Zwichnięcie i stłuczenie nadgarstka – jakie są objawy i leczenie?

Uraz nadgarstka – zwichnięcie i złamanie

Zwichnięcie jest rodzajem uszkodzenia stawu. Pod wpływem urazu dochodzi do przemieszczenia powierzchni stawowych względem siebie. Zwichnięciu może towarzyszyć uszkodzenie więzadeł, ścięgien, łąkotek, może dojść także do naciągnięcia lub rozerwania torebki stawowej. W obrębie nadgarstka (na skutek urazu) dochodzi najczęściej do zwichnięcia kości księżycowatej oraz, w mniejszym stopniu, do zwichnięcia stawu promieniowo-nadgarstkowego. Zwichnięty nadgarstek w stawie promieniowo-nadgarstkowym najczęściej przebiega w towarzystwie złamania kości promieniowej (końca dalszego) – złamanie Collesa lub Smitha. Do zwichnięcia w wyżej wymienionych stawach dochodzi na skutek zadziałania dużej siły na nadgarstek, np. podczas upadku na zgiętą grzbietowo rękę.

W znacznej większości silnych urazów nadgarstka dochodzi do złamań. Skręcenie nie wyklucza złamania. Złamanie ręki w nadgarstku jest pojęciem ogólnym. Dotyczy jednej lub kliku kości, z których składa się nadgarstek. Najbardziej narażoną na urazy mechaniczne jest kość łódeczkowata i to właśnie najczęściej dochodzi do złamania kości łódeczkowatej.

Przeczytaj też: Wybity palec – przyczyny i objawy

Złamania innych kości nadgarstka występują rzadziej. Może dojść do złamania kości księżycowatej, trójgraniastej, groszkowatej, czworobocznej mniejszej i większej, haczykowatej lub główkowatej. Rozpoznanie konkretnego złamania możliwe jest po analizie zdjęcia rentgenowskiego. Do urazów nadgarstka (skręcenia, złamania, zwichnięcia) dochodzi najczęściej podczas upadku w wyniku podparcia się wyciągniętą ręką z wyprostowanym nadgarstkiem, co może wiązać się ze złamaniem kości łódeczkowatej albo, jeśli siła uderzenia jest większa, ze złamaniem sąsiednich kostek nadgarstka.

Objawy zwichnięcia i złamania nadgarstka – ból ręki i opuchlizna

Do zwichnięcia nadgarstka lub złamania kości w jego obrębie dochodzi najczęściej podczas podparcia się ręką zgiętą grzbietowo w trakcie upadku. Nadgarstek po przebytym urazie wymaga odpowiedniej diagnostyki i leczenia w celu uniknięcia dalszych powikłań. Należy wykonać zdjęcie RTG nadgarstka celem określenia rodzaju obrażenia, ponieważ za pozornie niegroźnym stłuczeniem może kryć się poważniejsze uszkodzenie nadgarstka.

Na podstawie zdjęcia rentgenowskiego można określić, czy doszło do zwichnięcia czy złamania kości nadgarstka. Czasami może to być (wspomniane wcześniej) stłuczenie nadgarstka.

Pierwszym objawem zwichnięcia nadgarstka jest ból ręki, a także ograniczenie ruchomości w nadgarstku.

To też może Cię zainteresuje: Uszkodzenie łąkotki – przyczyny, objawy, leczenie

Ból nadgarstka nasila się przeważnie podczas wykonywanych ruchów zgięcia dłoniowego lub grzbietowego ręki. Wymagane jest natychmiastowa pomoc lekarska polegająca na repozycji (nastawieniu) zwichnięcia.

Objawy złamania nadgarstka są podobne jak w przypadku jego zwichnięcia, jednak mogą być nasilone. Ból w nadgarstku pojawia się tuż po urazie. Jeśli złamanie dotyczy jedynie kości łódeczkowatej, lokalizuje się on przeważnie u podstawy kciuka w tzw. tabakierce anatomicznej oraz na powierzchni grzbietowej nadgarstka.

Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie

Upływ czasu od zdarzenia oraz złamanie większej ilości kości zwiększa zakres dolegliwości bólowych na cały nadgarstek. Kolejnym objawem jest opuchnięcie nadgarstka oraz pojawienie się krwiaka w jego okolicy. Podczas poruszania może być słyszalne trzaskanie lub przeskakiwanie w nadgarstku, wywołane przemieszczaniem się odłamów kostnych podczas ruchu.

