Leki niebezpieczne dla dzieci – jakich leków nie podawać dzieciom?

Leki doustne niebezpiecznie dla dzieci

Dla małych dzieci niebezpieczna może być już sama postać leku, np. tabletka, którą mogą się one zakrztusić. W przypadku małych pacjentów warto zatem wybierać leki w postaci syropu lub zapytać farmaceutę, czy dany środek można rozkruszyć i podać dziecku na łyżeczce z wodą. Jakich leków nie powinno się lub nie można podawać dzieciom?

Aspiryna u dzieci (kwas acetylosalicylowy) – przyczyna zespołu Reye’a

Kwas acetylosalicylowy – popularna aspiryna – może wywołać zespół Reye’a u dzieci, dlatego nie wolno jej im podawać. Zespół ten występuje rzadko, ale w 90 proc. przypadków kończy się śmiercią. Z tego względu można go stosować dopiero u dzieci powyżej 12, a – według niektórych autorów – nawet powyżej 16 lat.

Podobne ograniczenia w stosowaniu dotyczą salicylanu choliny występującego np. w postaci tabletek do ssania na ból gardła dla dzieci.

Dzieci nie mogą również przyjmować przeciwgorączkowego i przeciwbólowego metamizolu sodowego bez konsultacji z lekarzem, ponieważ zdarzają się przypadki uszkodzenia szpiku kostnego nawet po 1 dawce. Jest on podawany dzieciom na polecenie lekarza tylko, gdy inne leki przeciwgorączkowe nie działają.

Leki na gorączkę – ibuprofen czy paracetamol dla dziecka?

Spośród leków na ból i gorączkę u dzieci bez recepty podaje się jedynie paracetamol lub ibuprofen. Należy jednak pamiętać, że gorączkę występującą podczas ospy można obniżyć jedynie przy pomocy paracetamolu.

Ibuprofen może bowiem zwiększać ryzyko wtórnych nadkażeń krostek, a co za tym idzie – będą się one gorzej goić i pozostawiać trwałe blizny na ciele.

Leki na kaszel dla dziecka z dekstrometorfanem i kodeiną

Dekstrometorfan to substancja przeciwkaszlowa, która może być podawana powyżej 6 r. ż. Leki z kodeiną z kolei – dopiero powyżej 12 lat. Przyczyną ograniczeń wiekowych w przypadku tej ostatniej substancji jest możliwość depresji ośrodka oddechowego u młodszych dzieci. Występują wówczas problemy z oddychaniem, co może doprowadzić do śmierci.

Dzieciom nie powinno się podawać również leków w formie nalewek i wyciągów na bazie alkoholu, ponieważ – poza oczywistymi względami – znacznie łatwiej dochodzi u nich do groźnego w skutkach zatrucia alkoholowego.

Leki groźne dla dzieci – maści, płyny i zioła

Nie tylko leki podawane doustnie mogą zaszkodzić dziecku – niebezpieczne mogą być także niektóre substancje w formie maści czy płynów do przemywania skóry. Przyczyną są różnice w budowie skóry, która, w przypadku małego pacjenta, różni się od tej u osoby dorosłej.

Do związków chemicznych, które podane na skórę dziecka, mogą zaszkodzić, należy kwas borny. Nie można go stosować u niemowląt, ponieważ ich delikatny naskórek jest o wiele bardziej przepuszczalny niż skóra dorosłego. U dziecka poniżej 1. roku życia może on działać szkodliwie na układ nerwowy.

Także z pozoru bezpieczne leki roślinne mogą okazać się niebezpieczne dla dziecka. Olejek miętowy (również rozcieńczony, w formie inhalacji) powinno się stosować dopiero u pacjentów powyżej 2 lat – może on wywołać bezdech u dziecka z zamknięciem głośni.

Bez konsultacji lekarskiej nie powinno się również stosować maści z hydrokortyzonem u dzieci młodszych niż 12 lat. Gdy jest ona jednak wydana z przepisu lekarza lub ma być stosowana przez starsze dziecko, należy smarować nią tylko miejsce zmienione chorobowo. Podobnie należy postępować z innymi maściami zawierającymi sterydy.

Podawanie leków dzieciom – o czym trzeba pamiętać?

Poza niepodawaniem dziecku wyżej wymienionych leków, konieczne jest również przestrzeganie następujących zasad przedstawionych poniżej.

• U niemowląt nie powinno się stosować żadnych leków bez konsultacji z pediatrą.
• Leków na receptę nie wolno w żadnym wypadku stosować u małego pacjenta bez ordynacji lekarza – nawet jeśli posiadamy je w domowej apteczce.
• Zażywanie leków nie powinno być traktowane przez dziecko jak zabawa. Tabletek nie powinno się nazywać cukierkami, a syropów określać mianem np. soczków. W przeciwnym razie pojawia się prawdopodobieństwo, że dziecko sięgnie po nie bez wiedzy rodzica.
• Nie powinno się zostawiać żadnych leków w zasięgu dziecka.
• Należy przestrzegać podanego w ulotce wieku, od jakiego można stosować dany lek.

Lekarz i farmaceuta w trakcie porady powinni poznać wszystkie zażywane przez dziecko środki. Interakcje leków, także tych bez recepty, mogą być niebezpieczne dla małego pacjenta.