Wskazania do cesarskiego cięcia

Wskazania pilne do wykonania cięcia cesarskiego

Do tej grupy wskazań zalicza się sytuacje, które potencjalnie zagrażają matce lub dziecku, lecz nie stanowią bezpośredniego zagrożenia życia w tej chwili. Po wykonaniu niezbędnych badań krwi, należy wykonać cesarskie cięcie. Do tych sytuacji zalicza się:

• nieprawidłowe ułożenie główki dziecka,
• nieprawidłowe położenie dziecka w macicy przy trwającej czynności skurczowej,
• dystocja szyjkowa,
• ciężki stan przedrzucawkowy matki
• poród przedwczesny, który ze względu na duże ryzyko uszkodzenia dziecka nie może odbyć się drogami i siłami natury.

Nieprawidłowe ułożenie główki (dysproporcja płodowo - miedniczna) lub położenie dziecka w macicy wiąże się z niepomyślnym wejściem oraz przejściem dziecka przez kanał rodny kobiety, a tym samym z niepowodzeniem urodzenia się go drogami i siłami natury.

Dystocja szyjkowa to niepodatność szyjki macicy do rozwierania się, co prowadzi do braku postępu porodu. W sytuacji, kiedy szyjka nie rozwiera się, poród fizjologiczny nie jest możliwy.

Wysokie wartości ciśnienia tętniczego krwi u ciężarnej mogą prowadzić do stanu przedrzucawkowego. Zalicza się tu wartości ciśnienia wyższe niż 140/90 mmHg, występowanie białka w moczu (powyżej 300mg na dobę) oraz obrzęki. Wahania ciśnienia mogą wpływać na rozwój dziecka. Powikłania dotyczą także łożyska. Staje się bowiem ono mniej wydolne i prowadzi do ograniczenia przepływu substancji odżywczych do dziecka. W niektórych przypadkach może powodować przedwczesne oddzielenie się łożyska. Wtedy konieczne jest wykonanie cięcia cesarskiego w trybie nagłym.

Wskazania naglące do wykonania cięcia cesarskiego

Zaburzenia, które potencjalnie zagrażają matce oraz dziecku i powtarzają się w krótkich odstępach czasu, zaliczane są do wskazań naglących. Zagrożenie może nastąpić w każdej chwili, dlatego konieczne jest wykonanie cesarskiego cięcia jak najszybciej. Do sytuacji tych zalicza się:

• powtarzające się epizody bradykardii,
• deceleracje późne lub zmienne w zapisie kardiotokograficznym przy braku czynności skurczowej,
• głęboka bradykardia u dziecka.

Bradykardia to inaczej zwolnienie akcji serca płodu. Przyczyną może być niedotlenienie, które jest wynikiem ucisku na pępowinę lub owinięcia jej wokół dziecka. Tętno dziecka spada także w przypadku nasilonej akcji skurczowej macicy oraz przy przedwczesnym odklejeniu się łożyska. Lekka postać bradykardii występuje także podczas rodzenia się główki dziecka. Związane jest to z uciskiem na główkę i nerw, który powoduje zwolnienie czynności serca. Do odróżnienia bradykardii patologicznej od fizjologicznej niezbędne jest oprócz zapisu czynności serca dziecka, zapis czynności skurczowej mięśnia macicy.

Deceleracje późne w zapisie KTG to krótkotrwałe spadki czynności serca dziecka, które są wykładnikiem niewydolności łożyska. Zmienne zaś spowodowane są uciskiem na pępowinę.

Wszystkie te zaburzenia - bradykardia i deceleracje, świadczą o tym, że dla dziecka jest to sytuacja niekorzystna. Dlatego konieczne jest wykonanie cesarskiego cięcia w trybie nagłym. Zwlekanie z operacją może powodować pogorszenie stanu dziecka oraz doprowadzić do niedotlenienia go, a w konsekwencji uszkodzeń w mózgu.

Wskazania nagłe – natychmiastowe do wykonania cięcia cesarskiego

Zaburzenia występujące w sposób ciągły, które zagrażają zdrowiu i życiu matki lub dziecka wymagają natychmiastowego wykonania ciecia cesarskiego. Do tych sytuacji należy: wypadnięcie pępowiny lub rączki czy nóżki,

• podejrzenie krwotoku wewnętrznego spowodowanego pęknięciem macicy,
• przedwczesne oddzielenie łożyska,
• zagrażająca rzucawka lub rzucawka,
• zaburzenia czynności serca dziecka.

Wypadnięcie pępowiny stwierdzane jest wtedy, gdy sznur jest widoczny na zewnątrz (przed szparą sromową) lub obecny w pochwie. Dąży się wtedy do tego, by zapobiegać uciskowi na sznur pępowinowy oraz utrzymywać w nim krążenie. Należy jak najszybciej wykonać cięcie cesarskie by zapobiec niedotlenieniu dziecka.

Pęknięcie macicy jest stanem zagrożenia życia matki i dziecka. Zbyt późno wykryte może prowadzić do zgonu. Największe ryzyko pęknięcia występuje u kobiet, które już wcześniej przeszły cięcie cesarskie. Dochodzi wtedy do krwotoku wewnętrznego, a dziecko może zostać przemieszczone do jamy otrzewnej. Konieczne jest wykonanie nagłego cięcia cesarskiego.

Przedwczesne odklejenie łożyska to sytuacja, w której łożysko zostaje oddzielone od ściany macicy przed urodzeniem się dziecka. Towarzyszy temu krwawienie ciemną krwią z dróg rodnych oraz ból i wzmożone napięcie mięśnia macicy. Stan ten może doprowadzić do śmierci dziecka i/lub matki oraz zaburzeń w krzepnięciu krwi u kobiety. Kobieta może także wpaść w stan wstrząsu z powodu zbyt dużej utraty krwi. W tej sytuacji także należy w trybie natychmiastowym wykonać operacje wydobycia dziecka.

Rzucawka to współistnienie stanu przedrzucawkowego (omówionego wyżej) z drgawkami ciała kobiety. Dochodzi wtedy do skurczu naczyń krwionośnych. Przez to zmniejszona jest podaż tlenu do dziecka. Może wtedy dojść do niedotlenienia dziecka lub do oddzielenia się łożyska. Należy wtedy dążyć do stabilizacji stanu matki i szybkiego urodzenia się dziecka.

Zaburzenia czynności serca dziecka obejmują wcześniej wspomniane występowanie bradykardii oraz deceleracji. Prowadzą one do niedotlenienia dziecka i mogą powodować nieodwracalne zmiany w mózgu dziecka.

Nagłe cięcie cesarskie przed terminem porodu

Bez względu na to czy występują wskazania do cięcia cesarskiego czy zaplanowany jest poród drogami i siłami natury, może zdarzyć się sytuacja nagła, wymagająca szybkiego wykonania operacji. Do tych sytuacji należy krwotok z dróg rodnych. Może on świadczyć o przedwczesnym oddzieleniu się łożyska. Może także wystąpić stan przedrzucawkowy oraz zaburzenia w czynności serca dziecka. Te sytuacje mogą wystąpić podczas porodu drogami natury, jak i przed nim. Należy wtedy jak najszybciej wezwać pomoc.