Domowe sposoby na ból ucha powinny być stosowane rozważnie. Wkładanie czosnku do ucha czy próba uśmierzenia bólu przy pomocy suszarki – mogą nam poważnie zaszkodzić. Jeżeli bolące ucho związane jest z korkiem woskowinowym, skuteczna może okazać się dobrej jakości parafina. Odradza się natomiast wlewanie wody utlenionej do przewodu słuchowego. Bezpiecznym wyjściem będzie zaopatrzenie się w preparaty do czyszczenia uszu. Jakie są przyczyny bólu ucha? Co robić w przypadku wystąpienia bólu ucha? W jaki sposób można pomóc sobie z bólem ucha?
Ból ucha – przyczyny, objawy, leczenie, domowe sposoby na ból ucha. Jak wyleczyć bolące ucho w domu?
- Dlaczego boli ucho? Skąd pieczenie, swędzenie i wyciek z ucha?
- Domowe sposoby na ból ucha – co pomaga na bolące ucho?
- Patyczki, parafina, woda utleniona – jak odetkać zatkane ucho?
- Czyszczenie uszu – spray i krople zamiast patyczków
- Diagnostyka bólu ucha
- Jak się leczy ból ucha?
- Ból ucha – wypowiedź laryngologa
Dlaczego boli ucho? Skąd pieczenie, swędzenie i wyciek z ucha?
Przyczyny bólu ucha można podzielić na te związane z dolegliwościami ucha zewnętrznego i ucha środkowego oraz te związane z chorobami innych narządów, których objawem jest ból rzutowany na ucho.
- Ucho zewnętrzne – zapalenie ucha zewnętrznego, ucho pływaka, zapalenie ochrzęstnej, uraz mechaniczny, oparzenie, odmrożenie, korek woskowinowy w uchu.
- Ucho środkowe – zaburzenia czynności trąbki Eustachiusza, zapalenie wyrostka sutkowatego, uraz mechaniczny lub ciśnieniowy, ostre zapalenie ucha środkowego.
- Choroby zlokalizowane w innych miejscach, które mogą wywołać ból ucha – choroby zębów, zatok, krtani, przełyku, migdałków, jamy ustnej, kręcz szyi i inne.
Często ból ucha związany jest z procesem zapalnym wywołanym przez bakterie, wirusy lub grzyby. Objawy zapalenia ucha to przede wszystkim jego bolesność. Dodatkowo dołącza się: swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie, obrzęk, wyciek z ucha, niedosłuch.
Leczenie polega na podaniu antybiotyku, jeśli infekcja ma podłoże bakteryjne lub leku przeciwgrzybiczego, jeśli patogenami są grzyby.
W leczeniu bólu ucha pomocne będą leki przeciwbólowe dostępne w aptece bez recepty. Konieczne jest, aby przyczynę bólu ucha zbadał lekarz. Szczególnie ważne jest to, gdy z ucha wycieka wydzielina (krwista lub ropna), ból ucha trwa długo, nie ustępuje, następuje gwałtowne pogorszenie słuchu.
Domowe sposoby na ból ucha – co pomaga na bolące ucho?
Zanim podjęta zostanie decyzja o wizycie u lekarza, wiele osób próbuje wyleczyć ból ucha w domu przy pomocy naturalnych sposobów na bolące ucho. Pamiętajmy jednak, że nigdy nic nie jest w stanie zastąpić fachowej porady lekarza i odpowiedniego, celowanego leczenia.
Wiele receptur medycyny naturalnej zaleca stosowanie czosnku na ból ucha. Rzeczywiście, naukowo udowodniono jego bakteriobójcze właściwości. Należy jednak bardzo ostrożnie podchodzić do tych informacji. Wkładanie czosnku do ucha lub wyciskanie jego soku do przewodu słuchowego nie zawsze pomoże na ból ucha.
Niewielkie stężenie substancji bakteriobójczych raczej nie przyniesie ulgi, poza tym nie każda bolesność ucha wywołana jest zapaleniem ucha zewnętrznego. Czosnek nie pomoże na wiele chorób, które mogą objawiać się bolącym uchem. Jeśli przyczyna choroby ma inne podłoże, leczenie czosnkiem może opóźnić rozpoczęcie właściwego postępowania i wyleczenie choroby.
