Wertebroplastyka – wskazania, przeciwwskazania, powikłania, cena, opinie

Wertebroplastyka – co to jest?

Wertebroplastyka znana jest także jako cementowanie kręgosłupa. Jest to metoda zabiegowego, małoinwazyjnego leczenia złamań kręgosłupa, które często towarzyszą osteoporozie i innym schorzeniom powodującym osłabienie lub ubytki w strukturze kostnej. Zabieg wertebroplastyki polega na wstrzyknięciu w pęknięty kręg cementu kostnego. Pozwala to na wypełnienie jego wnętrza, a tym samym wzmocnienie struktury i weliminowanie bólu. W ten sposób zabieg daje możliwość przywrócenia sprawności (wertebroplastyka) oraz odbudowania zdeformowanego klinowo trzonu kręgu (kyfoplastyka).

Obie metody pozwalają zapobiegać powikłaniom pęknięcia lub złamania kręgu. Dodatkowo wspomagają także jego dotychczasowe funkcje.

Czytaj również: Naczyniak kręgosłupa: rodzaje i leczenie

Cementowanie kręgosłupa – wskazania – kiedy się wykonuje?

Wertebroplastyka jest wykorzystywana do leczenia złamania kręgu o charakterze kompresyjnym, co stosunkowo często ma miejsce w przypadku zaawansowanej osteoporozy oraz nowotworów układu kostnego, naczyniaków. Najczęściej wykonuje się cementowanie kręgosłupa u kobiet w podeszłym wieku, co jest związane ze zwiększoną częstością występowania u nich osteoporozy. Innym wskazaniem jest także postępujące zapadanie się pękniętego lub złamanego kręgu. Ma to miejsce np. w przebiegu szpiczaka mnogiego.

Również złamania wielokrotne, złamanie kręgosłupa na przejściu piersiowo-lędźwiowym, ostry, uporczywy ból, którego nie sposób wyeliminować za pomocą stabilizacji oraz unieruchomienia w postaci gorsetu wymagają wertebroplastyki.

Wertebroplastyka – przebieg

Cementowanie kręgosłupa jest procedurą zabiegową, która jest wykonywana w znieczuleniu ogólnym, miejscowym lub podpajęczynówkowym. Decyduje o tym lekarz na podstawie rozległości i czasu trwania zabiegu. Pacjent pozostaje w ułożeniu na brzuchu. Przy użyciu technik obrazowania (pod kontrolą monitora rentgenowskiego) operator lokalizuje pęknięty czy złamany kręg i wprowadza w jego strukturę igły, jednocześnie kontrolując ich położenie.

Następnie przygotowywany jest cement kostny – PMMA (polimetakrylan metylu). Po wykonaniu szeregu czynności kontrolnych, przez uprzednio wprowadzone igły rozpoczyna się podaż cementu, a dzięki technikom obrazowania operator ma możliwość stałej kontroli jego równomiernego rozmieszczania wewnątrz złamanego kręgu.

Gdy podajnik zostanie już całkowicie opróżniony, następuje jeszcze kontrola radiologiczna – celem upewnienia się, czy cement kostny został właściwie ulokowany. Po ewakuacji igły miejsce to zabezpieczane jest wcześniej przygotowanym opatrunkiem. W rezultacie powinno to doprowadzić do wypełnienia ubytków struktury kostnej, wzmocnienia pękniętego trzonu kręgu i redukcji bólu. Okres pooperacyjny wiąże się zazwyczaj z obfitym przyjmowaniem doustnie leków znieczulających – analgetyków. Wskazane jest także chłodzenie miejsc zabiegowych, w które były bezpośrednio wprowadzone trokary.

Pacjent po zabiegu pozostaje w warunkach szpitalnych zwykle 1 lub 2 doby. Jest to dokładny opis tego, jak wygląda wertebroplastyka. Cena takiego zabiegu wynosi w granicach 9500–13 000 zł. Na terenie Polski jest co najmniej 7 klinik, które specjalizują się w cementowaniu kostnym.

Wertebroplastyka – przeciwwskazania

Przeciwwskazaniami do wykonywania zabiegu wertebroplastyki są:

• zaburzenia krzepnięcia,
• infekcje,
• bezobjawowe złamania kręgosłupa (brak bólu i innych objawów neurologicznych),
• złamania trzonu kręgu, naciek nowotworowy prowadzący do zwężenia światła kanału kręgowego.

