Głodzenie się w trakcie odchudzania prowadzi do pojawienia się niedoborów poszczególnych składników pokarmowych, np.: witamin, węglowodanów, białek. Restrykcyjna dieta skutkuje m.in.: osłabieniem, upośledzeniem koncentracji, zmniejszeniem masy mięśniowej, zaburzeniami hormonalnymi, nieprawidłowościami w zakresie pracy serca. Głodówka może być szczególnie groźna dla kobiet planujących urodzenie dziecka.
Czy głodzenie się jest bezpieczne? Czy głodówka to dobry sposób na szybkie odchudzanie?
Spis treści
Jak obliczyć, czy masa ciała jest prawidłowa?
Utrzymanie prawidłowej masy ciała, dzięki stosowaniu odpowiedniej diety oraz podejmowaniu regularnej aktywności fizycznej, sprzyja dobremu samopoczuciu oraz redukuje ryzyko wielu poważnych chorób. Jak rozpoznać, czy nasza waga mieści się w granicach normy?
Parametr oceniający masę ciała, często wykorzystywany w praktyce, to BMI, czyli tzw. wskaźnik masy ciała (ang. Body Mass Index). Obliczany jest on według wzoru: masa ciała (podana w kilogramach) podzielona przez wzrost (podany w metrach) podniesiony do kwadratu, np. osoba o wzroście 1,70 m i wadze 70 kg osiąga BMI o wartości 24,22, które uznawane jest za prawidłową masę ciała. O nadwadze mówi się, gdy BMI osiąga wartość 25–29,99. Należy zaznaczyć, że BMI nie jest wskaźnikiem idealnym. Gdyby stosować go restrykcyjnie, okazałoby się, że większość wyczynowych sportowców to osoby z nadwagą, a tymczasem za ich wyższą wagę odpowiada wysoka masa mięśniowa.
Jakie są konsekwencje zdrowotne nadwagi?
Nadwaga oraz otyłość stanowią w dzisiejszych czasach poważny problem – nie tylko estetyczny, ale przede wszystkim związany z groźnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Naddatek masy ciała wywiera poważne konsekwencje w zakresie pracy wielu narządów i układów. Nadwaga oraz otyłość mają udowodnione znaczenie w rozwoju chorób, takich jak:
- nadciśnienie tętnicze,
- choroba niedokrwienna serca,
- cukrzyca typu 2,
- przewlekła choroba nerek,
- niektóre nowotwory złośliwe (np. rak piersi, rak jelita grubego),
- choroba zwyrodnieniowa stawów,
- kamica pęcherzyka żółciowego,
- zespół bezdechu sennego.
Czy głodówka to dobry sposób na szybkie odchudzanie?
Pomysł, by skorzystać z rygorystycznej głodówki, a tym samym szybko się odchudzić, jest wyjątkowo szkodliwy dla zdrowia. Ten postrzegany przez wiele kobiet doraźny, szybki środek, który spowoduje utratę zbędnych kilogramów, to błąd nie tylko dietetyczny, ponieważ może nieść szereg poważnych komplikacji zdrowotnych. Niestety, nie ma diety cud ani bezpiecznych głodówek. Każde radykalne posunięcie względem własnego organizmu i zdrowia może powodować poważne konsekwencje. Wiele kobiet wierzy, że opisywana często głodówka oczyszczająca organizm przynosi efekty. Nic bardziej mylnego – przynosi same szkody.
Skutecznym sposobem na odchudzanie może być odpowiednio dobrana dieta, a także dostosowana do wieku oraz stanu zdrowia aktywność fizyczna. Oczywiście zakładamy tutaj, że jedynym problemem jest nadwaga i nie towarzyszą jej inne choroby.
Dietę należy rozumieć jako sposób odżywiania stosowany długofalowo. Zdrowa dieta dostarcza organizmowi cennych substancji odżywczych i zapobiega ich niedoborom. Prawidłowa liczba posiłków w ciągu dnia powinna wynosić od 3 do 6. Zmniejszanie liczby posiłków powoduje z jednej strony spowolnienie metabolizmu, a z drugiej – nadmierne objadanie się w późniejszych godzinach (np. niezjedzenie obiadu rekompensowane jest wieczornym obżarstwem).
Dlaczego nie wolno się głodzić?
Wprowadzając restrykcyjną dietę, ograniczając przyjmowanie pokarmów, mimo uczucia głodu, narażamy organizm na wiele poważnych konsekwencji.
- Głodzenie się prowadzi do powstania niedoborów pokarmowych (np. witamin, mikro- i makroelementów, węglowodanów, białek, tłuszczów – niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu).