Kolejnym z domowych sposobów na zapalenie ucha jest skierowanie ciepłego strumienia powietrza z suszarki na ucho. Nie jest to jednak dobry sposób leczenia bolącego ucha w domu. Ciepłe powietrze może oparzyć delikatną skórę małżowiny usznej. Gorący strumień dodatkowo wzmaga dolegliwości bólowe, zamiast je koić.
Lecznictwo ludowe wspomina o wsypywaniu ostrych przypraw do przewodu słuchowego lub wlewania kropli soku z cytryny i imbiru. Wszystkie te naturalne składniki to nic innego, jak ciało obce w przewodzie słuchowym, które często daje uczucie zatkanego ucha i nie leczy przyczyny. Zawierają one niewielką ilość substancji czynnej. Dodatkowo zawierają inne składniki, które mogą zanieczyszczać przewód, stając się powodem innych dolegliwości.
Patyczki, parafina, woda utleniona – jak odetkać zatkane ucho?
Ból ucha wywołany jest często woskowiną zalegającą w przewodzie słuchowym. Woskowina w uchu to naturalna wydzielina, która chroni ucho przed zanieczyszczeniami i uszkodzeniami. Zbyt duża jej ilość może zalegać i utworzyć korek, dający uczucie dyskomfortu, bólu i przejściowego niedosłuchu.
Dodatkowo pojawia się szum w uszach, zawroty głowy, nudności. Usunięcie woskowiny z ucha staje się tym trudniejsze, im dłużej ona zalega. Z biegiem czasu woskowina zmienia konsystencję na twardszą.
Domowym sposobem na zatkane ucho jest stosowanie parafiny. Wlewanie parafiny do ucha może przynieść dobry efekt, pod warunkiem że została ona zakupiona w aptece i była przygotowana według odpowiednich standardów.
Oliwa z oliwek aplikowana do przewodu słuchowego również dobrze sobie radzi z korkiem woskowinowym. Substancja ta jednak nie może być zanieczyszczona innymi składnikami, najlepiej zaopatrzyć się w nią w aptece. O wiele gorszym pomysłem jest wlewanie wody utlenionej do ucha. Stężony roztwór wody utlenionej może podrażnić delikatne struktury ucha i zadziałać szkodliwie.
Czyszczenie uszu – spray i krople zamiast patyczków
Najlepszym sposobem na usunięcie nadmiaru woskowiny jest płukanie ucha wodą podgrzaną do temperatury ciała. Zabieg ten wykonuje lekarz w swoim gabinecie. Skuteczne są również preparaty do czyszczenia uszu dostępne w aptece. Większość z nich składa się z gliceryny, oliwy z oliwek (przygotowanej według standardów i receptur farmaceutycznych) oraz środków powierzchniowo czynnych.
Preparaty dostępne są w postaci kropli lub sprayów do ucha. Aplikuje się je bezpośrednio do przewodu słuchowego. Mają za zadanie zmiękczyć woskowinę, co ułatwi jej ewakuację na zewnątrz i pomoże uporać się z bolesnością.
Aby zapobiec wytworzeniu czopu woskowinowego i związanego z nim bólu ucha, konieczna jest odpowiednia higiena.
Stosowanie patyczków do uszu jest dobre, jeśli robi się to we właściwy sposób. Niewiele osób wie, że są one przeznaczone jedynie do oczyszczania małżowiny usznej. Wkładanie ich do przewodu słuchowego może spowodować upchnięcie woskowiny do wnętrza uszu, a dodatkowo podrażnić kanał słuchowy.
Nie wolno czyścić ucha ostrymi przedmiotami, wykałaczkami, zapałkami, pęsetą, ołówkiem. Ostre przedmioty mogą łatwo podrażnić i uszkodzić delikatną skórę przewodu słuchowego zewnętrznego.
