Dodatki do żywności, które mogą wywoływać problemy z wagą

Które dodatki do żywności sprzyjają tyciu?

Ilość dodatków stosowanych obecnie w produkcji żywności jest ogromna. Wzmacniacze smaku, barwniki, słodziki, emulgatory i wiele innych – dostarczamy je do organizmu codziennie wraz z dietą. Uznane są za bezpieczne przez organizacje zajmujące się zdrowiem, ale czy rzeczywiście nie mają żadnego wpływu na funkcjonowanie organizmu? Co z plagą otyłości, alergiami, ADHD? Coraz więcej badań naukowych donosi, że substancje dodawane do żywności mogą odbijać się negatywnie na zdrowiu.

Związki, które najbardziej wpływają na wzrost wagi i ilość tkanki tłuszczowej to:

• bisfenol A,
• pestycydy,
• antybiotyki i hormony wzrostu,
• sztuczne słodziki.

Aby uchronić się przed przyrostem wagi związanym ze spożyciem tych substancji, należy unikać żywności w puszkach i plastikowych opakowaniach, do których produkcji użyto BPA, wybierać warzywa, owoce i mięso z lokalnych gospodarstw, certyfikowanych lub ekologicznych oraz unikać wszelkich produktów typu light.

Bisfenol A – duży obwód w pasie

Bisfenol A (BPA) to związek chemiczny wykorzystywany w produkcji tworzyw sztucznych. Znajduje się w butelkach i innych plastikowych opakowaniach do żywności, powłokach pokrywających wnętrza puszek, papierach termicznych do drukowania paragonów i potwierdzeń z terminali płatniczych oraz wielu innych. BPA budową przypomina żeńskie hormony – estrogeny, przez co może łączyć się z receptorami estrogenowymi w organizmie i zaburzać funkcjonowanie gospodarki hormonalnej.

W wielu dużych badaniach przekrojowych wykazano związek między ekspozycją na bisfenol A, otyłością i dużym obwodem w pasie. Okazuje się, że BPA przyczynia się do wzrostu masy ciała, a w szczególności do odkładania tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha, wokół narządów wewnętrznych, co jest szczególnie niebezpieczne z punktu widzenia zdrowotnego.

Wzrasta zagrożenie chorobami metabolicznymi, np. cukrzycą typu 2, nadciśnieniem, chorobą wieńcową. Zależność występowania nadmiaru tkanki tłuszczowej i częstej ekspozycji na BPA potwierdzono nie tylko u dorosłych – u dzieci do 12. roku życia była ona najsilniejsza.

Pestycydy – wahania gospodarki hormonalnej

Wiadomo, że różnego rodzaju pestycydy stosowane do ochrony roślin przed szkodnikami mogą negatywnie wpływać na zdrowie. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że pestycydy sprzyjają także przybieraniu na wadze. Niektóre z nich są aktywne endokrynnie, co oznacza, że zaburzają prawidłowe funkcjonowanie układu hormonalnego człowieka. Natomiast wzrost masy ciała jest powiązany z dysfunkcjami hormonalnymi.

Część związków stosowanych w ochronie roślin może oddziaływać negatywnie na stan mikroflory jelitowej, zaburzać funkcjonowanie i cykl życia dobrych bakterii, a przez to promować wzrost patogenów.

Nieprawidłowa flora bakteryjna sprzyja też wchłanianiu toksyn i innych pozostałości chemicznych z pożywienia. Taki stan jest po części odpowiedzialny za promowanie wzrostu masy ciała i zwiększanie się tkanki tłuszczowej.

Sztuczne słodziki – większy apetyt i częstsze uczucie głodu

Sztuczne słodziki, takie jak aspartam, acesulfam K czy sukraloza stały się bardzo popularne w dobie epidemii otyłości. Miały pomagać schudnąć i dostarczać słodycz bez kalorii. Okazuje się jednak, że mogą powodować przybieranie na wadze. Na podstawie dużych badań epidemiologicznych stwierdzono, że długofalowe stosowanie słodzików sprzyja tyciu zarówno u dzieci, jak i dorosłych.

Sztuczne substancje słodzące wpływają na rozregulowanie mechanizmów kontroli apetytu. Pobudzają ośrodek nagrody w mózgu (bardzo ważny obszar dla kontroli ilości spożywanych pokarmów) silniej niż cukier. W wyniku spożycia cukru ośrodek nagrody jest pobudzany, a następnie reaguje na dopływ energii.

W przypadku słodzików występuje pobudzenie (słodki smak), ale nie pojawia się energia, co stymuluje nas do dalszego jedzenia. Badania pokazują, że osoby pijące napoje typu light zjadają dziennie więcej kalorii niż osoby wybierające napoje z cukrem, a sztuczne słodziki zwiększają łaknienie i uczucie głodu.

Antybiotyki i hormony wzrostu – zaburzona mikroflora jelitowa

W świetle polskiego prawa dodawanie hormonów wzrostu do pasz czy podawanie ich w jakikolwiek inny sposób, aby przyspieszyć tucz zwierząt i tym samym zwiększyć zysk, jest całkowicie zabronione. Antybiotyków można używać tylko w ściśle określonych sytuacjach, a zwierzę przed ubojem poddane jest karencji, czyli okresowi, w którym wszystkie pozostałości antybiotyków zostaną usunięte z mięsa.

Jednak śledztwa dziennikarskie pokazują, że zdarzają się nieuczciwi producenci, którzy stosują zabronione substancje w chowie zwierząt. Hormony wzrostu wykazują aktywność estrogenu, czyli zdolność do budowania. Powodują szybki przyrost masy ciała zwierząt hodowlanych, ale tak samo oddziałują na człowieka, jeśli trafią do organizmu.

Antybiotyki przyczyniają się do przyrostu masy ciała, ponieważ mocno ingerują w naturalną mikroflorę przewodu pokarmowego. Badania pokazują, że od składu bakterii jelitowych zależą tendencje do tycia lub do utrzymywania szczupłej sylwetki. Dotyczy to nie tylko antybiotyków w jedzeniu, ale również ich nadużywania w celach leczniczych.