Tikagrelor – opis, wskazania, działanie, interakcje, cena, refundacja

Tikagrelor – co to za lek i jak działa?

Tikagrelor jest wybiórczym antagonistą receptora adenozynodifosforanowego (ADP), działającym na receptory ADP P2Y12. Jako inhibitor zmniejsza skupianie się płytek krwi, hamując tym samym ryzyko powstawania zakrzepów zmniejszających światło naczyń krwionośnych. Jest to stosunkowo nowy lek przeciwpłytkowy, ponieważ został dopuszczony do obrotu w krajach Unii Europejskiej niespełna 9 lat temu.

Działanie tikagreloru polega na hamowaniu substancji zwanej ADP, która wiąże się z powierzchnią płytek krwi (trombocytów). Te z kolei w organizmie odpowiadają m.in. za,,zlepianie” powstałych uszkodzeń i zapobieganie krwawieniom. Jednak nadmierna agregacja płytek krwi prowadzi do powstawania skrzepów, które mogą całkowicie zablokować naczynie krwionośne i wywołać zawał serca lub udar niedokrwienny mózgu. Z kolei częściowa niedrożność naczyń krwionośnych dochodzących do serca może wywołać dolegliwość o nazwie niestabilna dusznica bolesna. Dochodzi wówczas do bólu w klatce piersiowej o różnym nasileniu.

Jakie są wskazania do stosowania Tikagreloru?

Preparaty zawierające Tikagrelor stosuje się u osób, które przebyły zawał serca, udar mózgu lub niestabilną dusznicę bolesną oraz u pacjentów, u których stwierdzono wysokie ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Są to schorzenia wynikające z zablokowania naczyń krwionośnych prze skrzepy krwi i stwardnienia ścian żył. Popularnym preparatem zawierającym tikagrelor jest Brilique.

Tikagrelor stosuje się wyłącznie u osób dorosłych, w połączeniu z innym związkiem o działaniu przeciwpłytkowym, jakim jest kwas acetylosalicylowy (aspiryna), co zapewnia synergiczne działanie i zwiększony efekt.

Leki zawierające Tikagrelor stosuje się u chorych, którzy przebyli zawał serca bez uniesienia odcinka ST lub z uniesieniem odcinka ST (STEMI i NSTEMI). Są to, mówiąc w uproszczeniu, rodzaje zawałów serca. Zawał z uniesieniem odcinka ST uznawany jest powszechnie za poważniejszy, bezpośrednio zagrażający życiu i wymagający szybkiej interwencji np. w postaci angioplastyki żył. W obu przypadkach znajduje zastosowanie tikagrelor, jako lek zmniejszający ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych, czyli niejednokrotnie wystąpienia ponownego zawału serca.

Dowiedz się więcej o ostrych zespołach wieńcowych.

Tikagrelor – dawkowanie

Tikagrelor, w odróżnieniu od wielu innych preparatów przeciwpłytkowych, stosuje się zwykle dwa razy dziennie. Podwójne dawkowanie wynika m.in. z wybiórczego i odwracalnego działania tej substancji, co oznacza, że wpływ na krzepliwość krwi jest krótkotrwałe. Nie jest to jednak wadą, a zaletą, ponieważ pozwala na elastyczne zastosowanie.

Tabletki zawierające tikagrelor należy przyjmować zawsze o tych samych godzinach, w równych odstępach czasowych. Tikagrelor to lek, który można zażywać niezależnie od posiłku, nie ma znaczenia, czy jest zażywany przed, czy po jedzeniu. Tabletkę należy popić wodą.

W przypadku osób, które mają problemy z połknięciem, tabletki można rozkruszyć na drobny proszek i wsypać do połowy szklanki wody, po czym ponownie dolać wody i wypić pozostałość, co da pewność, ze cała dawka tikagreloru została przyjęta.

Dawkowanie zawsze ustala lekarz, nie należy przyjmować leku na własną rękę, bez konsultacji ze specjalistą. Zwykle początkowa dawka jest podwójna i podaje się ją jeszcze w szpitalu po zdiagnozowaniu incydentu sercowo-naczyniowego. Najczęściej zaleca się kontynuację terapii tikagrolerem przynajmniej przez rok.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania leku tikagrelor?

