Hemoroidy (żylaki odbytu, guzki krwawnicze) są przykrą dolegliwością, na którą mogą skarżyć się zarówno kobiety w ciąży, jak i w okresie połogu. Hemoroidy po porodzie powodują pieczenie, ból i swędzenie odbytu. Żylaki odbytu pojawiają się częściej po porodzie naturalnym. Hemoroidy po ciąży są efektem długotrwałego parcia, np. w przypadku uporczywych zaparć. W leczenie hemoroidów po urodzeniu dziecka stosuje się głównie środki działające miejscowo.
Hemoroidy po porodzie – przyczyny i leczenie hemoroidów po ciąży
Hemoroidy w ciąży i krwawienie z odbytu
Hemoroidy (guzki krwawincze) to guzowate struktury zlokalizowane w okolicy odbytu. Hemoroidy są rodzajem żylaków odbytu. Nacisk wywierany przez powiększającą się macicę oraz zwiększony przepływ krwi przez miednicę sprawiają, że żyły zlokalizowane w okolicach odbytu poszerzają się, nabrzmiewają i pieką. Hemoroidy mogą również pojawiać się w połogu na skutek silnego parcia podczas porodu.
Zależnie od wielkości, hemoroidy odbytu mogą silnie swędzieć, utrudniać siedzenie i chodzenie oraz powodować silny ból przy wypróżnianiu. Niekiedy może również dojść do pęknięcia pogrubionych żył, co powoduje pojawienie się jasnoczerwonej krwi w stolcu.
Hemoroidy w odbycie mogą niekiedy krwawić, zwłaszcza gdy kobieta pochyla się podczas wypróżniania. Krew może się też pojawić w wyniku powstania szczelin okołoodbytniczych (bolesnych pęknięć śluzówki odbytu, wywołanych wysiłkowymi próbami oddania stolca przy zaparciu). Każde krwawienie z odbytu musi zostać zgłoszone lekarzowi, niemniej jednak prawie zawsze przyczyną są szczeliny lub właśnie hemoroidy. Żylaki odbytu same w sobie nie są niebezpieczne, a jedynie nieprzyjemne i dokuczliwe.
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
Hemoroidy w ciąży – jakie są przyczyny?
Hemoroidy w ciąży rozwijają się z kilku przyczyn. Ciężarna macica uciska na jelita, co może upośledzić ich prawidłową pracę, a to przyczynia się do powstawania zaparć. Jedną z przyczyn żylaków odbytu są także powtarzające się zaparcia w ciąży. W okresie ciąży zwalnia perystaltyka jelitowa, przez co masy, które znajdują się w jelitach przesuwają się wolniej, a jelita pracują mniej efektywnie.
Przyczyną hemoroidów w ciąży mogą być również niektóre leki lub preparaty zawierające mikroelementy. Pomimo tego, że są jasne wskazania do ich przyjmowania, jak np. żelazo w przypadku anemii w ciąży, to ich suplementacja może powodować zaparcia, które z kolei przyczyniają się do powstania hemoroidów. Guzki krwawnicze w ciąży mogą być wywołane ponadto przekrwieniem miednicy mniejszej i zastojem krwi żylnej.
Hemoroidy po ciąży – dlaczego powstają?
Hemoroidy po ciąży pojawiają się głównie w następstwie długotrwałego i obciążającego organizm parcia. Większość kobiet, u których diagnozuje się hemoroidy po urodzeniu dziecka, rodziło drogami natury.
Zarówno w czasie trwania ciąży, jak i po porodzie wzrasta prawdopodobieństwo zakrzepicy guzków krwawniczych. Przyczyną zakrzepicy może być trudny, powikłany poród, któremu towarzyszy uszkodzenie (pęknięcie) krocza, a także duża masa urodzeniowa dziecka.
Czytaj również: Pęknięcie macicy – przyczyny, objawy, postępowanie
Żylaki odbytu w ciąży – leczenie i zapobieganie
Hemoroidy w ciąży powstają w wyniku zaparć. Najlepszym sposobem ustrzeżenia się przed żylakami w odbycie jest przede wszystkim zapobieganie problemom z wypróżnianiem. Istnieje wiele sposobów na to, by zapobiegać zaparciom w ciąży. Należy tu wspomnieć m.in. o spożywaniu odpowiednich ilości błonnika. Kobieta potrzebuje około 25–35 g błonnika dziennie. Produktami bogatymi w błonnik są: świeże owoce i warzywa, pełnoziarniste płatki zbożowe, razowe pieczywo, rośliny strączkowe (fasola, groch), suszone owoce. Jeśli spożywanie tych produktów okaże się niewystarczające, to należy włączyć do diety silnie działający błonnik w postaci płatków pszennych bądź inne preparaty błonnika w tabletkach, dostępne w aptekach bez recepty.
Poniżej zostały opisane inne sposoby na problemy z wypróżnianiem w ciąży.
