Ropień okołomigdałkowy (ropień w gardle) – przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest ropień okołomigdałkowy?

Ropień okołomigdałkowy to zbiornik wypełniony ropą położony w tylnej części gardła niedaleko migdałków podniebiennych. Jest najczęstszym powikłaniem ostrych, bakteryjnych zapaleń migdałków podniebiennych (czyli anginy), wywoływanych przez bakterie beztlenowe oraz paciorkowce, chociaż w treści ropnej obserwuje się także inne drobnoustroje. Może osiągać bardzo duże rozmiary powodując trudności z oddychaniem, mówieniem i połykaniem. Ropień często rozwija się u dzieci, dorośli także są narażeni na ryzyko rozwoju infekcji.

Nieleczony rozprzestrzenia się do innych części organizmu wywołując tym samym poważne komplikacje. Ropnie okołomigdałkowe najczęściej występują u młodych dorosłych szczególnie po sezonie zimowym, kiedy to infekcje gardła są najczęstsze. Leczenie ropnia na migdałkach zazwyczaj rozpoczyna się antybiotykoterapią, jednak w przypadku braku jego efektu często niezbędne okazuje się nakłucie bądź nacięcie zmiany w celu ewakuacji treści ropnej.

Przeczytaj też: Jakie funkcje spełnia języczek podniebienny?

Ropień okołomigdałkowy – przyczyny

Dokładny patomechanizm powstawania ropnia okołomigdałkowego jeszcze nie został całkowicie poznany. Wiadomo jednak, że ma związek z występowaniem ostrych zapaleń migdałków gardłowych. Początkowo proces zapalny obejmuje migdałki, z czasem zajmując także przestrzenie okołomigdałkowe i doprowadzając do pojawienia się ropnia. Umiejscawia się on pomiędzy torebką migdałka, a powięziami mięśni bocznej ściany gardła.

Jak już wcześniej wspomniano najczęstszą przyczyną powstawania ropna okołomigdałkowego są paciorkowce, jednak obserwuje się także m.in. bakterie z rodziny gronkowców, fusobakterium, bakterioides i inne.

Przypuszcza się iż nieprawidłowa higiena jamy ustnej, palenie papierosów, obniżenie odporności i choroby przewlekłe mogą mieć swój udział w formowaniu ropni.

Przeczytaj również: Ropa w dziąśle, przyczyny, objawy, postępowanie

Objawy ropnia okołomigdałkowego

Objawy ropnia okołomigdałkowego są bardzo podobne do objawów anginy. Dlatego też pierwszym symptomem jaki odczuwamy jest silny ból gardła. Jednak w przeciwieństwie do klasycznej anginy, otwierając usta dostrzeżemy obrzęknięte gardło ze zmianą przypominającą owrzodzenie. Taka zmiana prawdopodobnie nas zaniepokoi, powinniśmy więc zwrócić szczególną uwagę na pozostałe objawy towarzyszące temu schorzeniu:

• podwyższona temperatura ciała,
• przekrwienie błony śluzowej gardła w okolicach ropnia,
• nadmierne ślinienie,
• ból w czasie przełykania i trudności z przełykaniem,
• niesymetryczny obrzęk gardła i języczka,
• bardzo charakterystyczna mowa gardłowa,
• ból głowy,
• otalgia – czyli ból ucha,
• powiększenie węzłów chłonnych szyi,
• halitoza – przykry zapach z jamy ustnej,
• uczucie zmęczenia i rozbicia.

Ropień okołomigdałkowy, który nie jest leczony może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji – trudności z oddychaniem, infekcji ust, szyi oraz klatki piersiowej, a także do zapalenia płuc. Gdy zauważymy objawy wskazujące właśnie na ropień, nie powinniśmy zwlekać z wizytą u lekarza.

To też może Cię zainteresować: Ucisk w gardle – przyczyny, badania, leczenie

Leczenie ropnia okołomigdałkowego

Przed wdrożeniem leczenia ropnia okołomigdałkowego, należy upewnić się czy nie mamy do czynienia ze schorzeniami, które manifestują się zbliżonymi objawami. Do tych chorób zaliczamy: zapalenie krtani, mononukleozę, ropnie zagardłowe i wiele innych. W szczególnych przypadkach niezbędne może okazać się wykonanie dodatkowych badań obrazowych – tomografii komputerowej, bądź tradycyjnego prześwietlenia rentgenowskiego. Dzięki temu zostanie wyeliminowane podejrzenie często występujących stanów zapalnych dróg oddechowych. Po prawidłowo postawionym rozpoznaniu można rozpocząć proces leczenia.

Antybiotyki i środki przeciwbólowe są najczęstszymi środkami używanymi w leczeniu ropnia okołomigdałkowego. Jednak zazwyczaj nie są stosowane wyłącznie same, wdraża się je do procesu leczenia tuż po usunięciu treści ropnej przy pomocy drobnego nacięcia bądź nakłucia. Oczywiście przed tym, miejsce wykonania nacięcia powinno zostać znieczulone przy użyciu spreju z lidokainą bądź innego środka. Po wykonaniu zabiegu zaleca się również płukanie ust roztworem nadmanganianu potasu, a także naparami z rumianku i szałwii.

Zaaspirowana treść ropna powinna zostać oddana do posiewu bakteriologicznego w celu oceny poprawności stosowanej antybiotykoterapii. Możliwe jest podawanie antybiotyków w zastrzyku (szczególnie przy trudnościach z połykaniem), wtedy podaje się najczęściej ampicylinę bądź penicylinę G, zaś przy wyborze terapii doustnej wybór pada na amoksycylinę z kwasem klawulonowym bądź klindamycynę. Są to bardzo skuteczne środki przeciwko paciorkowcom i innym beztlenowym bakteriom występujących w jamie ustnej.

Ropień okołomigdałkowy a usunięcie migdałków

W niektórych przypadkach ropień okołomigdałkowy jest położony w miejscu, w którym nie może zostać swobodnie nacięty bądź nakłuty. Wykonuje się wtedy tonsillektomie- czyli usunięcie migdałków podniebiennych, w tym wypadku razem z ropniem.

Należy również wspomnieć, iż przebycie ropni okołomigdalkowych jak również przewlekłe zapalenie migdałków poprzedzające ich wystąpienie to wskazania do ich usunięcia. Powinien nas o tym poinformować lekarz, nie należy wtedy odkładać tego zabiegu na później, gdyż zajęte procesem chorobowym migdałki stają się źródłem zakażenia dla całego organizmu i mogą być źródłem licznych chorób bądź dolegliwości.

Jak postępować po usunięciu ropnia okołomigdałkowego?

Po wykonaniu drenażu ropnia okołomigdałkowego, ważne jest przestrzeganie paru zasad, które pomogą złagodzić ból po zabiegu i przyśpieszą gojenie rany.

Najważniejsze z nich to:

• ograniczenie spożycia alkoholu i zaprzestanie palenia papierosów, pozwoli to uniknąć dodatkowego podrażnienia gardła,
• ochładzanie okolic szyi, np poprzez bardzo delikatny ucisk torebką z lodem, zimno powoduje obkurczenie naczyń, tym samym pomniejszenie obrzęku i dolegliwości bólowych,
• unikanie spożycia gorących, ostrych a także twardych pokarmów – zapobiegnie to pojawianiu się podrażnień i przyśpieszy proces rekonwalescencji,
• stosowanie się do zaleceń lekarza, w w szczególności zaordynowanej antybiotykoterapii.