Nagłe pogorszenie słuchu – zapalenie trąbki słuchowej

Trąbka słuchowa – jak działa?

Narząd słuchu anatomicznie możemy podzielić na ucho zewnętrzne, środkowe oraz wewnętrzne. Ucho zewnętrzne składa się z małżowiny usznej oraz przewodu słuchowego zewnętrznego oddzielonego od dalszych elementów ucha błoną bębenkową. Natomiast kosteczki słuchowe, mięśnie je napinające oraz trąbka Eustachiusza (słuchowa) to składowe tworzące ucho środkowe.

Częste infekcje zatok oraz gardła mogą sprzyjać powstawaniu stanów zapalnych w obrębie ucha środkowego. Część z nich będzie dotyczyć trąbki słuchowej. Dzieje się tak, ponieważ jest ona połączeniem pomiędzy przestrzeniami powietrznymi znajdującymi się w uchu środkowym, a gardłem, co naraża ją na atak wrogich drobnoustrojów. Ciśnienie w przestrzeniach ucha musi być ciągle wyrównywane z tym panującym na zewnętrz, dlatego też ujście gardłowe trąbki słuchowej otwiera się podczas żucia, połykania, a także ziewania. Zaburzenia mechanizmu wyrównawczego spowodują spadek drgań błony bębenkowej, co w konsekwencji może objawiać się osłabieniem bądź utratą słuchu.

To też może Cię zainteresować: Spuchnięte dziąsła – przyczyny, objawy, leczenie

Trąbka słuchowa – objawy

Każde zapalenie trąbki słuchowej Eustachiusza może skończyć się tympanosklerozą, czyli stwardnieniem ucha środkowego, co jest to wynikiem nadaktywności błony śluzowej w wyniku procesu obronnego towarzyszącemu zapaleniu. Zmiana ta ma charakter nieodwracalny. Ważne jest zatem, abyśmy potrafili rozpoznać pierwsze objawy zapalenia. Im wcześniej zgłosimy się do lekarza, tym szybciej one ustąpią i zmniejszymy tym samym ryzyko wystąpienia poważniejszych powikłań.

Do najbardziej charakterystycznych objawów zapalenia trąbki słuchowej należą:

• uczucie zatkania oraz zalegania w uchu,
• szmery i trzaski podczas żucia, połykania oraz ziewania,
• nagłe pogorszenie słuchu,
• gorączka i dreszcze.

Jeśli zatem zaobserwowaliśmy u siebie powyższe objawy, to najwyższy czas, aby zgłosić się do lekarza.

Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?

Trąbka słuchowa – przyczyny zapalenia

Zapalenie trąbki Eustachiusza jest najczęściej następstwem chorób nosa, zatok przynosowych oraz gardła. Ta zależność ma swoje źródło w połączeniu trąbki z gardłem, przez co proces toczący się w nim, może z łatwością przejść do jej wnętrza. Na skutek przewlekłego nieżytu nosa, obrzęku błony śluzowej spowodowanego alergią, zapalenia zatok, jak również przerośniętych migdałków gardłowych, może dojść do rozprzestrzenienia obrzęku, a w następstwie zwężenia bądź zatkania światła kanału trąbki słuchowej. Doprowadzi to do zaburzenia wentylacji w przestrzeniach ucha środkowego. Błona bębenkowa zapadnie się i powstanie niedosłuch. Jest to oczywiście proces odwracalny, który szybko ustąpi przy dobrze przeprowadzonym leczeniu przez lekarza specjalistę.

Trąbka słuchowa – leczenie

Po wyjściu z gabinetu lekarskiego możemy być zaskoczeni, gdyż wśród zapisanych nam preparatów może nie znaleźć się żaden z przeznaczeniem stosowania do ucha. Dzieje się tak, ponieważ leczenie farmakologiczne w przypadku zapalenia trąbki słuchowej przypomina postępowanie prowadzone w przypadku drobnych infekcji.

W leczeniu zapalenia trąbki słuchowej należy zwrócić szczególną uwagę na utrzymanie drożności nosa. W tym celu podaje się krople anemizujące śluzówkę, czyli środki powodujące obkurczenie błony śluzowej nosa, dzięki czemu istnieje możliwość odetkania światła ujścia trąbek słuchowych. Użycie preparatów przeciwalergicznych także ma swoje uzasadnienie. Podczas stanu alergii śluzówki nosa mogą być obrzęknięte, a zastosowanie leków przeciwhistaminowych (przeciwalergicznych) na pewno zmniejszy ich obrzęk. Dodatkowo, gdy nasz stan tego wymaga, lekarz może zalecić wprowadzenie antybiotyku, a także leku przeciwzapalnego.

Sprawdź też: Woskowina w uchu – jak usunąć czop woskowinowy?

Istnieje również możliwość odetkania ujść trąbek słuchowych w domu, co zapobiegnie rozwojowi zapalenia. W tym celu należy jednostronnie wydmuchiwać lub odsysać zalegającą w nosie wydzielinę.

Lekarz laryngolog może również przedmuchać i udrożnić trąbki słuchowe metodą Politzera. Zabieg ten jest całkowicie bezbolesny, a do jego wykonania niezbędny jest balon Politzera. Na jego końcu znajduje się oliwka, którą lekarz wprowadza do ujścia jednego przewodu nosowego. Jednocześnie uciska on skrzydełko nosa po przeciwnej stronie i każe wymówić pacjentowi słowo ze spółgłoską „k”. Następuje wtedy napięcie mięśni i oddzielenie nosowej od środkowej części gardła. Równocześnie lekarz naciska gruszkę powodując wprowadzenie powietrza do jamy nosowej, a tym samym do trąbki słuchowej. Tak prosty zabieg może udrożnić światło trąbki Eustachiusza i zapobiec innym powikłaniom.

Trąbka słuchowa – profilaktyka

Znane powiedzenie „Lepiej zapobiegać, niż leczyć” ma oczywiście zastosowanie także w omawianej przez nas chorobie. Wśród metod zapobiegających zapaleniu trąbki Eustachiusza możemy wymienić:

• bieżące leczenie chorób rozwijających się w obrębie jamy nosowo-gardłowej. Jak wspomniano, lokalizacja trąbki stwarza wręcz idealne warunki do przedostawania się do niej drobnoustrojów z gardła;
• unikanie niskich temperatur, które ułatwiają rozwój drobnoustrojom chorobotwórczym;
• dbanie o odpowiednią higienę uszu poprzez usuwanie nadmiaru woskowiny. Należy jednak pamiętać, że stosowanie patyczków higienicznych niesie ze sobą ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej, a poza tym zamiast usuwać woskowinę, przepycha ją w głąb kanału słuchowego. Zabieg oczyszczania uszu powinien być przeprowadzony przez lekarza, bądź przez nas samych, lecz przy użyciu przeznaczonego do tego celu płynu.

Należy pamiętać, że ucho, nos i gardło stanowią ściśle połączony ze sobą układ. Dlatego też, w przypadku infekcji którejś z tych struktur, należy wdrażać leczenie, aby zapobiec przeniesieniu się procesu chorobowego na kolejne narządy i wystąpieniu powikłań.