Topikagrelor przeciwwskazania uzależnione ma od wielu czynników, do których najczęściej należą współistniejące dolegliwości, inne przyjmowane leki, nadwrażliwość na substancję oraz ciąża.

Preparatów zawierających tikagrolor nie należy przyjmować w okresie ciąży i karmienia piersią, ale również w przypadku, gdy istnieje prawdopodobieństwo zajścia w ciążę. Kobieta planująca narodziny dziecka powinna poinformować lekarza o swoich zamierzeniach.

W trakcie stosowania leku tikagrelor należy zachować szczególną ostrożność i poinformować lekarza o wszelkich sytuacjach stwarzających zagrożenie pojawienia się krwotoku oraz innych dolegliwościach, takich jak:

• urazy;
• planowane zabiegi, w tym stomatologiczne;
• wrzody żołądka i polipy jelit;
• spowolniona akcja serca;
• trudności w oddychaniu w wyniku astmy lub innej choroby płuc;
• zaburzenia funkcji wątroby;
• przekroczona norma kwasu moczowego we krwi, zaburzenia czynności nerek.

Tikagrelor – interakcje z innymi lekami

Stosowanie tikagreloru może powodować interakcje z innymi przyjmowanymi preparatami, również dostępnymi beza recepty, dlatego należy skonsultować z lekarzem przyjmowanie wszystkich środków, takich jak:

• inne leki przeciwzakrzepowe;
• niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ);
• selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny stosowane przy depresji;
• ketokonazol popularny przy leczeniu grzybicy;
• antybiotyki, np. klarytromycyna;
• leki stosowane w leczeniu zakażeń wirusem HIV i AIDS, np. rytonawir, atazanawir;
• leki na zgagę;
• alkaloidy sporyszu stosowane do leczenia migreny i bólu głowy.

Tikagrelor – skutki uboczne

Substancja tikagrelor skutki uboczne, jak większość związków, może dawać w obrębie wielu narządów. Korzyści wynikające ze stosowania leku zwykle jednak przewyższają ryzyko działań niepożądanych, a działanie tikagreloru polegające na zmniejszeniu częstotliwości zdarzeń sercowo-naczyniowych zostało udowodnione klinicznie.

W czasie stosowania leku tikagrelor może dojść do objawów niepożądanych, m.in.:

• krwawienia, np., krwotoki z nosa i pojawianie się siniaków;
• krwawienie do mózgu;
• krwotoki z innych narządów, które można rozpoznać np. po czerwonym zabarwieniu moczu, kału lub wymiociny;
• omdlenie w wyniku zmniejszenia dopływu krwi do mózgu;
• duszność;
• podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi;
• powstawanie siniaków
• biegunka lub zaparcia;
• reakcje alergiczne: wysypka skórna i swędzenie;
• objawy dny moczanowej
• niskie ciśnienie;
• reakcji alergicznej;
• dezorientacja;
• zaburzenia widzenia spowodowane obecnością krwi w oku
• obfite krwawienie z dróg rodnych;
• krwawienie do stawów i mięśni;
• krwawienia z uszu;
• krwawienia wewnętrzne.

Tikagrelor – cena, zamiennik

Tikagrelor nie należy do leków tanich. Cena, jaką musimy zapłacić za 59 sztuk preparatu, czyli miesięczną kurację to ok. 350 zł. Preparat nie podlega refundacji na NFZ i jest pełnopłatny.

W momencie publikacji artykułu (marzec 2019 roku) nie został również poznany tańszy zamiennik. Tikagrelor jak dotąd dostępny jest pod postacią jednego leku.

Podobne wskazanie do stosowania ma lek o nazwie chemicznej klopidogrel. Często pojawia się porównanie, który preparat będzie lepszy, klopidogrel, czy tikagrelor? Istnieją badania, które potwierdzaj, że w większości przypadków to trikagrelor daje większe prawdopodobieństwo zmniejszenia zgonów w wyniku zdarzeń sercowo-naczyniowych w porównaniu do wpływu klopidogrelu. Niemniej jednak, decyzję o doborze leku podejmuje lekarz biorąc pod uwagę indywidualne predyspozycje pacjenta.