Chłodnik – jak się robi, czy odchudza, przepisy

Chłodnik – czy jest zdrowy?

Chłodnik to rodzaj zupy przygotowanej na zimno, orzeźwiające danie, które sprawdza się nie tylko wiosną, ale i w letnie gorące dni. Jak sama nazwa mówi, pomaga się schłodzić. Oprócz tego wzbogaca dietę w wiele wartościowych składników. Jakich? Wszystko zależy od tego, z czego jest zrobiony.

Na początek sprawdźmy, jaką wartość odżywczą ma popularny litewski chłodnik? Głównym składnikiem chłodnika litewskiego jest botwina, czyli młode buraczki ćwikłowe. Ich kaloryczność jest niewielka, ponieważ 100 gramów dostarcza tylko 22 kcal. Plusem jest również to, że botwiny są bogatym źródłem błonnika pokarmowego, który usprawnia pracę jelit i wspomaga proces odchudzania. Ponadto dostarcza: potasu (zajmuje on ważne miejsce w diecie podczas upalnych dni, ponieważ reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową), wapnia, żelaza, witamin z grupy B oraz witaminy C.

Chłodnik litewski zawiera również inne cenne składniki:

• fermentowane produkty mleczne (jogurt, kefir), które są bogatym źródłem białka, wapnia i mają korzystny wpływ na mikroflorę jelit;
• rzodkiewki – będące źródłem witaminy C i potasu;
• ogórki, które ułatwiają prawidłowe nawodnienie organizmu w upalne dni dzięki dużej zawartości wody;
• czosnek – nazywany naturalnym antybiotykiem ze względu na właściwości antybakteryjne.

Dodatkowo chłodnik litewski podawany jest często z jajkiem, które dostarcza m.in. pełnowartościowego białka. Czasami zupa serwowana jest również z młodymi ziemniakami wzbogacającymi danie w potas – pierwiastek, na który należy zwrócić szczególną uwagę w gorące dni.

Patrząc na te wszystkie składniki, nasuwa się jeden wniosek – chłodnik litewski to nie tylko pyszne, orzeźwiające, ale i zdrowe danie. Do tego może ułatwiać proces odchudzania, ponieważ jest syty, a jednocześnie niskokaloryczny.

Czy chłodnik pomaga w odchudzaniu?

Chłodnik to dobry pomysł na obiad czy kolację dla osób będących w trakcie odchudzania. Jeśli zostanie przygotowany z warzyw, które z natury są niskokaloryczne, oraz dodatku białkowego typu kefir czy jogurt naturalny, będzie stanowił dietetyczny posiłek o wysokiej wartości odżywczej. Z uwagi na dużą dawkę wspomnianego błonnika chłodniki wspomagają nie tylko proces odchudzania, ale także oczyszczania organizmu z toksyn. Błonnik przyspiesza pasaż treści pokarmowej, chroni przed zaparciami i przywraca prawidłowy rytm wypróżnień.

Poprawia pracę przewodu pokarmowego, a tym samym wzmaga pozbywanie się zbędnych produktów przemiany materii. Dlatego warto włączyć do swojej diety chłodniki, aby zapewnić sobie skuteczne odchudzanie. Jednak tradycyjne przepisy wymagają pewnych modyfikacji, aby móc uzyskać dietetyczny chłodnik.

Tuczące dodatki do chłodnika – czym je zastąpić?

Choć chłodniki z reguły dostarczają niewielkich ilości kalorii, to czasami tradycyjne receptury zakładają dodatek składników wpływających na wzrost kaloryczności. Na co uważać?

• Śmietana – to powszechnie stosowany dodatek do chłodników. W większości przepisów najbardziej polecana jest śmietana tłusta i kwaśna, która znacznie podnosi kaloryczność posiłku. Dlatego, niezależnie od tradycyjnej receptury, warto zastąpić ją jogurtem naturalnym, kefirem, maślanką lub zsiadłym mlekiem. Dzięki temu znacznie obniżymy energetyczność dania, a jego spożywanie z pewnością nie zaszkodzi naszej sylwetce.

• Mięso i wywary mięsne – bardzo często zupy, które później się schładza, gotowane są na wywarach mięsnych, a w dodatku podaje się je razem z tłustymi gatunkami mięs. O wiele lepszym rozwiązaniem jest przygotowanie dietetycznego chłodniku na wywarze z warzyw. Doprawiony dużą ilością aromatycznych przypraw oraz kopru i pietruszki, z pewnością nie będzie ustępował smakiem tradycyjnej zupie.

• Ziemniaki okraszone skwarkami – choć ziemniaki same w sobie nie tuczą, to już tłuszcz i skwarki, którymi są polewane – owszem. Tego typu dodatków należy unikać w diecie, szczególnie, jeśli jest to dieta odchudzająca. Kiedy chcemy podać chłodnik z ziemniakami, aby była to zupa bardziej sycąca, lepszym rozwiązaniem będą młode ziemniaki, ugotowane w wodzie lub na parze i posypane obficie koperkiem, bez jakichkolwiek innych, tłustych składników.

Jak się robi chłodnik na zimno?

