Choroby paznokci - grzybica, drożdżyca i inne

Paznokcie – nie tylko ozdoba

Paznokcie są nieprzypadkowym wytworem naszej skóry, pełniącym funkcję ochronną opuszków palcowych, między innymi po to, by móc precyzyjnie się nimi posługiwać. Płytka paznokciowa przytwierdzona jest do tzw. łożyska, wyrasta natomiast z macierzy paznokciowej. Po bokach otaczają ją wały paznokciowe, z kolei tylny brzeg paznokcia pokrywa cienka warstwa skóry, którą zwykliśmy usuwać.

Szybkość wzrostu paznokci ma charakter indywidualny, wspomaga go natomiast częsty kontakt z wodą (niestety dzięki temu paznokcie stają się miękkie i słabe) oraz masaże okolic macierzy podczas zabiegów pielęgnacyjnych – podobnie zresztą masuje się cebulki włosowe, pobudzając ich aktywność.

Choroby paznokci występują wręcz powszechnie, dlatego warto im zapobiegać poprzez odpowiednią higienę, zwłaszcza w gabinetach kosmetycznych oraz właściwą pielęgnację.

Grzybica paznokci

Grzybica najczęściej pojawia się w przypadku paznokci stóp, zwykle najpierw na skórze, a następnie stopniowo atakuje płytkę paznokciową, rozpoczynając od jej wolnego brzegu. Jeśli we właściwym momencie nie rozpoczniemy leczenia, szybko zainfekowane zostanie łożysko paznokcia. Spowoduje to odkształcenie się płytki, a następnie jej kruszenie. Objawy grzybicy stóp czy dłoni nie są trudne w rozpoznaniu, ponieważ towarzyszy im charakterystyczne pieczenie i swędzenie. Natomiast w przypadku paznokci są to żółte przebarwienia, które z czasem ciemnieją.

W związku z tym, że grzybica należy do wyjątkowo trudnych w leczeniu chorób ze względu chociażby na ogromną ilość grzybów, które mogą ją spowodować, na ogół diagnosta zleci badania mykologiczne, polegające na mikroskopijnej ocenie próbki tkankowej. Dzięki niemu łatwiej będzie dostosować odpowiednie środki, choć mimo to proces leczenia może trwać bardzo długo i w cięższych przypadkach (w razie odporności na leki) chory paznokieć bywa usuwany chirurgicznie.

Zdarza się także, że istnieją osoby podatne na tego typu dolegliwości, ponieważ posiadają obniżoną odporność. Powinny one zwracać szczególną uwagę na higienę dłoni i stóp. Można też w ramach profilaktyki bądź uzupełnienia leczenia zaopatrzyć się w specjalne, dostępne w aptekach preparaty antygrzybiczne. W składzie takich specyfików znajdziemy:

• klotrimazol i triclosan – o działaniu przeciwgrzybicznym,
• ekstrakt z ziela tymianku,
• olejek z drzewa herbacianego oraz olejek eukaliptusowy.

Występują one w postaci kremów i aerozoli oraz jako preparaty powstałe z myślą o grzybicy paznokci – w formie lakieru.

Drożdżyca paznokci

Jest odmianą grzybiczą, objawia się bólem i silnym zaczerwienieniem, a także obrzękiem okolic wałów okołopaznokciowych, przy których ucisku wydobywa się ropna wydzielina. Zwykle leczenie przebiega podobnie jak w przypadku chorób grzybiczych.

W przypadku drożdżycy paznokci należy dodatkowo unikać częstego kontaktu z wodą.

Zanokcica

Zanokcica jest inaczej nazywana bakteryjnym zakażeniem okołopaznokciowym, do którego dochodzi głównie wskutek urazu – stąd choruje na ogół jeden paznokieć. Objawy przypominają drożdżycę, jednak są one znacznie intensywniejsze. Zanokcica wymaga szybkiej interwencji lekarskiej, zwykle podaje się choremu antybiotyk. Aby uniknąć tej nieprzyjemności, zwracajmy szczególną uwagę na przedmioty, których używamy do zabiegów pedicure i manicure.

