Skóra jest największym narządem w ciele człowieka. U osób dorosłych osiąga ona powierzchnię nawet półtora do dwóch metrów kwadratowych, a jej zadania to między innymi ochrona całego organizmu przed chorobami i działaniem drobnoustrojów, udział w procesie termoregulacji, izolacja układów wewnętrznych organizmu od środowiska zewnętrznego czy wchłanianie określonych substancji. Zmiany, które w niej zachodzą, są często manifestacją różnych chorób – właśnie dlatego tak ważna jest jej regularna obserwacja.
Budowa skóry obejmuje trzy warstwy – zewnętrzna określana jest jako naskórek, środkowa to skóra właściwa, a najgłębiej położona jest tkanka podskórna. W naskórku znajdują się między innymi komórki nabłonkowe (keranocyty) oraz komórki barwnikowe (melanocyty), odpowiadające nie tylko za kolor karnacji, ale również za powstawanie przebarwień na skórze. Druga warstwa, czyli skóra właściwa, składa się głównie z kolagenu i elastyny, których z wiekiem ubywa (skóra staje się wówczas coraz mniej sprężysta i elastyczna, a jej zdolność do regeneracji stopniowo spada). Skórę właściwą budują z kolei tkanki tłuszczowa oraz łączna.
Najczęstsze problemy skórne związane są z zaburzeniem jej ciągłości, reaktywnością melanocytów, a także z chorobami manifestującymi swoją obecność na przykład w postaci suchej, łuszczącej się skóry. Nie oznacza to jednak, że są to jedyne powody powstawania zmian skórnych. Co może być jeszcze przyczyną problemów ze skórą? Jak radzić sobie w takich przypadkach i jak im zapobiegać?
- Najczęstszym problemem skórnym, z którym borykają się nie tylko kobiety, ale również mężczyźni, jest sucha skóra całego ciała i twarzy. Taki objaw nie od razu musi oznaczać choroby – bardzo często związany jest on bowiem z działaniem czynników zewnętrznych. Długotrwała ekspozycja na wiatr, mróz czy promienie słoneczne to podstawowe, sezonowe przyczyny suchości i łuszczenia się skóry. Jeśli do tego dochodzi niewłaściwa jej pielęgnacja, intensywna klimatyzacja i niedostateczna podaż płynów, to skóra z pewnością na tym ucierpi. W przypadku takich przejściowych problemów warto na pewno zwiększyć podaż płynów, a także stosować preparaty na bazie mocznika, d-panthenolu, aloesu lub naturalnych olejów. Jeśli z kolei rogowacenie skóry ma charakter chroniczny, a dodatkowo miejsca łuszczenia są zaognione, to należy udać się do lekarza – łuszcząca się skóra w takim przypadku może oznaczać atopowe zapalenie skóry bądź łuszczycę, a obie te choroby należy leczyć pod ścisłą kontrolą dermatologa.
- Drugim problemem skórnym, który dotyczy niemal wyłącznie kobiet, jest cellulit. Objawia się on nierówną powierzchnią skóry, a efekt ten zwiększa się po uciśnięciu objętego defektem miejsca. Powoduje go niewłaściwe ułożenie tkanki tłuszczowej położonej tuż pod skórą. Cellulit, ze względu na rodzaj jego pochodzenia, można podzielić na cellulit wodny oraz cellulit tłuszczowy. Ten pierwszy jest znacznie łatwiejszy w likwidacji i zazwyczaj obejmuje dolne partie ciała (cellulit na udach i łydkach, współistniejący obrzęk kostek), a jego tłuszczowa odmiana lokalizuje się niemal na całym ciele (cellulit na brzuchu, na pośladkach itd.). Skuteczne sposoby na cellulit wodny to zazwyczaj po prostu zmiana diety, wprowadzenie odpowiedniej aktywności fizycznej, a także intensywne i regularne masaże ciała. Jak się pozbyć cellulitu tłuszczowego? Wymaga to przede wszystkim redukcji tkanki tłuszczowej, a także odpowiedniej pielęgnacji skóry, właściwego jej nawodnienia oraz zabiegów, które pobudzają krążenie krwi (domowe masaże i zabiegi kosmetologiczne).
