Seks po menopauzie – bolesne stosunki, suchość pochwy, jak sobie radzić?

Seks w okresie menopauzy –na co się przygotować?

Istotą przekwitania jest wygasanie czynności jajników i zmniejszenie wytwarzania żeńskich hormonów płciowych, tj. estrogenu i progesteronu, co w konsekwencji prowadzi do zatrzymania cyklu miesiączkowego.

Menopauza bardzo często jest przyczyną zaburzeń seksualnych. Kobiety podczas wizyt w gabinecie lekarskim powinny bez poczucia zażenowania dzielić się z ginekologiem swoimi obawami. Wiele spośród nich boi się zadawać pytania o istotę nadchodzących zmian.

Tymczasem jak najbardziej na miejscu są pytania: „jak będzie wyglądać okres menopauzalny?”, „na co powinnam się przygotować?” oraz „czy można łagodzić objawy przekwitania?”.

Sprawdź również: Seks oralny a choroby przenoszone drogą płciową

Jednym z tematów, często przemilczanych podczas wizyty ginekologicznej, jest zagadnienie jakości życia seksualnego po menopauzie. W polskich realiach rozmowa o seksie w gabinecie lekarskim nadal stanowi temat tabu, dlatego rzadko bywa ona w ogóle podjęta.

Zasadniczym problem jest brak odpowiedniej komunikacji w relacji lekarz–pacjent, poczucie wstydu oraz przeświadczenie, że pytania związane ze sferą seksualną są nie na miejscu.

To też może Cię zainteresować: Palenie papierosów a seks

Ochota na seks po menopauzie możne wzrosnąć

Jak więc wygląda życie seksualne po menopauzie? Czy zawsze okres przekwitania wiąże się z pogorszeniem jego jakości? Otóż nie, badania pokazują, że klimakterium może wpływać dwojako na aktywność seksualną kobiety. Dla sporej grupy przedstawicielek płci żeńskiej menopauza stanowi czas odkrywania seksu na nowo, a ich popęd seksualny rośnie.

Dzieje się tak m.in. dlatego, że znikają obawy przed niechcianą ciążą oraz kończy się etap bolesnych miesiączek, które są problemem wielu kobiet. Ponadto część z nich deklaruje swoją dojrzałość emocjonalną, ma poczucie stabilności, co pozwala im na przekroczenie barier i otwieranie się na nowe doświadczenia, również w sferze seksualnej.

Natomiast, druga grupa pacjentek w okresie menopauzalnym nie jest zadowolona ze swojego życia seksualnego. Kobiety te skarżą się przede wszystkim na zmniejszenie bądź całkowitą utratę ochoty na seks oraz pogorszenie sprawności seksualnej. Obniżeniu libido w czasie menopauzy często towarzyszy również zmniejszona wrażliwość na bodźce seksualne oraz brak odczuwania podniecenia w trakcie stosunku płciowego.

Przeczytaj również: Satysfakcjonujący seks w każdym wieku? To możliwe!

Problemy z seksem po menopauzie

Seksualność kobiety nie jest zjawiskiem prostym, stanowi ona wypadkową wielu czynników, m.in. cech biologicznych, aspektów psychologicznych (osobowość i charakter kobiety) oraz socjologicznych (czynniki środowiskowe, socjalne i kulturowe), które powinny ze sobą współgrać. Za niezadowolenie z życia seksualnego mogą być odpowiedzialne rozmaite zaburzenia powyższych czynników.

W ujęciu medycznym i biologicznym głównymi problemami, które mogą ujemnie wpływać na aktywność seksualną kobiety, są:

• suchość pochwy,
• zmiana budowy tkanek,
• zaburzenia statyki narządów płciowych i nietrzymanie moczu,
• zanikowe zapalenia pochwy,
• nawracające zapalenia dróg moczowych.

To też może Cię zainteresować: Nadciśnienie a problemy z erekcją i seksem

Suchość pochwy i ból podczas stosunku

W okresie klimakterium dochodzi przede wszystkim do zmian w zakresie poziomu hormonów. Mimo że estrogeny są nadal produkowane w organizmie, to ich wytwarzanie ulega znacznemu ograniczeniu – spadek o około 75%.

Ponadto dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi w naczyniach zaopatrujących pochwę i tkanki ją otaczające, co w konsekwencji prowadzi do zaburzenia nawilżania narządu i suchości pochwy. Dodatkowo w trakcie przemian menopauzalnych wzrasta pH wydzieliny pochwowej oraz ubożeje fizjologiczna flora bakteryjna, co sprzyja zakażeniom układu moczowo-płciowego.

Sprawdź też: Cukrzyca a seks – jakie zaburzenia seksualne występują u osób chorych na cukrzycę?

Niedobór hormonów płciowych prowadzi również do stopniowego zaniku błony śluzowej pochwy, równocześnie skróceniu oraz zwężeniu ulega kanał pochwy. Te wszystkie czynniki wraz z suchością pochwy bardzo często stanowią przyczynę ograniczenia kontaktów seksualnych, zazwyczaj z powodu tzw. dyspareunii, czyli bolesnych stosunków płciowych.

Zobacz również: Wszystko o seksie analnym

Obniżenie poziomu estrogenów wpływa niekorzystnie również na układ moczowy, m.in. zmniejsza się elastyczność tkanek, dochodzi do rozwoju zmian zanikowych w tkankach podporowych oraz pogarsza się ukrwienie narządów.