- Unikanie ziaren rafinowanych – produkty z tych ziaren utrudniają wypróżnianie. Należy unikać zatem białego pieczywa (w tym innych wypieków) oraz białego ryżu.
- Picie odpowiedniej ilości płynów – większość płynów, a w szczególności woda oraz soki owocowe i warzywne, skutecznie przesuwają pokarm w przewodzie pokarmowym oraz rozmiękczają stolec. Warto pić na czczo gorącą wodę z cytryną, gdyż stymuluje ona perystaltykę jelit, czyli wzmaga te ruchy, które umożliwiają przesuwanie mas kałowych w jelitach. Przy poważnych zaparciach pomocny jest napar z suszonych śliwek oraz spożywanie suszonych śliwek w ciągu dnia.
- Nie należy zwlekać z wypróżnianiem się. Powstrzymywanie wypróżniania może osłabić mięśnie odpowiedzialne za kontrolę nad tym procesem i doprowadzić do zaparć.
- Unikanie przejadania się – zjadanie dużych posiłków przeciąża układ pokarmowy, co może prowadzić do zaparć. Lepiej spożywać regularnie 6 małych posiłków dziennie zamiast 3 dużych.
- Przyjazne bakterie – probiotyki uzupełniają florę bakteryjną znajdującą się w jelitach, przez co przyczyniają się do lepszego rozkładania składników pokarmowych, pomagając układowi pokarmowemu w przesuwaniu treści pokarmowej. Przyjazne bakterie można znaleźć w jogurtach i napojach jogurtowych zawierających żywe kultury bakterii. Można również sięgnąć po preparaty probiotyczne dostępne w aptekach.
Na zaparcia w ciąży pomoże również aktywność fizyczna – aktywne ciało pobudza do pracy jelita. Warto zatem włączyć do swojego planu dnia półgodzinny spacer i dodać do niego dowolne ćwiczenia. Pomocnymi ćwiczeniami będą ćwiczenia mięśnia Kegla, które poprawiają krążenie w tej części ciała. Ćwiczenia służą mięśniom przepony miednicy, wzmacniają tkanki, co sprawia, że hemoroidy powracają na swoje miejsce.
Czytaj również: Dieta jogurtowa – na czym polega? Zasady, efekty, jadłospis
Hemoroidy po urodzeniu dziecka – jak leczyć?
W celu złagodzenia objawów hemoroidów bardzo pomocne okażą się okłady z oczaru lub kory dębu, które złagodzą uczucie pieczenia okolicy odbytu.
Jeśli hemoroidy po porodzie są silnie obrzęknięte, obrzęk może zmniejszyć nasiadówka z kory dębu (kora dębu dostępna jest w aptekach bez recepty). Inną metodą łagodzenia bólu są ciepłe kąpiele. Z pomocą może przyjść także żel doodbytniczy z aloesem, miodem czy nagietkiem. Jeśli kobieta odczuwa ból podczas siedzenia, może wykorzystać do siedzenia poduszki w kształcie oponki.
Należy skonsultować się z lekarzem w sprawie przyjmowania leków na hemoroidy. A wachlarz leków przeciwko hemoroidom jest szeroki, od kremów czy maści poprzez czopki doodbytnicze, a na tabletkach kończąc, które likwidują ból, swędzenie i pieczenie odbytu.
Leki na hemoroidy po porodzie – czopki, krem?
Leczenie hemoroidów u ciężarnej powinno być kontrolowane przez lekarza. Leki na hemoroidy w ciąży stosowane doustnie, jak i miejscowo mogą oddziaływać na płód. Po urodzeniu dziecka terapię żylaków odbytu można rozpocząć od stosowania preparatów, które miejscowo łagodzą ból odbytu i świąd. W czasie karmienia piersią ich stosowanie także każdorazowo należy omówić z lekarzem.
Skuteczne są środki w postaci kremów. Działają miejscowo, zmniejszają swędzenie odbytu. Dobry krem na hemoroidy w ciąży w swoim składzie zawiera lidokainę – lek miejscowo znieczulający, który likwiduje ból i pieczenie. Kremy takie zwalczają stan zapalny i zapobiegają uszkodzeniu delikatnej struktury błony śluzowej.
Na hemoroidy w ciąży skuteczne są także czopki. Także zmniejszają dolegliwości bólowe, pieczenie i swędzenie. Proces leczenia hemoroidów skutecznie wspiera żel do mycia okolic odbytu. Wykazuje działanie ściągające i regenerujące. Zapobiega podrażnieniom skóry.
Ewelina Gralewicz
Położna
Licencjonowana położna. Ukończyła 3-letnie studia licencjackie na kierunku położnictwo na Wydziale Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie studiuje położnictwo na drugim roku studiów magisterskich. Swoją wiedzę i umiejętności dodatkowo doskonali na konferencjach i warsztatach naukowych.
Komentarze i opinie (4)
opublikowany 27.06.2019
opublikowany 15.07.2019
opublikowany 25.08.2020
opublikowany 30.10.2020