- Ograniczenie spożycia pokarmów może powodować osłabienie, bóle głowy, utratę apetytu, nudności, apatię, zmiany skórne, zaburzenia funkcjonowania nerek i układu krążenia.
- Powstający, w konsekwencji zbyt małej podaży węglowodanów w diecie, niedobór glikogenu sprzyja spadkowi koncentracji i szybkiemu męczeniu się. W celu uzupełnienia powstałego niedoboru organizm zaczyna wytwarzać cukry z białek organizmu, a to może sprzyjać redukcji masy mięśniowej – co istotne, szkodliwe efekty głodzenia mogą dotknąć nie tylko mięśni szkieletowych, ale też mięśnia sercowego.
- Głodzenie wywiera także negatywne skutki w zakresie funkcjonowania wątroby, tarczycy, śledziony, nerek. Restrykcyjne odchudzanie może być także przyczyną wystąpienia zaburzeń i psychicznych, w tym poważnego w konsekwencjach – jadłowstrętu psychicznego (anorexia nervosa).
- Szkodliwe efekty stosowania rygorystycznych diet dotyczą także układu płciowego i polegają na osłabieniu libido, a także upośledzeniu płodności. Niemożność zajścia w ciążę przez kobiety głodzące się wynika m.in. z zaburzeń hormonalnych oraz nieprawidłowego funkcjonowania układu płciowego.
- W przypadku głodzenia się wzrasta ryzyko rozwoju chorób układu pokarmowego, zwłaszcza wtedy, gdy stosowana jest dieta oparta na kilku wybranych produktach. Głodówka może doprowadzić do przewlekłych zaparć, zgagi, częstego odbijania, choroby wrzodowej i refluksu żołądkowo-przełykowego.
- W aspekcie masy ciała, głodzenie i związany z nim szybki spadek wagi, często wiąże się z następującym po nim ponownym tyciem. Efekt tego rodzaju „diety” jest więc krótkotrwały, a nawracające stany spadku i wzrostu wagi, którym towarzyszą zwykle zmiany nastroju, nazywane są efektem „jo – jo”. Tego typu wahania masy ciała zwiększają ryzyko wystąpienia chorób związanych z otyłością.
Jak bezpiecznie i skutecznie się odchudzać?
Decyzja o redukcji masy ciała powinna być podjęta z rozwagą i świadomością, że będzie to proces długotrwały. Istotne jest uświadomienie sobie, jakie czynniki wpłynęły na powstanie balastu, z którym przyjdzie się zmierzyć.
Odchudzanie przy wykorzystaniu głodówek i traktowane jako szybki sposób na uzyskanie znakomitych efektów jest skazane na niepowodzenie. Nawet jeśli przyniesie zauważalną utratę kilogramów, to może doprowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych.
Powolna utrata masy ciała umożliwia utrzymanie najtrwalszych efektów, a jednocześnie jest najbezpieczniejsza dla organizmu. Prawidłowy ubytek masy ciała powinien wynosić od 0,5 do 1 kg na tydzień. Istotnym aspektem odchudzanie jest, obok racjonalnego odżywania, prowadzenie regularnej, umiarkowanej aktywności fizycznej, która powinna trwać minimum 30 min. dziennie. W celu ustalenia odpowiedniego sposobu odchudzania warto zasięgnąć porady specjalisty.
Głodówki a odchudzanie się – video
Zdaniem eksperta
Ludzie od wieków stosują posty, ze względów religijnych. W medycynie alternatywnej głodówki są zalecane w celu oczyszczenia organizmu czy pozbycia się toksyn. Celowość takiego postępowania jest wątpliwa. Pytanie brzmi: czy głodówki są szkodliwe? Jedno lub dwudniowe powstrzymywanie się od jedzenia, przy piciu wystarczającej ilości płynów, zdrowemu człowiekowi nie powinno zaszkodzić. Głodówek nie poleca się jednak jako metody odchudzającej z kilku przyczyn. Po pierwsze, tracąc tkankę tłuszczową traci się również dość dużą ilość tkanki mięśniowej – organizm nie otrzymuje białka z pożywieniem, dlatego czerpie je z mięśni. Po drugie, w czasie głodówki spada tempo metabolizmu, zatem po jej zakończeniu nasz organizm będzie szybciej gromadził tkankę tłuszczową, co może prowadzić do efektu jo-jo.
Opublikowano: 15.01.2016;
aktualizacja: 28.03.2017
Oceń:
4.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Marcin Fajkis
Lekarz
Lekarz, specjalista onkologii klinicznej. Absolwent Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
47
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 29.03.2023