Brodawki paznokci

Jest to choroba najczęściej spotykana u dzieci, wiąże się z urazami płytki paznokciowej i obgryzaniem paznokci. Wywołuje ją wirus z grupy HPV. Pojawiają się w okolicach paznokci jako czerwone lub szarawe guzki. Zdarza się, że umiejscawiają się też pod płytką paznokcia, powodując jej nierówności i bolesność. Leczenie ich jest niezwykle uciążliwe. Stosuje się obecnie krioterapię, laseroterapię oraz preparaty miejscowe.

Łuszczyca paznokci

Łuszczyca paznokci nie występuje samoistnie, lecz równolegle z łuszczycą ciała i tak też bywa leczona. Paznokcie chorego stają się suche, grube, matowe oraz pojawiają się w nich wgłębienia. Choremu podaje się witaminę A doustnie oraz maści salicylowe bądź dziegciowe, w cięższych przypadkach preparaty steroidowe.

Wrastający paznokieć

Jest częstą dolegliwością dotyczącą palucha u stóp. Przyczyną wrastania paznokcia jest najczęściej niewłaściwa pielęgnacja – obcinanie paznokci na półokrągło, spiłowywanie brzegów – pamiętajmy, że paznokcie u stóp powinny być skracane na prosto. Wrastanie paznokci może być także spowodowane zniekształceniem płytki wywołanym grzybicą lub inną chorobą.

Rodzaje leczenia zależą od stopnia dolegliwości. Decyzję podejmuje w tym przypadku dermatolog, który oceni, czy wystarczy założyć specjalistyczne klamry (można to zrobić w odpowiednich gabinetach kosmetycznych), czy konieczny będzie zabieg chirurgiczny.

Leukonychia

Inaczej nazywana bielactwem paznokci. Objawia się białymi plamkami. Nie jest to dolegliwość groźna sama w sobie, jednak może świadczyć o innych problemach zdrowotnych, takich jak:

• niedobory cynku i białka,
• niewydolność serca,
• choroby infekcyjne,
• niewydolność nerek,
• grzybica.

Onycholiza

Polega na oddzieleniu się rogowej części paznokcia od powierzchni palca. Następuje to stopniowo, rozpoczynając się od tzw. wolnego brzegu paznokcia, przy czym zjawisku temu towarzyszy zmiana zabarwienia paznokcia, który w miejscach rozwarstwienia robi się biały, następnie żółty oraz zielonkawy. Charakterystycznymi są również pojawiające się zniekształcenia płytki. Przyczyn takiego stanu może być wiele:

• uszkodzenia mechaniczne – do których może dojść wskutek zbyt intensywnego czyszczenia miejsca pod paznokciem za pomocą ostrego narzędzia,
• zakażenia – grzybica, drożdżyca,
• łuszczyca,
• kontakt z chemikaliami,
• zaburzenia hormonalne – głównie związane z pracą tarczycy.

Palce dotknięte onycholizą są mocno podatne na różnego typu zakażenia, dlatego zaleca się częste mycie rąk i zakładanie rękawic ochronnych, jeśli mamy do czynienia z brudem lub substancjami chemicznymi. Jeżeli chodzi o pielęgnację takich paznokci, należy spiłować je na krótko, nie narażać na długi kontakt z wodą oraz nie czyścić za pomocą ostrych narzędzi.

Zanik płytki paznokciowej

Zmianę tę charakteryzuje stopniowe skracanie się płytki paznokcia, aż do całkowitego zaniknięcia. Powodem może być stan zapalny w obrębie macierzy, ale też wada mająca swoje podłoże w genetyce.

Paznokcie stanowią bardzo dobry wskaźnik naszego stanu zdrowia. Wszelkie zmiany, jakie pojawiają się w ich obrębie, nie muszą być związane bezpośrednio z ich chorobą, świadczą jednak o tym, że w naszym organizmie coś funkcjonuje nieodpowiednio i warto skonsultować się ze specjalistą.