Skutkiem tego rodzaju zmian są zaburzenia statyki narządu rodnego oraz nietrzymanie moczu o charakterze wysiłkowym. Szacuje się, że objawy związane ze zmianami zanikowymi w układzie moczowo-płciowym dotyczą około 50% kobiet po 60. roku życia, co istotnie obniża jakość życia seksualnego.

Przeczytaj też: Czy antydepresanty zaburzają libido?

Spadek libido po menopazuie

Obok niedoboru estrogenu i progesteronu zmniejsza się także wytwarzanie testosteronu. Hormon ten w organizmie kobiety jest odpowiedzialny m.in. za popęd płciowy. Jego deficyt może powodować spadek libido w okresie menopauzy oraz brak zdolności odczuwania podniecenia.

Kolejnym problemem, mogącym wpływać na sferę seksualną kobiety, są uderzenia gorąca oraz zaburzenia snu, głównie bezsenność.

Uderzenia gorąca, czyli tzw. wary, stanowią jedną z najbardziej kłopotliwych dolegliwości, na które skarżą się pacjentki w okresie klimakterium. Pojawiają się one w nieokreślonych sytuacjach i mają charakter napadowy, co może powodować problemy z seksem w okresie przekwitania.

Zobacz również: Seks oralny a rak jamy ustnej i gardła

Nakładająca się na to bezsenność stanowi odrębny czynnik pogorszenia jakości życia. Kobiety z powodu niedoboru snu bardzo często są drażliwe, mają huśtawki nastrojów i, oczywiście, są zmęczone, co z kolei przyczynia się do obniżenia pożądania seksualnego.

Odrębnym problemem w czasie menopauzy jest aspekt psychologiczny. W okresie przekwitania dochodzi również do zmian w zakresie wyglądu zewnętrznego. Bardzo często kobiety przybierają na wadze, a tkanka tłuszczowa ma tendencję do lokalizowania się w obrębie brzucha. Skóra staje się mniej sprężysta, a piersi ulegają zwiotczeniu.

To wszystko może prowadzić do obniżenia samooceny, poczucia nieatrakcyjności. Trudności z zaakceptowaniem nowego wyglądu własnego ciała, niedobory hormonalne oraz uporczywe dolegliwości związane z klimakterium mogą przyczyniać się do rozwoju depresji, której jednym z objawów jest utrata zainteresowania seksem. Z drugiej strony, leki stosowane w leczeniu stanów depresyjnych mogą wywoływać również skutki uboczne w postaci zaburzeń seksualnych.

Zobacz też: Choroby weneryczne – objawy, badania, leczenie

Jak poprawić życie seksualne po menopauzie?

Pogorszenie życia seksualnego po menopauzie nie stanowi normy, na którą kobieta powinna się godzić. Istnieje szereg metod wspomagających walkę z niechcianymi objawami przekwitania. Istnieje kilka prostych zasad, które mogą poprawić jakość seksu w okresie klimakterium. Należą do nich m.in.:

• odpowiednie leczenie chorób przewlekłych – np. nadciśnienia tętniczego, odpowiednie dobranie leków, skuteczna walka ze schorzeniem, jeśli pacjentka choruje na chorobę układu krążenia;
• regularna aktywność fizyczna – wysiłek fizyczny poprawia samopoczucie i sylwetkę ciała;
• rzucenie palenia papierosów – palenie przyczynia się do upośledzenia krążenia krwi, także w obrębie pochwy;
• unikanie alkoholu;
• częstsze uprawianie seksu;
• ćwiczenie mięśni dna miednicy – tzw. ćwiczenia Kegla;
• stosowanie lubrykantów i dopochwowych żelów nawilżających.

Przeczytaj również: Co powoduje u mężczyzn nieprzyjemny zapach z miejsc intymnych?

Leczenie farmakologiczne objawów menopauzy

W sytuacjach, w których nasilenie objawów menopauzy jest duże i utrudnia codzienne funkcjonowanie kobiety, warto zgłosić się do lekarza ginekologa, który dobierze odpowiednio leczenie farmakologiczne, mające na celu uzupełnienie niedoboru hormonów. W zależności od dominującego problemu pacjentki istnieją różne formy farmakoterapii.

Walkę z objawami menopauzy najlepiej rozpocząć stosując hormony roślinne, tzw. fitoestrogeny. Substancje te działają podobnie do hormonów syntetycznych, w przeciwieństwie do nich nie wywołują jednak działań niepożądanych.

Czytaj również: Czy uprawiając seks bez zabezpieczenia przed okresem można zajść w ciążę?

Najczęściej stosowana jest hormonalna terapia zastępcza. Polega ona na suplementacji żeńskich hormonów płciowych, jest szczególnie polecana pacjentkom skarżącym się na suchość pochwy oraz zmiany zanikowe układu urogenitalnego, nie wykazano jednak wpływu na libido. Hormony mogą być przyjmowane w rozmaitych formach, tj. tabletki doustne, preparaty dopochwowe, plastry naklejane na skórę czy iniekcje.

Niekiedy lekarze przepisują pacjentkom tibolon. Lek ten stanowi również formę HTZ. Wykazuje on aktywność wobec 3 receptorów komórkowych, tj. estrogenowych, progesteronowych i androgenowych. Dowiedziono, że wywołuje on korzystny efekt na życie seksualne w okresie menopauzalnym.