Jak leczyć anginę? Jak wygląda leczenie anginy u dziecka i osoby dorosłej?

Co to jest angina?

Około 85 proc. wszystkich zapaleń gardła ma etiologię wirusową. U dzieci najczęściej wiążą się one z tzw. chorobą przeziębieniową, za którą odpowiada infekcja rynowirusami, koronarowirusami oraz wirusami grupy RS. Do wirusów, które w sposób bezpośredni infekują gardło należą m.in.: wirus Epstein-Barr odpowiedzialny za mononukleozę zakaźną. Leczenie w przypadku wirusowego zapalenia gardła i migdałków jest głównie objawowe.

30 proc. infekcji gardła i migdałków u dzieci jest wywołanych przez bakterie (przede wszystkim paciorkowce beta-hemolizujące grupy A). W przebiegu obserwuje się charakterystyczny biały nalot na migdałkach i wysoką gorączkę – jest to typowa angina u dziecka określana jako angina ropna lub angina paciorkowcowa.

Angina paciorkowcowa prowadzi do ostrego zapalenia migdałków podniebiennych oraz błony śluzowej gardła. Przenosi się w łatwy sposób drogą kropelkową. Z uwagi na charakterystyczny obraz chorobowy stosunkowo łatwo ją zdiagnozować. Mimo, że jest schorzeniem często występującym, zwłaszcza w okresie dziecięcym (dotyczy około 90 proc. ludzi), nie wolno jej bagatelizować. Nieleczona angina może prowadzić do rozwoju groźnych dla życia powikłań. Bardzo ważne jest więc różnicowanie wirusowego i bakteryjnego zapalenia gardła i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Przeczytaj: Torbiel w zatoce, jak leczyć torbiele zatok?

Jakie są objawy anginy ropnej?

Początek anginy ropnej jest ostry, choroba zaczyna się nagle. Do najczęstszych jej objawów ropnego zapalenia gardła zaliczamy:

• silny ból gardła z zaczerwienieniem błony śluzowej, białawymi nalotami oraz czopami ropnymi na migdałkach podniebiennych, powiększeniem, rozpulchnieniem migdałków; dolegliwości bólowe niejednokrotnie są przyczyną problemów z przyjmowaniem pokarmów zarówno stałych, jak i płynnych;
• gorączka 38–39 stopni Celsjusza z towarzyszącymi dreszczami, ogólnym rozbiciem, bólami kostno-stawowymi;
• powiększenie i bolesność węzłów chłonnych szyjnych oraz podżuchwowych;
• niekiedy towarzyszące nudności i wymioty, jadłowstręt (zwłaszcza angina u dziecka);
• niewystępowanie kaszlu, chrypki, nieżytu nosa, zapalenia spojówek (czyli cech typowych dla infekcji wirusowych).

Objawy anginy ropnej trwają zazwyczaj krótko, około 3–5 dni. W szybkim tempie mijają po zastosowaniu odpowiedniej terapii. Leczenie anginy przebiega przy zastosowaniu antybiotyków.

Angina – jak rozpoznać? Jakie badania wykonać?

Rozpoznanie anginy opiera się przede wszystkim na obrazie klinicznym, czyli obserwowanych objawach zapalenia gardła. Może ono zostać dodatkowo potwierdzone za pomocą specjalnych testów pozwalających na szybką identyfikację najczęstszego patogenu. Test na paciorkowca wymaga pobrania na czczo wymazu z gardła. Kilka godzin przed badaniem nie należy płukać jamy ustnej. Wymaz uzyskuje się za pomocą patyczka przypominającego patyczek kosmetyczny, po czym próbka nanoszona jest na paski testowe. Wynik otrzymuje się po kilku minutach.

Zastosowanie szybkich testów jest szczególnie przydatne w przypadku dzieci do trzeciego roku życia ze względu na bardzo podobny przebieg anginy bakteryjnej i wirusowego zapalenia gardła, oraz u młodzieży, do różnicowania z mononukleozą zakaźną. Jest to niezbędne dla właściwego leczenia anginy.

Czytaj również: Obrzęk Reinkego – co to jest? Przyczyny, objawy, jak leczyć obrzęk Reinkego?

Jak leczyć anginę? Jakie leki na anginę zastosować?

Podstawą leczenia anginy jest antybiotykoterapia. Antybiotykiem pierwszego rzutu jest penicylina, z uwagi na małą oporność paciorkowców wywołujących chorobę. Inne antybiotyki na anginę (makrolity) stosowane są w przypadku uczuleń na penicyliny. Objawy ustępują 2–3 dni po rozpoczęciu antybiotykoterapii, jednak nie wolno jej przerywać – pełen okres leczenia trwa zazwyczaj 10 dni.

By wyleczyć anginę należy dążyć do obniżenia gorączki oraz podjąć działania mające na celu zmniejszenie silnego bólu gardła. W tym celu zaleca się:

• preparaty przeciwgorączkowe – z grupy NLPZ – paracetamol, metamizol, ibuprofen;
• środki zmniejszające ból gardła;
• leki odkażające jamę ustną;
• picie dużej ilości płynów;
• stosowanie diety półpłynnej, unikanie gorących i pikantnych potraw;

Domowym sposobem na anginę jest picie naparów z szałwii i rumianku, a także płukanie gardła roztworem soli kuchennej (jedna łyżeczka na pół litra wody). Ulgę w bólu gardła przyniosą ciepłe okłady na szyję, które warto stosować zwłaszcza w przypadku bolesnych i powiększonych węzłów chłonnych.

Jakie są powikłania po anginie?

Niewłaściwe leczenie anginy bądź niedoleczenie jej objawów może dawać groźne dla zdrowia powikłania. Dzielą się one na ropne – związane z rozprzestrzenieniem się bakterii w organizmie, oraz nieropne, będące wynikiem podobieństwa antygenów obecnych na ścianie komórkowej bakterii i struktur organizmu, które prowadzi do wyzwolenia niekorzystnej reakcji autoimmunologicznej.

Do ropnych powikłań anginy zaliczamy:

• ropień okołomigdałkowy – najczęstsze powikłanie anginybjawami, które powinny nas zaniepokoić są: szczękościsk, jednostronny obrzęk podniebienia, zmieniony głos;
• ropowica przestrzeni przygardłowej;
• zapalenie zatok obocznych nosa;
• zapalenie ucha środkowego;
• zapalenie węzłów chłonnych szyi.

Inne powikłania ropnego zapalenia gardła

Do nieropnych powikłań anginy zalicza się gorączkę reumatyczną oraz ostre kłębuszkowe zapalenie nerek.

Ze względu na podobieństwo do antygenów paciorkowcowych różnych tkanek organizmu, gorączka reumatyczna może zająć: stawy, serce, skórę i tkankę podskórną, nerki. Objawy występują około 2–3 tygodnie po przechorowaniu anginy paciorkowcowej – występuje wysoka gorączka, bóle stawów, rumień, guzki podskórne, pląsawica (mimowolne ruchy mięśni twarzy oraz kończyn). Leczenie polega na stosowaniu penicyliny oraz leków przeciwzapalnych. Nieleczona gorączka reumatyczna może skutkować rozwojem nabytych wad serca – np. niedomykalności zastawki mitralnej.

Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek rozwija się szybko, około 2–3 tygodnie po przebyciu anginy. Objawia się obrzękami, podwyższonym ciśnieniem krwi, zatrzymaniem moczu. W skrajnych przypadkach może doprowadzić do ciężkiej niewydolności nerek i konieczności dializoterapii