Masz ochotę na orzeźwiający chłodnik litewski, który zachwyca nie tylko pięknym różowym kolorem, ale i smakiem? W takim razie podpowiemy Ci, jak zrobić go krok po kroku!

Chłodnik litewski z botwinki. Przepis krok po kroku

Przypuszcza się, że pierwszy przepis na chłodnik litewski pojawił się w książce kucharskiej „Kucharka litewska” z 1854 roku. Wincentyna Zawadzka, czyli jej autorka polecała, aby przygotować chłodnik z kopru, szczawiu, botwiny, rosołu i śmietany, a następnie podać go z surowymi ogórkami, ugotowanymi jajkami i mięsem lub rybą.

Wraz z upływem lat chłodnik nie tracił na popularności, ale zmienił się sposób jego przygotowywania. Dziś raczej nie robi się go z dodatkiem szczawiu i nie podaje z sarniną czy szyjkami rakowymi. Przepis został zmodyfikowany na potrzebny współczesnych czasów, więc jest szybki i prosty (a przy tym zrobiona według niego zupa zachowuje niepowtarzalny smak i wartość odżywczą).

Tyle, jeśli chodzi o teorię. Czas na praktykę i przepis na chłodnik litewski.

Do jego przygotowania potrzebne Ci będą:

• botwina (1 pęczek),
• rzodkiewki (1 pęczek),
• ogórek (1 duży),
• ząbek czosnku,
• świeży koperek (1 pęczek),
• sok z cytryny, sól i pieprz (do smaku),
• kefir (500 g),
• jogurt naturalny (500 g).

Przygotowanie: Zacznij od dokładnego umycia warzyw, obrania ogórków i buraków. Następnie zetrzyj buraki na tarce, a liście i łodygi pokrój na mniejsze kawałki. Posiekaj czosnek i rozetrzyj z solą na pastę. Potem pokrój rzodkiewki i ogórki w małą kosteczkę. Na koniec połącz wszystkie składniki z kefirem i jogurtem. Gotowe danie podaj z posiekanym koperkiem i ugotowanym jajkiem. Jeśli nie masz jogurtu i kefiru, albo nie lubisz ich smaku, przygotuj chłodnik ze zsiadłym mlekiem.

Chłodnik litewski cieszy się dużą popularnością, ale warto wiedzieć, że istnieją też inne wersje chłodników. W tym takie, które przygotowuje się z owoców! Przykładem jest chłodnik jagodowy. Jego podstawowym składnikiem są jagody będące jednym z najlepszych źródeł antocyjanów – związków o właściwościach antyoksydacyjnych, które chronią komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Ponadto jagody zawierają witaminę C, która wzmacnia ich właściwości antyoksydacyjne i usprawnia pracę układu odpornościowego. Wzbogacają dietę również w witaminę K niezbędną do prawidłowego przebiegu procesu krzepnięcia krwi.

Owocowe chłodniki idealne na upał

Zamiast wersji bardziej obiadowej z ugotowanymi jajkami, dodatkiem rzodkiewki, botwiny i ogórków wolisz coś w wersji owocowej? W takim razie przepis na chłodnik z owoców to coś dla Ciebie. Do jego przygotowania możesz użyć różnych owoców w zależności od Twoich upodobań.

Chłodnik jagodowy

Poniżej przedstawiamy przepis na chłodnik jagodowy, ale danie będzie smakować równie dobrze z dodatkiem malin czy borówek amerykańskich.

Do zrobienia chłodnika jagodowego potrzebujesz:

• jagód (300 g),
• mleka kokosowego lub innego mleka roślinnego (1 szklanka),
• zamiennika cukru np. ksylitolu (2 łyżki),
• cynamonu i wanilii do smaku.

Przygotowanie: Najpierw umyj owoce, wrzuć je do garnka, zalej wodą i gotuj przez 15 minut. Dodaj ksylitol i przyprawy. Następnie przetrzyj zupę przez sitko, dolej mleko roślinne i wymieszaj. Schłodź zupę w lodówce. Całość możesz ozdobić świeżymi sezonowymi owocami (np. malinami).

Zupa z truskawek i borówek

Nie lubisz jagód, albo po prostu Ci się przejadły? Jeśli tak przedstawiamy jeszcze jeden przepis. Tym razem na zupę z truskawek i borówek. Do przygotowania tej wersji chłodnika potrzebne Ci będą:

• truskawki (300 g),
• borówki (100 g),
• kefir (500 ml),
• cynamon (do smaku),
• posiekane listki świeżej mięty.

Przygotowanie: Owoce umyj, przełóż do garnka i zblenduj na gładką masę. Dodaj kefir, cynamon i posiekaną miętę. Schłodź w lodówce i podawaj z kawałkami owoców.

Dietetyczne gazpacho

Składniki: 5 pomidorów, 2 papryki, 2 cebule, 2 ząbki czosnku, szczypta soli i cukru, pęczek natki pietruszki.

Sposób wykonania: pomidory zalej wrzącą wodą i obierz ze skórki. Paprykę upiecz w piekarniku. Wszystkie składniki zupy pokrój na mniejsze części i zblenduj. Włóż do lodówki na ok. 1 godzinę w celu schłodzenia. Gotowe!

współpraca: dietetyk Joanna Ludwiszewska