Zapalenie korzonków – przyczyny, objawy, leczenie

Przyczyny zapalenia korzonków

Korzonki to potoczne określenie korzeni nerwowych, czyli włókien nerwowych, które odchodzą od rdzenia kręgowego pomiędzy kręgami w kręgosłupie. Są to delikatne i wrażliwe struktury unerwiające nasze ciało, a także odpowiadające za czucie oraz czynności ruchowe.

Zapalenie to ostry stan bólowy rozwijający się najczęściej na skutek uszkodzenia, przeciążenia lub przeziębienia. Zapalenie korzonków nerwowych, czyli zespół korzeniowy, przez pacjentów określany często jako ból korzonków, spowodowany jest uciskiem na korzeń nerwowy, który wywołują zmiany chorobowe w kręgosłupie, takie jak:

• zmiany zwyrodnieniowe i reumatyczne (m.in.: choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, spondyloartroza, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, osteoporoza),
• przemieszczenia lub uszkodzenia krążka międzykręgowego (dyskopatia),
• skolioza lędźwiowa,
• niektóre nowotwory.

Zapalenie korzonków może być również następstwem:

• przeciążenia kręgosłupa aktywnością fizyczną, pracą, złą pozycją podczas snu lub częstym zginaniem ciała do przodu,
• osłabienia, nadwyrężenia lub naciągnięcia mięśni pleców,
• nagłego ruchu lub gwałtownego podniesienia ciężkiego przedmiotu,
• urazów kręgosłupa,
• infekcji wirusowej lub bakteryjnej (np. przeziębienia, półpaśca, gruźlicy kości),
• chorób zapalnych stawów lub kości,
• ogólnego osłabienia organizmu,
• nadmiernego stresu.

Zobacz również: Drętwienie rąk podczas snu – co je powoduje?

Objawy zapalenia korzonków nerwowych

Symptomem najczęściej kojarzonym z zapaleniem korzonków jest paraliżujący ból pleców. Ból promieniuje od kręgosłupa, wzdłuż rąk lub nóg, do palców. Wśród objawów zapalenia korzonków możemy wymienić także:

• osłabienie siły mięśni rąk lub nóg,
• zaburzenia czucia (np. przeczulica, brak czucia, mrowienie, drętwienia),
• wzmożenie dolegliwości przy kichaniu, kaszlu, śmiechu czy parciu,
• skrzywienie kręgosłupa wskutek bólu,
• przykurcz mięśni przykręgosłupowych,
• zmniejszenie krzywizn kręgosłupa,
• problemy z oddawaniem moczu lub stolca,
• objawy infekcji (gorączkę, katar, kaszel, ból głowy, bóle mięśniowo-stawowe).

Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg

Ból w lędźwiach – typowy objaw bólu korzonków

Typowy obraz bólu korzonków stanowi popularna rwa kulszowa (ból w dolnej partii pleców) – efekt przepukliny krążka międzykręgowego, która powstaje w wyniku nagłego dźwignięcia ciężkiego przedmiotu, powolnego przeciążania lędźwiowego odcinka kręgosłupa, niedogodnej pozycji stojącej lub siedzącej w pracy czy uprawianego sportu. Czasem od wystąpienia pierwszych objawów do rozwinięcia się pełnego zespołu korzeniowego mija nawet kilka miesięcy. Bóle pojawiają się w dolnej części pleców i mogą promieniować do pośladków oraz wzdłuż nóg. Bardzo często są tak silne, że chorzy są w stanie jedynie leżeć w pozycji, która nie powoduje ucisku na korzenie nerwowe.

Sprawdź też: Nerwowość i rozdrażnienie – jak sobie radzić z objawami?

Stan zapalny korzonków może rozwinąć się także w obrębie splotów nerwowych uda. W przypadku rwy udowej dochodzi do ucisku nerwu udowego, który wywołuje uciążliwy ból przedniej części nogi promieniujący w kierunku lędźwiowego odcinka kręgosłupa, a także pośladków oraz łydek. Rwa udowa może być wywołana: dyskopatiami, schorzeniami o charakterze zakaźnym, chorobami nowotworowymi, cukrzycą, a także zbyt intensywnym wysiłkiem fizycznym. Silnym dolegliwościom bólowym towarzyszą drętwienia oraz problemy z ruchomością kończyn, zaburzenia czucia oraz osłabienie mięśni.

Przeczytaj też: Rwa kulszowa czy zapalenie korzonków?

Jak leczyć zapalenie korzonków?

Leczenie korzonków, które należy rozpocząć niezwłocznie, powinno obejmować:

• w okresie ostrych dolegliwości bólowych – odpoczynek i przebywanie w pozycji, która odciąża kręgosłup oraz odbarcza uciśnięte nerwy, najlepiej leżenie na twardym podłożu,
• rozluźnianie napiętych mięśni (np. poprzez ogrzewanie pleców ciepłymi okładami lub zażycie ciepłej kąpieli),
• leczenie bólu poprzez podawanie leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz rozluźniających napięte mięśnie (leki doustne, miejscowe maści, zastrzyki domięśniowe),
• terapię manualną – wykonywanie manipulacji i trakcji w celu odbarczenia uciśniętych korzeni nerwowych,
• delikatne masaże,
• fizykoterapię, która zmniejszy dolegliwości bólowe i stan zapalny; można stosować m. in. takie zabiegi, jak: krioterapia, pole magnetyczne, laseroterapia, ultradźwięki, prądy Tens czy nagrzewanie lampą,
• taping, który działa przeciwbólowo i odciąża.

Przy zmianach nieodwracalnych, np. niedowładach i zaburzeniach czucia, kiedy istnieje ryzyko porażenia mięśni, konieczna jest operacja.

Czytaj również: Naciągnięta pachwina – co robić?

Jak zapobiegać zapaleniu korzonków?

Ponieważ kręgosłup zużywa się, zapewniając stabilizację tułowia i wyprostowaną postawę ciała, powinniśmy o niego dbać. Skuteczna profilaktyka zapalenia korzonków obejmuje przede wszystkim zmiany w dotychczasowym trybie życia. Zaleca się:

• regularną gimnastykę wzmacniającą oraz rozciągającą mięśnie kręgosłupa,
• systematyczną aktywność fizyczną – najlepiej pływanie, jazdę na rowerze, bieganie, nordic walking – która wzmacnia mięśnie, poprawia wydolność oraz nie obciąża nadmiernie stawów,
• dbanie o odpowiednią, wyprostowaną postawę ciała, również w pozycji siedzącej,
• dobór wygodnego łóżka i odpowiednio długi sen, co zapewni relaks naszym plecom,
• właściwe podnoszenie ciężkich przedmiotów,
• utrzymywanie prawidłowej masy ciała,
• unikanie wychładzania organizmu,
• stosowanie diety bogatej w warzywa i owoce oraz witaminę C (np. papryka, pomidory, kiwi, grejpfrut), która uchroni nas przed zapaleniami.

Czytaj również: Plastry rozgrzewające – działanie, zastosowanie, środki ostrożności