Złamanie Jones’a – przyczyny, objawy, leczenie złamania V kości śródstopia

Co to jest złamanie Jonesa i jakie są przyczyny?

Złamanie Jonesa (Jones'a) jest urazem obejmującym kość w obrębie stopy. Według statystyk jest jednym z najczęściej diagnozowanych złamań podstawy 5 kości śródstopia. Uszkodzenie tego typu jest charaktersytyczne dla osób aktywnych fizycznie – najczęściej biegaczy.

Szkielet złożony z elementów kostnych pełni w organizmie bardzo wiele funkcji. Jedną z nich jest amortyzacja. W momencie gwałtownego wzrostu obciążeń lub upośledzenia mechanizmów amortyzacyjnych z różnych przyczyn może dojść do złamania V kości śródstopia. W tym przypadku bardzo charakterystyczne jest, że może ono pojawić się w momencie niekontrolowanego ustawienia stopy na jej brzegu bocznym i dużym obciążeniu w takim ustawieniu, co zdarza się często podczas aktywności fizycznej, takiej jak: bieganie, gra w piłkę nożną, tenisa ziemnego itp.

Nie oznacza to jednak, że tego rodzaju złamanie kości śródstopia może występować wyłącznie u osób uprawiających sport. Równie dobrze może pojawić się u każdego, kto doznał podobnego mechanizmu urazu podczas codziennych czynności.

Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie

Złamanie podstawy 5 kości śródstopia – objawy

Do najważniejszych objawów złamania Jonesa (Jones'a) należą dolegliwości bólowe bocznego brzegu stopy lub w jego okolicy o bardzo silnym natężeniu. Mamy do czynienia z nasilającym się bólem w stopie przy jej obciążaniu (np. w momencie próby wstania z krzesła) oraz w trakcie wykonywania ruchów palcami. Pacjenci skarżą się również na ból śródstopia podczas chodzenia.

Inne objawy złamania Jonesa to: pojawienie się krwiaka oraz zasinienie w okolicy złamania, opuchlizna (bardzo często występująca przy urazach o charakterze złamania), a także bardzo intensywny ból stopy pod wpływem ucisku palcami

Wystąpienie powyżej wymienionych objawów świadczy o wysokim prawdopodobieństwie złamania V kości śródstopia. Należy pamiętać, że nie wszystkie objawy mogą pojawić się od razu. Ból w stopie zazwyczaj narasta stopniowo, co w konsekwencji może prowadzić do uniemożliwienia chodzenia.

To też może Cię zainteresować: Ból pod stopą – jakie mogą być przyczyny?

Złamanie Jonesa – jakie badania?

Pełne rozpoznanie może być jednak postawione tylko przez lekarza specjalistę. W przypadku podejrzenia złamania wykonuje się zdjęcie rentgenowskie, które określa jego rodzaj oraz potwierdza jego wystąpienie – często stanowi uzupełnienie objawów zgłaszanych przez pacjenta. Pozwala to również zróżnicować pomiędzy urazami dotyczącymi tylko i wyłącznie tkanek miękkich w obrębie stopy.

Ból stopy po urazie nie musi bowiem świadczyć o złamaniu. Zdjęcie rentgenowskie w tym przypadku uzupełnia obraz kliniczny i potwierdza bądź wyklucza możliwość wystąpienia złamania Jonesa (Jones'a).

Leczenie złamania V kości śródstopia

Leczenie złamania Jonesa zazwyczaj opiera się na stosowaniu unieruchomienia w postaci opatrunku gispowego, aby doprowadzić do pełnego zrostu kostnego. Czas unieruchomienia to około 8 tygodni. W tym czasie zaleca się zrezygnowanie z aktywności fizycznej, takiej jak np. bieganie, oraz pamiętanie o całkowitym zakazie obciążania zagipsowanej kończyny. Należy pamiętać, że w przypadku złamania V kości śródstopia po zdjęciu gipsu może dojść do ponownego złamania. Zrost kostny bywa niewystarczający, wówczas konieczne jest leczenie operacyjne. Wykonywany jest specjalistyczny zabieg chirurgiczny mający na celu zespolenie kości.

U pacjentów uprawiających sport wyczynowo może istnieć konieczność operacyjnego leczenia w pierwszej kolejności. Jeżeli chodzi o złamanie kości śródstopia, orteza (specjalny rodzaj unieruchomienia, lżejsza oraz wygodniejsza konstrukcja) zakładana jest dopiero po operacji. Czasem jednak samo unieruchomienie nie jest wystarczające i kończyna musi zostać zagipsowana.

Złamanie 5 kości śródstopia – rehabilitacja

Po zdjęciu unieruchomienia bardzo ważne jest postępowanie rehabilitacyjne. Jego celem jest przywrócenie stopy do pełnej sprawności oraz zmniejszenie ewentualnie występujących dolegliwości bólowych. Powszechnie stosowane są zabiegi z zakresu fizykoterapii (dział fizjoterapii zajmujący się zastosowaniem urządzeń medycznych o działaniu leczniczym), takie jak: krioterapia miejscowa, zabiegi z wykorzystaniem działania pola magnetycznego, laseroterapię, masaże wirowe, zabiegi z wykorzystaniem prądów leczniczych.

Celem zastosowania powyższych zabiegów jest efekt przeciwbólowy, przeciwobrzękowy, miejscowa poprawa metabolizmu oraz rozluźnienie tkanek i poprawa ukrwienia. W przypadku rehabilitacji wiodące powinny być jednak zabiegi kinezyterapeutyczne (dział fizjoterapii zajmujący się wykorzystaniem metod leczenia manualnego, a także wykorzystaniem ćwiczeń ruchowych).

Złamanie Jonesa – ćwiczenia

W przypadku złamania Jonesa stosuje się ćwiczenia: przeciwzakrzepowe usprawniające krążenie w kończynach dolnych, naukę chodu z wykorzystaniem zaopatrzenia ortopedycznego (np. kule łokciowe) w celu odciążenia kończyny, ćwiczenia izometryczne oraz wzmacniające oraz trening propriocepcji celem poprawy funkcji kończyny i zmniejszenia ryzyka ponownego urazu. Zabiegi z wykorzystaniem: masażu leczniczego, metod terapii manualnej oraz kinesiology tapingu, pozwalają na wspieranie naturalnej pracy mięśni, zmniejszają odczucia bólowe, redukują obrzęki i zastoje, zapewniają właściwą stabilizację stawu. Tym samym umożliwiają powrót do pełnej sprawności fizycznej.

W domu można wykonywać miejscowe okłady z lodu kilka razy dziennie (przez 10-15 minut) celem zmniejszenia ewentualnych obrzęków oraz eliminacji stanu zapalnego. Sprawdzi się także tzw. elewacja kończyny, czyli utrzymywanie jej powyżej poziomu ciała przez ok. 20 minut w leżeniu na plecach. Zmniejszy to opuchliznę oraz wpłynie korzystnie na krążenie. Po wcześniejszym instruktażu przeprowadzonym przez fizjoterapeutę warto pamiętać o ćwiczeniach, które usprawnią krążenie, poprawią stabilizację stopy, wpłyną na prawidłowe jej ustawianie podczas aktywności.

Bibliografia

1. Ortopedia i Traumatologia. Tadeusz Gaździk. Warszawa 2009 PZWL

2. Rehabilitacja Medyczna. Andrzej Kwolek. Wrocław 2010 Urban&Partner