na NFZ?

Czym jest medycyna estetyczna?

Medycyna estetyczna definiowana jest jako dział estetologii medycznej, który obejmuje procedury zabiegowe dopuszczone do stosowania wyłącznie przez lekarzy z czynnym prawem do wykonywania zawodu, w tym:

• ordynację leków na receptę oraz wykonywanie zabiegów o niskim stopniu inwazyjności;
• wykonywanie zabiegów nieinwazyjnych, których głównym celem jest poprawa atrakcyjności fizycznej, a tym samym poprawa jakości życia pacjentów.

Estetologia medyczna zrzesza, poza medycyną estetyczną, następujące dziedziny medyczne:

• dermatologia estetyczna;
• stomatologia estetyczna;
• chirurgia estetyczna.

Warto podkreślić, że medycyna estetyczna wciąż nie występuje jako oddzielna specjalizacja lekarska. Jest jedną z 57 umiejętności zawodowych, nazwaną jako medycyna estetyczno-naprawcza, które zostały wymienione w uchwalonym 13 czerwca 2023 r. Rozporządzeniu w sprawie umiejętności zawodowych lekarzy i lekarzy dentystów.

Tak naprawdę trudno o precyzyjną definicję medycyny estetycznej. Za główny obszar jej działania uznaje się zabiegi odmładzające anti-aging, a także zabiegi korygujące i upiększające. Medycynę estetyczną można określić jako drugą w trzystopniowej skali inwazyjności zabiegów, których celem jest poprawa wyglądu ciała. Na pierwszym miejscu omawianej skali znajdują się zabiegi profilaktyczne, upiększające i poprawiające jakość skóry, które należą do zakresu kosmetyki i kosmetologii. Trzecie miejsce należy do inwazyjnej chirurgii plastycznej, która umożliwia nie tylko delikatną korektę tkanek, ale również znaczną zmianę proporcji ciała.

Czy medycyna estetyczna to dział medycyny?

Medycyna estetyczna została uznana za dział medycyny dopiero w 1973 roku za sprawą francuskiego endokrynologa Jeana Jacques'a Legranda, który zarejestrował Francuskie Towarzystwo Medycyny Estetycznej. W Polsce pojawiła się z 20-letnim opóźnieniem.

Dlaczego medycyna estetyczna staje się coraz bardziej popularna? Za co ludzie kochają medycynę estetyczną?

Medycyna estetyczna wypełnia lukę, pomiędzy zabiegami, które oddziałują jedynie na naskórek i czasami też na powierzchowne warstwy skóry właściwej, a zabiegami mocno inwazyjnymi, które wymagają znacznej ingerencji w ciało i dość długiego czasu rekonwalescencji. Zabiegi z zakresu medycyny estetycznej m.in.:

• mogą znacząco poprawić wygląd skóry poprzez silną stymulację komórek skóry do produkcji kolagenu i elastyny;
• umożliwiają likwidację przebarwień;
• pozwalają usunąć różne niedoskonałości skóry;
• pozwalają pozbyć się zarówno drobnych zmarszczek, jak i głębszych bruzd, np. poprzez ich wypełnienie;
• pozwalają zmniejszyć widoczność rozstępów i różnego rodzaju blizn;
• umożliwiają np. powiększenie ust i uwydatnienie policzków;
• nie wymagają okresu rekonwalescencji, lub wyłączają z codziennych aktywności jedynie na krótki czas;
• ze względu z niewielką inwazyjność, wiążą się z mniejszym ryzykiem poważnych powikłań pozabiegowych.

Jakie zabiegi wchodzą w zakres medycyny estetycznej?