Diagnostyka bólu ucha
Co robić w przypadku bólu ucha? Podstawowym elementem diagnostyki bólu ucha jest wywiad. Udzielenie informacji, na podstawie których lekarz może podejrzewać przyczynę problemu, jest kluczowe dla prawidłowej diagnozy. Kolejnym etapem jest badanie otoskopowe, czyli oglądanie ucha w powiększeniu za pomocą specjalnego narzędzia. Lekarz może wtedy ocenić stan ucha zewnętrznego, przewodu słuchowego oraz błonę bębenkową. Niezbędne jest zbadanie gardła, jamy ustnej, drożności nosa oraz poszukiwanie powiększonych okolicznych węzłów chłonnych. W wyjątkowych przypadkach lekarz może zdecydować się wysłać chorego na badanie słuchu (audiometryczne) lub badanie funkcjonalności ucha (tympanometryczne). Przy podejrzeniu etiologii urazowej niezbędne okazać się może badanie obrazowe – RTG lub tomografia komputerowa.
Jak się leczy ból ucha?
Rozmaite przyczyny bólu ucha wymagają odpowiedniej dla siebie terapii. Działanie przeciwbólowe w pierwszym okresie postępowania leczniczego zapewnić mogą niesterydowe leki przeciwzapalne, jak ibuprofen czy paracetamol.
Jak przebiega leczenie bólu ucha? W przypadku najczęstszych zapaleń ucha środkowego lekarz zalecić może stosowanie antybiotyku przez 5-7 dni. Większość zapaleń ucha ulega jednak samoistnemu wyleczeniu w przeciągu 1-2 tygodni i leczenie przeciwbólowe oraz przeciwzapalne może być wystarczające. Jeśli proces zdrowienia się przedłuża, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
W przypadku zapalenia ucha zewnętrznego podstawę leczenia stanowią antybiotykowe krople do ucha, rzadziej doustny antybiotyk. Istotne jest też mechaniczne oczyszczanie przewodu słuchowego. Ciała obce z ucha należy usuwać pod kontrolą wzroku, gdyż działanie „na ślepo” może prowadzić do przepchania obcego tworu i w konsekwencji – uszkodzenia błony bębenkowej. Podobnie czopy woskowinowe powinny zostać usunięte poprzez umiejętne płukanie ucha przez lekarza lub pielęgniarkę, a nie za pomocą patyczków higienicznych, czy innych domowych narzędzi. Ewentualnie zastosować można krople zmiękczające woskowinę, w wyniku działania których czop woskowinowy może samoistnie wydostać się z przewodu słuchowego.
Ból ucha – wypowiedź laryngologa
Zdaniem eksperta
Silny ból ucha jest objawem, który występuje przede wszystkim u dzieci, ale i u dorosłych może być objawem wiodącym. U dzieci najczęstszą jego przyczyną jest zapalenie ucha środkowego, któremu towarzyszy skok gorączki, silny niepokój dziecka, obserwuje się także łapanie rączką za ucho. Takie objawy niewątpliwie wskazują na zaczynający się proces zapalny ucha środkowego i wymagają konsultacji laryngologicznej. Nie należy z nią czekać, gdyż zdarza się, że stan zapalny postępuje i dochodzi do perforacji błony bębenkowej – wtedy z ucha wycieka ropa, a stosowane leczenie jest bardziej intensywne i dłuższe.
Ból ucha może być odczuwany również w przypadku: chorego zęba (z którego to ból promieniuje do ucha), bólu stawowego promieniującego do ucha z okolicy stawu żuchwowo-skroniowego, zapalenia węzłów chłonnych lub zapalenia ślinianki przyusznej.
Właściwa diagnostyka polega na obejrzeniu ucha i ocenie wyglądu błony bębenkowej oraz przewodu słuchowego. W przypadku silnego bólu ucha spowodowanego czyrakiem ucha lub zapaleniem przewodu słuchowego zewnętrznego leczenie jest inne, niż przy zapaleniu ucha środkowego.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Wykłady z otolaryngologii” Kazimierz Niemczyk. Wyd. 2012 r.
- „Otorynolaryngologia kliniczna” Dariusz Jurkiewicz, Witold Szyfter. Wyd. 2014 r.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
Komentarze i opinie (4)
opublikowany 10.10.2018
opublikowany 08.03.2019
opublikowany 19.04.2019
opublikowany 29.02.2020