Zwapnienie kości – co to jest, przyczyny, objawy i leczenie

Zwapnienie kości – co to jest, przebieg oraz objawy

Zwapnienie kości to proces, który polega na odkładaniu się wapnia w tkance kostnej. Zależnie od lokalizacji zmian wyróżnia się zwapnienia m.in. kręgosłupa, kości barku, kolana, stopy, kości biodrowej i wielu innych elementów układu kostnego. Należy podkreślić, że proces ten może mieć miejsce zarówno w zdrowych tkankach, jak i w martwych lub obumierających (tzw. zwapnienie dystroficzne). Najczęściej jednak zmiany mają łagodny przebieg, a tylko czasami są złośliwe (diagnozowany jest wtedy nowotwór kości).

Sprawdź również: Ból kolana – co robić, jakie badania?

Zwapnienia kości zależnie od etapu degeneracji tkanek może mieć różne objawy. Wśród nich najczęściej występuje ból, który może nasilać się np. po aktywności fizycznej, a także podatność na złamania oraz urazy. Zwapnianie kości barku, kręgosłupa, kolana itp., szczególnie u dzieci i młodzieży powoduje problemy z ich wzrostem, a na późniejszych etapach rozwoju może prowadzić również m.in. do deformacji kostnych, szpotawości kończyn lub skrzywień kręgosłupa.

Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie

Zwapnienie kości – przyczyny

Zwapnienie stawu barkowego, w kolanie, kręgosłupie oraz w każdym, innym elemencie układu kostnego najczęściej występuje u osób starszych i ma związek z obumieraniem tkanek kostnych. W podeszłym wieku jest to proces naturalny, a powstające wtedy zmiany biologiczne są przypadłością wielu starszych osób. Natomiast, jeśli zwapnienie kości występuje u osób młodszych, w tym u dzieci lub młodzieży, najczęściej wynika z niewłaściwej diety, która dostarcza do organizmu za mało lub za dużo wapnia. Ponadto, bóle kości (powodujące również ich osłabienie), częste złamania i inne objawy zwapnienia mogą być także spowodowane nieprawidłowym stężeniem witaminy K w organizmie.

Zobacz też: Ból kostki – przyczyny bólu w kostce, sposoby leczenia i rehabilitacji

Trzeba podkreślić, że jej prawidłowy poziom odpowiada za skuteczną mineralizację kości. Dodatkowo, u chorych, u których diagnozuje się zwapnienie przerzutowe (czyli w zdrowych tkankach kostnych) powodem może być hiperkalcemia, czyli nadmiar wapnia w organizmie.

Przeczytaj też: Ból pod lewą łopatką – przyczyny, jak leczyć?

Najczęściej występuje ona u osób chorujących m.in. na nadczynność tarczycy, mających niewydolność nerek lub nadmiar witaminy D. Warto podkreślić, że jest to stan przeciwny do tego, w którym dochodzi do odwapnienia kości i w wyniku ubywania wapnia w kościach powstaje osteoporoza. Ponadto, zwapnienie kręgów szyjnych, stopy, kręgosłupa lub innych kości może być także wynikiem choroba Pageta. Tego typu zmiany kostne występują również, gdy u chorych diagnozowany jest np. rak kości lub rak prostaty bądź gruczołu krokowego. Ponadto, w przypadku innego rodzaju nowotworów, bardzo często występują także przerzuty do kości, które w konsekwencji tworzą zwapnienia.

Przeczytaj jakie mogą być przyczyny bólu kości

Badania i diagnostyka

Aby sprawdzić stan układu kostnego i zobaczyć, czy to faktycznie zwapnienie kości łokcia, stopy, kręgosłupa bądź innej części tkanki kostnej (występujące np. po złamaniu) specjalista zazwyczaj zleca wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (tzw. RTG). Ponadto, na tym etapie diagnostyki często wykonywane jest także badanie krwi, które pomaga ocenić poziom parametrów takich jak witamina D, K, wapń itd., które wpływają na kondycję kości. Jeśli wyniki powyższych badań nie umożliwiły postawienia diagnozy, można przeprowadzić również proste i szybkie badanie densytometryczne, które określa zawartość minerałów w kościach (BMD).

Kiedy zleca się badanie witaminy D we krwi?

Densytometria najczęściej dotyczy kości nadgarstka, przedramienia, kości udowej oraz odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Dodatkowo, aby uzyskać pełny obraz kondycji układu kostnego, lekarz może zlecić także badanie specjalistyczne, jakim jest scyntygrafia kości. To właśnie dzięki niej można na bieżąco i dokładnie ocenić ich stan, a także postawić diagnozę lub się w niej upewnić. Warto wiedzieć, że scyntygrafia jest bezbolesne i całkowicie bezpieczne dla zdrowia dorosłych oraz dzieci. Ponadto, specjalista może zlecić także badanie USG (ultrasonograficzne) lub tomografię komputerową.

Dowiedz się więcej o badaniu densytometrycznym

Zwapnienie kości – na czym polega leczenie?

Aby rozpocząć skuteczne leczenie, należy najpierw zadbać o prawidłową diagnozę. W praktyce oznacza to, że zawsze wtedy, gdy regularnie odczuwa się np. ból kości, konieczna jest wizyta u specjalisty, a nie stosowanie leków przeciwbólowych. Dopiero wtedy tj. po postawieniu diagnozy, lekarz wdroży leczenie i prawdopodobnie zaleci zmianę diety. Najczęściej związane będzie to z wzbogaceniem jej w produkty mleczne, a także suplementację preparatami zawierającymi witaminę K, D oraz magnez.

To też może Cię zainteresować: Ból pod stopą – jakie mogą być przyczyny?

Mogą zostać także przepisane stosowne preparaty, indywidualnie dobrane do chorego (najczęściej są to bisfosfoniany hamujące resorpcję kości), które sprawią, że mineralizacja kości następuje znacznie szybciej. Zazwyczaj tego typu środki włączane są w terapii farmakologicznej u pacjentów mających przerzuty nowotworowe do kości, a także podczas choroby Pageta oraz w terapii osteoporozy. Ponadto, skutecznym sposobem leczenia jest fizjoterapia. Należy również podkreślić, że zalecana podczas zwapnienia kości rehabilitacja – to z reguły delikatny trening, podczas którego chory spaceruje lub wykonuje ćwiczenia nieobciążające kości i stawów. Pacjentom zaleca się także pływanie, które jako jeden z nielicznych sportów wpływa pozytywnie na zmienione zwapnieniami kości.

Czytaj również: Scyntygrafia nerek – wskazania, przebieg badania, wyniki, cena