Wśród przeciwwskazań można także wymienić te względne, czyli takie, których obecność nie zawsze uniemożliwia przeprowadzenie zabiegu. Są to: obniżenie trzonu kręgu poniżej 1/3 wysokości pierwotnej, złamania trzonów kręgów powstałe ponad 1 rok wcześniej, zaburzona ciągłość warstwy korowej struktury kręgu, stwierdzona na podstawie badania radiologicznego.

Cementowanie kręgosłupa – powikłania

Jak każdy zabieg, wertebroplastyka może nieść za sobą także działania niepożądane w postaci skutków ubocznych. Jako jedno z najczęstszych powikłań w badaniach wymieniany jest bezobjawowy wyciek cementu kostnego, najwięcej do przestrzeni międzytrzonowej. Może on się wydostawać poza obszar złamanego kręgu przez jego uszkodzoną ścianę lub sploty naczyń żylnych.

Niezwykle rzadkim powikłaniem wertebroplastyki jest wyciek cementu do kanału kręgowego. W niektórych przypadkach może zaistnieć konieczność natychmiastowej ewakuacji podanego materiału – ze względu na pojawiające się i nieustępujące objawy radikulopatii.

Pozostałe odnotowane powikłania są związane bezpośrednio z technikami wprowadzania trokarów. Mogą to być: krwawienia, uszkodzenie korzonka nerwowego, wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego, złamanie nasady łuku kręgu, złamanie żeber.

Możliwe ogólne powikłania to z kolei: zator tętnicy płucnej, infekcja, wystąpienie odczynu alergicznego, zgon.

Wertebroplastyka – zalecenia po zabiegu

Po przeprowadzeniu zabiegu pacjent pozostaje przez pewien czas pod obserwacją. Jeśli zastosowano znieczulenie o charakterze miejscowym, wówczas chory jeszcze tego samego dnia jest wypisywany do domu. W przypadku znieczulenia ogólnego hospitalizacja trwa najczęściej 12–24 godziny. Pacjent jest wtedy pionizowany dopiero na drugi dzień po zabiegu. Po około 3–4 tygodniach pacjent odzyskuje pełną sprawność. Może wtedy powrócić do swojej codziennej aktywności. Podczas tego okresu warto pamiętać, aby nie forsować organizmu i ograniczyć aktywność fizyczną.

Czasami, w zależności od stopnia zaawansowania zmian poddawanych cementowaniu kręgosłupa, może zaistnieć konieczność utrzymywania kręgosłupa w unieruchomieniu w specjalistycznym gorsecie. W miejscach, w których wykonywane były nakłucia, może utrzymywać się ból. Ma on jednak charakter jedynie miejscowy.

Stosunkowo niewielka liczba zaleceń pozabiegowych oraz szybka i skuteczna redukcja bólu to największe zalety zabiegu cementowania kręgosłupa – w porównaniu do innych stosowanych metod.

Cementowanie kręgosłupa – czy jest alternatywa?

Alternatywną metodą leczenia chirurgicznego jest kyfoplastyka. Zarówno wertebroplastyka, jak i kyfoplastyka wykonywane są w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Obydwa zabiegi przebiegają z użyciem cementu kostnego. W odróżnieniu od cementowania kostnego, najpierw wprowadza się balon nazywany IBT (inflatable bone tamp). Natępnie jest on nadmuchiwany, tak aby unieść złamany lub pęknięty kręg. Po ewakuacji balonu wprowadza się cement, ale o większej konsystencji i pod znacznie niższym ciśnieniem niż w przypadku wertebroplastyki.

Jeszcze inną możliwość daje nam Spine Jack® System. Jest to również zabieg z kategorii małoinwazyjnych. Podobnie jak w wymienionych uprzednio technikach zabiegowych, wykorzystuje się tutaj wprowadzanie cementu kostnego, nastawiając i stabilizując wcześniej złamany kręg .

Wertebroplastyka – opinie – dlaczego warto?

Ze względu na małą inwazyjność zabiegu wertebroplastyki, niesie on za sobą wiele korzyści w porównaniu do innych, bardziej inwazyjnych zabiegów naprawy złamań kręgosłupa. Wiąże się on także z bardzo szybką redukcją dolegliwości bólowych oraz stosunkowo krótką hospitalizacją.

Ponadto zazwyczaj nie ma potrzeby noszenia gorsetów i innych sprzętów zaopatrzenia ortopedycznego. A co najważniejsze, cement kostny odbudowuje i wzmacnia strukturę pękniętego kręgu.