Brak odpowiedniego postępowania medycznego po uszkodzeniu ręki będzie objawiał się dalszymi dolegliwościami bólowymi, np. możemy mieć do czynienia ze spuchniętym nadgarstkiem, a także niewielkim krwiakiem wywołanym stłuczeniem.

Zobacz też: Ból kostki – przyczyny bólu w kostce, sposoby leczenia i rehabilitacji

Leczenie zwichnięcia nadgarstka

Stłuczony i zwichnięty nadgarstek wymaga szybkiego, profesjonalnego nastawienia. W zależności od stanu zdrowia pacjenta nastawienie można wykonać bez znieczulenia, w znieczuleniu miejscowym lub ostatecznie w znieczuleniu ogólnym.

Po wykonanej repozycji nadgarstek wraz z kciukiem należy umieścić w stabilizatorze nadgarstka, czyli usztywnić go w szynie gipsowej. W przypadku zwichnięć z przemieszczeniem niedającym się odprowadzić lub z zadawnionym zwichnięciem planuje się wykonanie zabiegu operacyjnego. Należy wtedy wykonać otwartą repozycje zwichnięcia oraz wprowadzić wewnętrzną stabilizację drutami Kirschnera. Pozwoli to na prawidłowe utrzymanie nastawionego nadgarstka oraz wzmocnienie aparatu więzadłowego. Podobnie zakłada się szynę gipsową, którą po 4–6 tygodniach można zamienić na ortezę. Druty stabilizujące można usunąć po 8 tygodniach, natomiast unieruchomienie nadgarstka powinno utrzymywać się przez ok. 12 tygodni.

Ile należy nosić druty Kirschnera?

Leczenie złamania kości nadgarstka

Leczenie złamania bez przemieszczenia również opiera się na unieruchomieniu nadgarstka w szynie gipsowej. Czasami należy jednak rozważyć zabieg operacyjny, szczególnie w przypadku:

• pojawienia się przemieszczenia odłamów złamanej/złamanych kości,
• złamania bieguna bliższego kości łódeczkowatej,
• zastarzałego złamania – braku zrostu złamania,
• złamania wieloodłamowe.

Po operacji nadgarstka stosuje się unieruchomienie nadgarstka wraz z kciukiem w szynie gipsowej. Gojenie złamania kości łódeczkowatej trwa do 12 tygodni. U pacjentów, u których wykonano stabilizację wewnętrzną i nie doszło do przemieszczenia odłamów kostnych, po ok. 2 tygodniach można zamienić szynę gipsową na ortezę na nadgarstek.

Rehabilitacja i ćwiczenia po skręceniu i złamaniu nadgarstka

Ćwiczenia na nadgarstek po zwichnięciu lub złamaniu są niezwykle istotne, aby powrócić do prawidłowego funkcjonowania. Po założeniu szyny gipsowej zarówno w przypadku zwichnięcia nadgarstka, jak i złamania zaleca się ćwiczenia czynne palców oraz ćwiczenia stawu ramiennego. Należy dbać o ruchomość pozostałych stawów uszkodzonej kończyny.

Rehabilitacja złamania nadgarstka z przemieszczeniem, wieloodłamowego lub dotyczącego bieguna bliższego, powinna odbywać się wolniejszym tempie. Po operacji zaleca się wykonywanie ćwiczeń czynnych palców natomiast ruch czynny i bierny w nadgarstku powinien być opóźniony do czasu tworzenia się pierwotnej kostniny w miejscu złamania. Może to trwać nawet 6 tygodni. Zalecana jest kontrola radiologiczna.

Rehabilitację nadgarstka należy podjąć niezwłocznie po zdjęciu gipsu i po konsultacji u specjalisty. Zaleca się wykonywanie: ćwiczeń czynnych nadgarstka, ręki, ramienia wykonywanych samodzielnie lub z pomocą fizjoterapeuty, stosowanie zabiegów fizykoterapeutycznych: pole magnetyczne, laseroterapia, biotron – niektóre z zabiegów fizykoterapeutycznych mogą być wykonywane jeszcze w trakcie noszenia gipsu. Przyspieszają gojenie złamania, mają działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, działają regeneracyjnie na uszkodzone tkanki.