Medycyna estetyczna opiera się przede wszystkim na zabiegach opóźniających procesy starzenia się skóry, takich jak:

• naturalne i syntetyczne wypełniacze tkankowe, w tym: kwas hialuronowy, kolagen, toksyna botulinowa (neurotoksyna botulinowa), hydroksyapatyt wapnia, osocze bogatopłytkowe, pozyskiwane z krwi pacjenta, tzw. wampirzy lifting, kwas L-polimlekowy;
• nici liftingujące : proste PDO (mono, twin, spiralne crew i twinscrew) i haczykowe PDO ( z haczykami jednostronnymi i dwustronnymi, nici haczykowe na prowadnicach), nici wypełniaczowe PDO typu: mono i screw. Zabieg wprowadzenia nici liftingujących pozwala zredukować głębokie zmarszczki, które nie są podatne na inne zabiegi. Umieszcza się je głęboko, bo na granicy skóry właściwej i tkanki podskórnej;
• komórki macierzyste i ich zastosowanie w zabiegach odmładzających i naprawczych.

Medycyna estetyczna zajmuje się także problemami z tkanką tłuszczową. Zabiegi nieinwazyjne, które wspomagają usuwanie nadmiaru tkanki tłuszczowej to:

• kriolipoliza;
• lipoliza iniekcyjna;
• lipoliza ultradźwiękowa.

Medycyna estetyczna słynie także z zabiegów, takich jak:

• powiększanie ust i korekta warg;
• przeszczep tkanki tłuszczowej np. w celu korekty bruzd poprzecznych szyi;
• mezoterapia igłowa skóry głowy, w przypadku problemów, takich jak np. wypadanie włosów;
• plazma medyczna;
• terapia nadpotliwości i leczenie przykurczy mięśni dzięki iniekcjom z toksyny botulinowej.

Medycyna estetyczna a kosmetologia i kosmetyka – co nowego dzieje się w polskim prawie?

Od wielu lat toczy się spór o listę zabiegów, które mogą być wykonywane wyłącznie przez lekarzy. Z jednej strony występują przedstawiciele środowiska medycznego: lekarze i lekarze dentyści. Z drugiej osoby z tzw. branży beauty, do której zalicza się kosmetyczki i kosmetologów. Osią niezgody są przede wszystkim zabiegi, z tzw. pogranicza, dotąd wykonywane także w gabinetach kosmetycznych i kosmetologicznych, takie jak iniekcje kwasu hialuronowego, osocza bogatopłytkowego czy wykorzystywanie laserów wysokoenergetycznych.

Jest wiele zabiegów, które trudno jednoznacznie przyporządkować do określonej grupy, dlatego Ministerstwo Zdrowia pracuje nad opracowaniem szczegółowych wytycznych, które ułatwią klasyfikację usług kosmetologicznych oraz zabiegów medycznych, które mogą być wykonywane wyłącznie przez lekarzy. Wciąż nie ustalono ostatecznej, precyzyjnej listy zabiegów medycyny estetycznej. Jednakże obecnie trwają pracę na jej określeniem i zatwierdzeniem.

Kto może wykonywać zabiegi z zakresu medycyny estetycznej?

Zabiegi z zakresu medycyny estetycznej mogą wykonywać wyłącznie lekarze i lekarze dentyści, którzy mają czynne prawo do wykonywania zawodu. Warto nadmienić, że zawody zaufania publicznego, do których zalicza się także zawód lekarza, zobowiązują do ciągłego dokształcania się i doskonalenia zawodowego. W związku z omówionymi w poprzednim akapicie przyszłymi regulacjami, pojawiają się propozycje, aby zabiegi z zakresu medycyny estetycznej mogli wykonywać wyłącznie lekarze i lekarze dentyści, którzy zdobyli określone umiejętności zawodowe.

Czy zabiegi medycyny estetycznej są refundowane przez NFZ?

Zasadniczo zabiegi z zakresu medycyny estetycznej nie są refundowane przez NFZ, ze względu na to, że ich celem jest poprawa estetyki ciała, co nie spełnia wymogów art. 15 ust. 1 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje jednak niektóre zabiegi z zakresu chirurgii estetycznej i pogranicza medycyny estetycznej, jeżeli zachodzą określone wskazania medyczne.

Do zabiegów refundowanych przez NFZ, które przysługują ubezpieczonemu pacjentowi, należą m.in.:

• usunięcie znamion;
• korekta zbyt obfitego biustu;
• rekonstrukcja piersi;
• korekta opadającej powieki;
• przeszczepy skóry.