Objawy zbliżającego się porodu

Metody określające termin porodu

Do określenia terminu porodu wykorzystuje się kilka metod:

1) Reguła Naegelego opracowana w XIX wieku:

termin porodu = pierwszy dzień ostatniej miesiączki - 3 miesiące + 7 dni + rok; wg reguły Naegelego rodzi się tylko 2,5% dzieci, ponad 60% dzieci rodzi się w ciągu 2 tygodni po/przed wyznaczonym terminem porodu,

2) Dzień poczęcia: czasem ciężarna jest w stanie podać dzień poczęcia: termin porodu = data poczęcia – 3 miesiące – 7 dni + rok,

3) Badanie ultrasonograficzne: w pierwszej połowie ciąży klinicznie ustalony termin porodu i wiek ciąży kontroluje się regularnie za pomocą badań ultrasonograficznych, które pełnią szczególnie ważną rolę u ciężarnych, które przed zajściem w ciążę miały nieregularne miesiączki.

Przyczyny wystąpienia czynności porodowej nie są jeszcze dokładnie znane. Zależą one od harmonijnego współdziałania wielu czynników, do których należą:

• wewnątrzmaciczne dojrzewanie płodu,
• czynniki hormonalne,
• czynniki mechaniczne i nerwowe.

Jak rozpoznać zbliżający się poród?

Możemy jednak wyróżnić czynniki zwiastujące poród, do których należą:

• obniżenie dna macicy – na około 3 – 4 tygodnie przed porodem dno macicy, które w 36 tygodniu ciąży osiąga łuki żebrowe, obniża się znacznie do wysokości z końca 32 tygodnia ciąży; kobieta ciężarna wyraźnie to odczuwa: „oddychanie stało się łatwiejsze i lżejsze”, „zmniejszył się ucisk na żołądek”, „brzuch się obniżył do dołu”; obniżeniu macicy najczęściej towarzyszą lekkie skurcze – obniżenie ma związek z tym, iż główka płodu wstawia się do wchodu miednicy,
• skurcze przepowiadające – są to nieregularne skurcze mięśnia macicy występujące w ciągu ostatnich dni przed porodem; najczęściej nie są odczuwalne jako bolesne; czasem jednak skurcze przepowiadające są tak silne i trwają tak długo, że sprawiają wrażenie skurczów okresu rozwierania, po czym ustępują, czasem dopiero po wielu dniach skurcze występują z większym nasileniem od nowa i dopiero wtedy przechodzą we właściwe skurcze rozwierające, w takiej sytuacji rozstrzygające jest badanie wewnętrzne przez pochwę,
• w ostatnich tygodniach przed porodem szyjka macicy staje się miękka, bardziej podatna i rozciągliwa; w badaniu wewnętrznym stwierdza się zgładzenie i rozwieranie szyjki macicy, szyjka przemieszcza się w oś kanału rodnego – centralizacja szyki macicy,
• parcie na pęcherz moczowy w ostatnich tygodniach i dniach przed porodem wynika ze ścisłego sąsiedztwa główką płodu a pęcherzem.

Do objawów zbliżającego się porodu zaliczamy:

• objawy ogólne: czasem występujące kołatania serca, bóle głowy, ogólny niepokój, uderzenia krwi do głowy, uczucie gorąca, nerwobóle uciskowe – najczęściej w okolicy nerwu kulszowego, w obrębie miednicy mniejszej, występowanie nawracających bólów okolicy krzyżowej,
• objawy ze strony układu pokarmowego: wymioty, biegunka, brak łaknienia, wzdęcia, parcie na odbytnicę,
• objawy ze strony narządów płciowych: zwiększenie wydzieliny pochwowej, uczucie pełności w okolicy sromu,
• na krótko przed rozpoczęciem porodu najczęściej słabną ruchy płodu, jest to zauważalne przez ciężarne i jest przedmiotem obaw,
• odejście krwistego śluzu z pochwy – wydalenie czopa śluzowego zamykającego kanał szyjki.

Początek porodu

Poród uważa się za rozpoczęty, jeśli stwierdzamy objawy postępu porodu:

1) Jeśli skurcze mięśnia macicy występują regularnie co 10 minut i stan taki trwa około godziny.

2) Rozstrzygające jest badanie wewnętrzne przez pochwę, podczas którego powinny być stwierdzone anatomiczne zmiany części pochwowej i ujścia szyjki macicy:

• u pierwiastki część pochwowa jest częściowo lub całkowicie zgładzona, a ujście szyjki przepuszcza co najmniej opuszkę palca,
• u wieloródki część pochwowa szyjki macicy jest częściowo zgładzona a ujście szyjki macicy rozwarte na 2 cm.

Jeśli pękł pęcherz płodowy, czyli odpływa płyn owodniowy, to kobietę traktujemy jako rodzącą bez względu na to, czy występuje czynność skurczowa mięśnia macicy czy też nie występuje; ciężarna w takiej sytuacji powinna bezzwłocznie zgłosić się do szpitala.