Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła – przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła?

Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła (ang. post nasal drip syndrome – PNDS) jest często spotykanym objawem. Pacjenci zwykle opisują go jako uczucie obecności wydzieliny z jamy nosowej na tylnej ścianie gardła oraz wrażenie jej ściekania w dół dróg oddechowych. Tego rodzaju drażnienie może powodować odczucie pieczenia, łaskotania lub drapania w gardle.

Przewlekłe spływanie wydzieliny może powodować kaszel (występujący stale lub pojawiający się napadowo, a także po prowokacji poprzez głębokie oddychanie, śmiech, długie mówienie), chrypkę lub konieczność regularnego odchrząkiwania . Objawom tym może towarzyszyć także niedrożność nosa, trudności w oddychaniu przez nos oraz świszczący oddech.

Zobacz też: Implant ślimakowy – jak działa?

Jakie są przyczyny spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła?

Wśród przyczyn zespołu przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła wymienia się m.in. schorzenia infekcyjne, alergiczne, a także choroby górnego odcinka przewodu pokarmowego. U podłoża PNDS leżą najczęściej:

• częste choroby infekcyjne górnych dróg oddechowych;
• alergiczny nieżyt nosa oraz niealergiczny nieżyt nosa;
• zapalenie zatok obocznych nosa – ostre lub przewlekłe;
• wady anatomiczne, np. skrzywienie przegrody nosa;
• polipy nosa;
• refluks żołądkowo-przełykowy;
• ciąża;
• stosowane leczenie, np. tabletki antykoncepcyjne.

Zmienne temperatury otoczenia, przebywanie w niskich temperaturach, wdychanie drażniących substancji, takich jak dym tytoniowy czy opary substancji chemicznych, także mogą sprzyjać nadmiernej produkcji śluzu w górnych drogach oddechowych i objawiać się jego ściekaniem po tylnej ścianie gardła.

Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie

Jak rozpoznać zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła?

Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła nie stanowi odrębnej jednostki chorobowej, lecz objaw chorobowy. Proces diagnostyczny ma więc na celu ustalenie przyczyny pojawienia się opisywanego zespołu. W wywiadzie pacjenci mogą podawać m.in. obecność uporczywego kaszlu, okresowego odchrząkiwania, uczucia łaskotania lub drapania w gardle, którym może towarzyszyć uczucie niedrożności nosa.

Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów

Badanie lekarskie pozwala na ujawnienie innych objawów wynikających z danej jednostki chorobowej (np. przerost małżowin nosowych, dolegliwości bólowe towarzyszące opukiwaniu okolicy zatok przynosowych) lub stanów mogących stanowić bezpośrednią przyczynę zespołu (np. skrzywienie przegrody nosowej, polipy nosa).

Pomocnym narzędziem diagnostycznym mogą być także badania obrazowe, np. tomografia komputerowa zatok obocznych nosa ujawniająca ich bezpowietrzność, zgrubienia błony śluzowej wyścielającej zatoki lub obecność płynu.

To też może Cię zainteresować: Swędzenie w uchu – przyczyny, jak leczyć?

Jak leczyć zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła?

Leczenie zespołu przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła uzależnione jest od przyczyny go wywołującej. Jak wspomniano powyżej, UACS jest jedynie objawem toczącego się schorzenia, a więc leczenie musi zostać ukierunkowane na konkretną jednostkę chorobową.

W przypadku choroby przeziębieniowej leczenie polega na odpoczynku, piciu dużej ilości płynów oraz stosowaniu – w razie potrzeby – leków przeciwbólowych, przeciwgorączkowych, a także środków obkurczających błonę śluzową nosa lub preparatów soli morskiej w formie aerozolu donosowego.

Przeczytaj też: Kamienie migdałkowe – przyczyny, objawy, leczenie

Postępowanie w alergicznym nieżycie nosa opiera się przede wszystkim na unikaniu kontaktu z czynnikiem uczulającym. Postępowanie lecznicze polega m.in. na stosowaniu glikokortykosteroidów w formie donosowej lub doustnej, leków przeciwhistaminowych, przeciwleukotrienowych, kromoglikanu disodowego, leków obkurczających błonę śluzową nosa (np. ksylometazoliny, oksymetazoliny, efedryny).

To też może Cię zainteresować: Biały nalot na gardle i migdałkach – jakie są przyczyny?

W przypadku niealergicznego nieżytu nosa stosowane jest leczenie objawowe, takie jak środki obkurczające błonę śluzową nosa oraz płukanie jamy nosowej za pomocą roztworu soli morskiej.

Zapalenie zatok obocznych nosa może przebiegać jako proces ostry lub przewlekły. W leczeniu wykorzystywane są głównie antybiotyki, glikokortykosteroidy, leki obkurczające błonę śluzową nosa, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz leki przeciwhistaminowe.

Sprawdź również: Kalafiory na uszach – co to jest?

Leczenie refluksu żołądkowo-przełykowego opiera się na stosowaniu leków hamujących wydzielanie kwasu solnego, tj. inhibitorów pompy protonowej lub blokerów receptorów H₂, leków zobojętniających kwas solny, osłaniających błonę śluzową oraz prokinetycznych (np. metoklopramid, cisapryd).

Polipy nosa oraz skrzywienia jego przegrody mogą wymagać natomiast leczenia zabiegowego.

Czytaj również: Rak nosogardła (jamy nosowo-gardłowej) – przyczyny, objawy, leczenie