Polip krtani – przyczyny, objawy, leczenie i usuwanie polipów krtani

Co to jest polip krtani?

Pod pojęciem polipów rozumiemy w ogólnym sensie guzki o łagodnym charakterze, powstające na podłożu rozrostu błony śluzowej lub jej podścieliska. W przypadku krtani i gardła polipy powstają najczęściej na wolnym brzegu fałdów głosowych (podczas emisji głosu wolne brzegi fałdów głosowych zbliżają się do siebie lub oddalają, modulując charakter powstającego dźwięku). Położone symetrycznie, niewielkie uwypuklenia na brzegach fałdów w mniej więcej 2/3 ich długości są charakterystyczne dla tzw. guzków śpiewaczych (lub głosowych) związanych z nadużywaniem głosu (szczególnie często spotykane m. in. u zawodowych śpiewaków, aktorów, nauczycieli).

Właściwe polipy są zwykle nieco większe, mogą być położone jednostronnie, nie zawsze symetrycznie i przyjmują różne postacie (np. odcinkowy obrzęk, uszypułowany guzek, itd.). Zmianami nieco podobnymi do polipów są tzw. ziarniniaki fałdów głosowych, powstające na podłożu stanu zapalnego. Mimo łagodnego charakteru, każdy zmiana o wyglądzie polipa powinna być skontrolowana pod względem onkologicznym ze względu na niewielkie, ale jednak istniejące ryzyko procesu złośliwego (guz krtani).

Polipy gardła spotykane są bardzo rzadko. Zwykle pojęciem tym określa się błędnie polipy na krtani, które mogą wywoływać wrażenie obecności ciała obcego w gardle.

To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?

Przyczyny polipów w gardle – skąd się biorą?

Uważa się, że przyczyną polipów krtani i innych zmian o podobnym wyglądzie leżą uszkodzenia tkanek budujących fałdy głosowe. Drugorzędne znaczenie ma to, czy spowodowane są krótkotrwałymi silnymi bodźcami, czy mniej nasilonym, długotrwałym drażnieniem. Niestety, szczegóły mechanizmu prowadzącego od uszkodzenia fałdu głosowego do rozwoju polipa pozostają nieznane. Szkodliwie na strukturę fałdów głosowych mogą wpływać czynniki zarówno fizyczne, jak i chemiczne. Najczęstsze z nich to:

• niewłaściwe lub nadmierne używanie głosu – polipy fałdów głosowych rozwijają się często w wyniku przeciążenia narządu głosu, spowodowanego np. przez krzyk, śpiew czy używanie głosu w ramach wykonywania zawodu (typowym przykładem są nauczyciele i wykładowcy);
• przewlekłe narażenie na wdychanie dymu papierosowego i zanieczyszczonego powietrza;
• refluks żołądkowo-przełykowy;
• przewlekłe zapalenie tkanek budujących fałdy głosowe o podłożu alergicznym;
• zaburzenia hormonalne, np. niedoczynność tarczycy;
• bezpośrednie urazy struktur krtani (np. po intubacji dotchawiczej).

Czytaj również: Guzek za uchem, powiększone węzły chłonne za uchem

Jakie mogą być objawy polipów krtani i gardła?

Objawy polipów krtani związane są głównie z zaburzeniami pracy fałdów głosowych. Polipy, które rozwijają się typowo na wolnym brzegu fałdu głosowego, stanowią przeszkodę mechaniczną, uniemożliwiającą zbliżenie i zwieranie obu fałdów. Powoduje to powstanie dość charakterystycznych dolegliwości, których nasilenie uzależnione jest zarówno od wielkości polipa, jak i od jego umiejscowienia. Do typowych objawów jakie dają polipy w krtani należą:

• zmiana barwy głosu, związana ze zmienioną pracą narządu głosu; objaw ten jest szczególnie uciążliwy dla osób, których praca polega na odpowiedniej emisji głosu (śpiewaków, aktorów, itd.) – polip krtani powoduje obniżenie jakości głosu, między innymi poprzez obniżenie skali głosu (niski głos);
• chrypka.

W niektórych przypadkach obecne są również inne dolegliwości, takie jak poczucie utrudnionego mówienia, załamywanie głosu, „bezgłos” czy uczucie zalegania wydzieliny lub ciała obcego w gardle.

Duży polip w gardle (w krtani) powoduje nasilenie się objawów. Należy zwrócić uwagę zwłaszcza na przewlekłą chrypkę (trwającą dłużej niż kilka tygodni) – objaw ten może być związany z rozwojem nowotworu krtani (w tym rak krtani) i bezwzględnie powinien być oceniony przez lekarza.

Czytaj również: Pulsowanie w uchu – co to znaczy?

Leczenia i usuwanie polipów krtani i strun głosowych

Celem leczenia polipów na krtani jest ich całkowite usunięcie. W celu dobrania odpowiedniego rodzaju terapii, w pierwszej kolejności konieczne jest precyzyjne określenie okoliczności powstania zmiany, jej charakteru, wielkości i umiejscowienia. W tym celu lekarz laryngolog po zebraniu wywiadu przeprowadza specjalistyczne badania, w tym zwłaszcza tzw. laryngoskopię , która umożliwia bezpośrednie obejrzenie struktur krtani. W przypadku typowych polipów fałdów głosowych, najczęściej przystępuje się do leczenia zabiegowego bez uprzedniego postępowania zachowawczego. Standardowo stosowane są techniki mikrochirurgiczne, w tym zabiegi laserowe. Po operacji zaleca się często tzw. rehabilitację głosu.

W przypadku innych zmian strun głosowych (np. guzków śpiewaczych), leczenie zabiegowe stosowane jest nierzadko w ostateczności. Zadowalające efekty może przynieść już samo oszczędzanie głosu oraz – w dalszym etapie – korekcja nieprawidłowych nawyków emisji głosu.

W każdym przypadku guzowatych zmian krtani obowiązuje poszukiwanie okoliczności sprzyjających ich powstaniu (np. obecność choroby refluksowej przełyku) i ich leczenie – zapobiega to nawrotom. Ponadto w każdym przypadku należy koniecznie wykluczyć proces nowotworowy.

Czytaj również: Obrzęk Reinkego – co to jest? Przyczyny, objawy, jak leczyć obrzęk Reinkego?