Zapalenie strun głosowych – przyczyny, objawy, leczenie

Zapalenie strun głosowych

Struny (fałdy) głosowe to struktury znajdujące się w obrębie krtani, których główną funkcją jest udział w wytwarzaniu dźwięków. Zapalenie strun głosowych, tzn. ich zaczerwienienie i obrzmienie, daje takie symptomy jak: chrypka, utrata głosu, duszność wdechowa, świst krtaniowy, ból, uczucie drapania i pieczenia w obrębie krtani, gorączka, trudności w połykaniu, niechęć do jedzenia i picia.

Struny (fałdy) głosowe są strukturami zlokalizowanymi na bocznych ścianach krtani. Złożone są one z: więzadeł głosowych, tkanki łącznej, naczyń krwionośnych i nerwów – struktury te pokrywa błona śluzowa. Struny głosowe odgrywają rolę fonacyjną – drgają, zbliżając się do siebie i oddalając, a tym samym zwierając i rozwierając szparę głośni i prowadząc do powstawania głosu.

Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie

Przyczyny zapalenia strun głosowych – wirusy i bakterie

Czym spowodowane jest zapalenie strun głosowych? Zapalenie strun głosowych najczęściej jest elementem zapalenia krtani (np. nieżytowego zapalenia krtani, które obejmuje zwykle wszystkie struktury tego organu).

Ostre nieżytowe zapalenie krtani najczęściej ma etiologię wirusową (wirusy grypy i paragrypy, adenowirusy, rhinowirusy, wirus RSV, metapneumowirusy), a chorobie sprzyja oziębienie oraz nadwyrężanie głosu.

Innymi postaciami ostrego zapalenia krtani, które przebiega z zajęciem fałdów głosowych są: rozlane zapalenie krtani, które może doprowadzić do całkowitego bezgłosu, a także ostre zapalenie krtani i tchawicy.

Ciężką infekcją przebiegającą z zajęciem strun głosowych jest ostre złośliwe zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli – najczęściej chorują na nie niemowlęta i małe dzieci, a choroba przejawia się tworzeniem owrzodzeń i strupów na strukturach krtani, co prowadzi do duszności, silnego kaszlu, chrypki.

Sprawdź też: Strupy w nosie – przyczyny, objawy, leczenie

Jakie są objawy zapalenia strun głosowych?

Stan zapalny w obrębie fałdów głosowych prowadzi do ich obrzęku i zaburzeń elastyczności oraz związanych z nim zaburzeń ich ruchomości, a co za tym idzie – do zaburzeń fonacji. Objawem zapalenia strun głosowych jest:

• chrypka, tzn. zmiana barwy głosu na szorstki,
• matowy, skrzeczący głos,
• trudności z przełykaniem,
• oraz trudności z wydawaniem dźwięków,
• świszczących.

W najbardziej nasilonych przypadkach zapalenie strun głosowych może doprowadzić do przejściowej całkowitej utraty głosu (afonia, bezgłos). Pozostałymi objawami są: ból, uczucie drapania, pieczenia i kłucia w obrębie krtani, kaszel, duszność wdechowa, świst krtaniowy, gorączka, trudności w połykaniu, niechęć do jedzenia i picia.

Znaczny obrzęk fałdów głosowych może stanowić zagrożenie dla życia chorego ze względu na duszność, która zwykle pojawia się gwałtownie. Silną duszność w przebiegu zapalenia krtani częściej obserwuje się u dzieci niż u osób dorosłych – wynika to z nieco odmiennej budowy anatomicznej (krtań dziecka ma węższe światło).

To też może Cię zainteresować: Spuchnięte dziąsła – przyczyny, objawy, leczenie

Jak diagnozuje się zapalenie strun głosowych?

W diagnostyce zapalenia strun głosowych wykorzystuje się:

• badanie podmiotowe,
• badanie przedmiotowe (fizykalne),
• badanie laryngoskopowe (uwidocznienie obrzęku strun głosowych, zaczerwienienia błony śluzowej, nastrzyknięcia naczyń) – laryngoskopia pośrednia (oglądanie krtani za pomocą lusterka krtaniowego) lub rzadko wykonywania laryngoskopia bezpośrednia (oglądanie krtani za pomocą endoskopu),
• badanie radiologiczne szyi.

Z czym różnicować zapalenie strun głosowych?

Zapalenie strun głosowych należy różnicować przede wszystkim z:

• innymi stanami zapalnymi dróg oddechowych (np. zapaleniem gardła),
• alergią (np. obrzękiem alergicznym krtani),
• guzkami głosowymi (śpiewaczymi) powstającymi głównie u osób nadwyrężających struny głosowe (np. u śpiewaków),
• innymi zmianami guzkowymi w obrębie strun głosowych (np. brodawczakami, polipami, torbielami),
• wadami wrodzonymi krtani,
• zmianami urazowymi i pourazowymi w obrębie krtani,
• zmianami oparzeniowymi,
• aspiracją ciała obcego,
• nowotworami krtani.

Jak leczy się zapalenie strun głosowych?

W leczeniu zapalenia strun głosowych o etiologii wirusowej najistotniejsze znaczenie ma łagodzenie poszczególnych objawów choroby:

• zwalczanie chrypki – w tym celu stosuje się preparaty działające ochronnie i nawilżająco na śluzówki dróg oddechowych, np. preparaty zawierające substancje ziołowe: wyciąg z korzenia prawoślazu, wyciąg z aloesu, wyciąg z porostu islandzkiego, napary z szałwii, rumianku, tymianku itd., a także preparaty zawierające substancje miejscowo znieczulające, np. lidokainę,
• zwalczanie gorączki (niesteroidowe leki przeciwbólowe, np. ibuprofen, paracetamol),
• w razie duszności – zastosowanie glikokortkosteroidów lub adrenaliny. W rzadkich przypadkach silna duszność może wymagać tracheostomii (wytworzenia przetoki w tchawicy) lub intubacji.

Dodatkowo, pacjent powinien spożywać duże ilości płynów, aby optymalnie nawilżyć drogi oddechowe. W tym samym celu zaleca się przebywanie w odpowiednio nawilżonych pomieszczeniach (warto skorzystać z nawilżaczy powietrza lub zwiększać wilgotność powietrza poprzez położenie na kaloryferach mokrych ręczników) oraz inhalacje z pary wodnej, 0,9% NaCl lub 3% NaCl.

Zaleca się przebywanie w chłodnych pomieszczeniach (temperatura poniżej 20°C). Konieczne jest również oszczędzanie głosu – zaleca się ograniczenie mówienia, mówienie cicho, bez wydawania wysokich dźwięków, rezygnację ze śpiewania i krzyku. Niezbędnym warunkiem skutecznego leczenia jest także ograniczenie ekspozycji na czynniki podrażniające drogi oddechowe, takie jak dym tytoniowy czy zanieczyszczenia środowiska.

W bakteryjnym zapaleniu krtani, oprócz powyższych metod leczenia, stosuje się antybiotykoterapię (amoksycylina, ew. amoksycylina z kwasem klawulanowym, makrolidy, cefalosporyny).