Taśmy anatomiczne (Anatomy Trains) – czym są i na czym polega Integracja Strukturalna?

Taśmy anatomiczne – co to jest?

Mięśnie w naszym ciele otoczone są powięziami. Są to cienkie błony tkanki łącznej, które ochraniają tkanki miękkie, nerwy, naczynia krwionośne oraz narządy wewnętrzne. Powięziami są również torebki stawowe, rozcięgna, ścięgna i więzadła. Powięzie łączą mięśnie ze sobą wzdłuż kończyn oraz tułowia człowieka, tworząc w ten sposób wiele łańcuchów lub taśm.

Pojęcie oraz koncepcję taśm anatomicznych (ang. Anatomy Trains) stworzył amerykański terapeuta i anatom Thomas Myers. Ustalił on, że powięzie otaczają niczym sieć ciało człowieka z każdej strony. Ich właściwe napięcie oraz elastyczność sprawiają, że nasze ciało jest proste, stabilne i tworzy jednolitą całość. Dzięki taśmom powięziowym wykonujemy ruchy kończynami bądź ciałem, zachowując przy tym właściwą jego pozycję. Powięź mięśniowa jest również niezwykle unerwiona, dlatego każde przeciążenie lub zaburzenie jej funkcji może być źródłem bólu i utrudniać normalne funkcjonowanie.

Taśmy mięśniowe i tensegracja

Anatomy Trains funkcjonuje, jeśli ma odpowiednie warunki fizjologiczne związane z budową i funkcją układu kostno-mięśniowego. Wpływ niektórych czynników (takich jak np. przeciążenie, uraz, wady postawy ciała, stres, infekcje czy brak ruchu) powoduje niedotlenienie oraz zaburzenie jej napięcia i długości. Mięśnie zaczynają się nadmiernie napinać lub osłabiać oraz powstają w nich zwłóknienia, obrzęki lub mięśniowo-powięziowe punkty spustowe.

Powięź staje się mniej mobilna i pewne okolice naszego ciała mają ograniczoną ruchomość. Następnie pojawia się ból. Ponieważ mięśnie łączą się ze sobą budując długie taśmy mięśniowe biegnące wzdłuż naszego ciała, napięcia lub objawy bólowe mogą przenosić się – poprzez ich połączenia – na inne, oddalone tkanki miękkie lub stawy. Zjawisko takie określmy tensegracją. Dzięki niej terapeuci i lekarze specjaliści wiedzą, że czasem przyczyn dolegliwości warto szukać w innych miejscach, niż tylko w tych, gdzie występują objawy.

Anatomy Trains a Integracja Strukturalna

Bazując na koncepcji o taśmach mięśniowo-powięziowych i badaniach dr Idy Rolf, Myers stworzył formę terapii dolegliwości tkanek miękkich.

Integracja strukturalna (KMI, kinesis myofascial integration) to naukowo udokumentowana metoda, która łączy w sobie techniki manualnej i ruchowej pracy na tkankach miękkich. KMI jest dostosowana do indywidualnych problemów pacjenta. Manipulacje lub mobilizacje powięzi mają na celu uwolnienie i rozluźnienie tkanek miękkich, nawet w miejscach odległych od tych, gdzie odczuwamy ból. Dlatego efektem terapii powięziowej jest poprawa struktury całego ciała pacjenta, ponieważ miejscowe wady budowy ciała, urazy czy przeciążenia niosą zazwyczaj za sobą niekorzystne efekty w innych rejonach narządu ruchu lub globalne zaburzenia postawy ciała.

Jak wygląda terapia KMI?

Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe w KMI przeprowadza się zazwyczaj w trakcie 12 spotkań z fizjoterapeutą. Najpierw odbywa się wywiad z pacjentem, a następnie szczegółowa, holistyczna analiza posturalna. Terapeuta ocenia poszczególne części ciała, ich zależności oraz proporcje. Celem jest znalezienie osłabionych miejsc w układzie kostno-mięśniowym, które są efektem m.in. urazów, przeciążeń, wad postawy, stresu czy infekcji.

Na początku terapeuta za pomocą odpowiednich technik manualnych zajmuje się tkankami powierzchownymi, aby dotrzeć do tych głębiej położonych. Tkanki głębokie rozluźniane są od góry do dołu ciała. Terapia taśm anatomicznych obejmuje również przeponę, która jest głównym, a często nieużywanym mięśniem oddechowym w naszym ciele. Dzięki odpowiednim chwytom i ruchom, tkanki miękkie są dotlenione, odżywione i reguluje się ich napięcie. Na koniec terapeuta integruje pracę tkanek powierzchownych z głębokimi, aby uzyskać niebolesne i nieograniczone ruchy. Nowe wzorce ruchowe czy postawy ciała należy wdrożyć w codzienne życie, aby stały się automatyczne. Terapia tkanek miękkich dąży do tego, aby jej efekty były długotrwałe, a pacjent uzyskał zdrowie oraz komfort fizyczny i psychiczny.

Jakie są efekty terapii Anatomy Trains i KMI?

Dzięki terapii metodą Integracji Strukturalnej nasze całe ciało odczuwa wiele biomechanicznych korzyści, wśród których można wymienić:

• zmniejszenie lub usunięcie dolegliwości bólowych oraz ograniczeń ruchomości,
• poczucie większej swobody w ciele podczas wykonywania wielu czynności,
• uwolnienie i rozluźnienie tkanek miękkich,
• poprawę świadomości oraz czucie własnego ciała,
• korekcję wad postawy ciała,
• poprawę pracy przepony i pojemności życiowej płuc,
• lepszą wytrzymałość i siłę tkanek miękkich,
• mniejszą podatność na kontuzje i przeciążenia,
• opóźnienie procesów zwyrodnieniowych w narządzie ruchu.

Zwłaszcza u osób trenujących lub systematycznie uprawiających aktywność sportową wszystkie wyżej wymienione efekty terapii powięziowej są najlepiej odczuwane. Wiąże się to z intensywniejszym używaniem narządu ruchu oraz podejmowaniem przez układ kostno-mięśniowy i oddechowy nowych wyzwań dystansowych, szybkościowych, wytrzymałościowych czy siłowych.

Anatomy Trains – wskazania do terapii

Z terapii taśm powięziowych mogą skorzystać osoby w każdym wieku. Wielu z nas ma niezdiagnozowane dolegliwości bólowe w narządzie ruchu, gdyż zazwyczaj leczenie jest miejscowe i objawowe.

Wszyscy, którzy mają m.in. problemy posturalne, przebyte urazy, częste przeciążenia, bóle lub ograniczenia mięśniowe, blizny, osłabioną wydolność, zaburzenia przemiany materii lub chcą poprawić wyniki sportowe – mogą skorzystać z terapii metodą Integracji Strukturalnej. Tylko dzięki sprawnie działającemu układowi mięśniowo-powięziowemu uzyskamy właściwą postawę ciała, ergonomię ruchów oraz komfort psychiczny.