- Wspomnianemu powyżej cellulitowi często towarzyszą również rozstępy na udach i innych miejscach ciała. Powstają one poprzez rozrywanie się włókien kolagenu i elastyny. Na ten proces wpływa wiele czynników: od uwarunkowań genetycznych, poprzez szybki przyrost lub spadek masy ciała, aż po rozstępy pojawiające się po ciąży. Świeże rozstępy na brzuchu, udach czy ramionach mają czerwoną barwę, a starzejąc się, przechodzą stopniowo w siny bądź perłowy kolor. Usuwanie rozstępów w gabinetach medycyny estetycznej może odbywać się na wiele sposobów (są to między innymi: terapia laserem, głęboko penetrujące skórę peelingi czy mikrodermabrazja). Niestety, nawet najlepszy krem na rozstępy nie jest w stanie poradzić sobie z nimi w domowych warunkach, choć z pewnością jego stosowanie oraz regularny masaż poprawiają ukrwienie skóry i zwiększają jej elastyczność.
- Kolejnym problemem, dotyczącym w równym stopniu pań i panów są plamy na skórze, czyli różnego rodzaju przebarwienia. W zależności od aktywności melanocytów mogą one przyjmować barwę od jasnoróżowej do ciemnobrunatnej. Powstają najczęściej na skutek działania promieni UV na podrażniony fragment skóry – zadrapanie, miejsce po stanie zapalnym. Skóra, broniąc się, produkuje wówczas więcej melaniny, czyli naturalnego barwnika. Przebarwienia z biegiem czasu mogą blednąć, a w procesie ich usuwania pomocne mogą być kremy na przebarwienia i różne maści zawierające substancje złuszczające naskórek.
- Problem stanowić może również miejscowo podrażniona skóra, na przykład na skutek wykonania tatuażu czy niedokładnej lub zbyt agresywnej depilacji. W pierwszym przypadku, niezwykle ważna jest odpowiednia pielęgnacja tatuażu – na początku należy często zmieniać opatrunki, a później natłuszczać skórę odpowiednimi maściami, dostępnymi w aptece bez recepty. Należy zwrócić uwagę na to, że osoba wykonująca zabieg powinna dokładnie powiedzieć klientowi, jak prawidłowo dbać o tatuaż, zanotować najważniejsze wytyczne bądź przekazać ulotkę z zaleceniami. Podrażniona skóra po goleniu wymaga z kolei nie natłuszczania, ale nawilżania – służą do tego wspomniane wcześniej preparaty z mocznikiem czy aloesem.
W domowej pielęgnacji skóry kluczowe są regularność oraz dobranie składników odpowiednich do danego typu skóry. Osoby z wyjątkowo suchą, łuszczącą się skórą powinny ją natłuszczać – używać wazeliny, stosować balsamy do ciała z parafiną oraz olejami, które tworzą warstwę okluzyjną, chroniącą skórę przed odparowywaniem wody. Nawilżanie skóry to z kolei dostarczanie jej składników takich jak mocznik czy wyciąg z aloesu, mających działanie zmiękczające i wygładzające. W domowym zaciszu warto od czasu do czasu zastosować peeling do ciała – można wykonać go choćby z kawy i ulubionego żelu pod prysznic bądź kupić gotowy peeling w drogerii.
W walce o piękniejszą skórę dobrze również stosować od czasu do czasu zabiegi oferowane przez gabinety medycyny estetycznej. Mikrodermabrazja, zabiegi laserowe, specjalistyczne masaże czy głęboko penetrujące skórę peelingi (mechaniczne lub chemiczne) dają naprawdę dobre efekty i polecane są szczególnie paniom, które bardzo szybko (w krótkim czasie) utraciły zbędne kilogramy i/lub borykają się z problemem „luźnej” skóry po ciąży.
121
