Sakralizacja – przyczyny, objawy, leczenie sakralizacji kręgu L5

Co to jest sakralizacja kręgosłupa i jaka jest jej przyczyna?

Sakralizacja kręgosłupa oznacza zespolenie piątego kręgu lędźwiowego z kością krzyżową. Jest to wada wrodzona kręgosłupa. Odcinek lędźwiowy kręgosłupa składa się z pięciu kręgów o charakterystycznej budowie i połączeniach, co przekłada się na pełnioną przez nie funkcję. Ostatni z tych kręgów, czyli piąty kręg lędźwiowy (kręg L5) zrasta się poprzez wyrostek stawowy z kością krzyżową. Wyróżniamy:

• sakralizację jednostronną (prawostronna lub lewostronna) – zrośnięcie wyrostka stawowego z kością krzyżową z jednej strony;
• sakralizację dwustronną – zrośnięcie wyrostka stawowego z kością krzyżową z obydwu stron.

Kość krzyżowa jest nieruchoma, gdyż jej 5 kręgów jest ze sobą zespolonych. Jedynie połączenie ostatniego kręgu lędźwiowego z kością krzyżową poprzez krążek międzykręgowy jest mobilne.

W kontekście sakralizacji warto wspomnieć o innej patologii – lumbalizacji. W tym przypadku dochodzi jedynie do częściowego zrośnięcia kości krzyżowej lub całkowitym jego braku. Podobnie jak sakralizacja, lumbalizacja ogranicza ruchomość kręgosłupa.

Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg

Sakralizacja kręgu L5 – objawy zrośniętych kręgów lędźwiowych

Objawy sakralizacji kręgosłupa często nie występują. Część pacjentów skarży się jednak na różne dolegliwości. Przede wszystkim problemem jest sztywność kręgosłupa w odcinku lędźwiowym. Powoduje ona ból kręgosłupa, głównie w części lędźwiowej, ale bóle mogą też promieniować w kierunku miednicy, stawów biodrowych, żeber czy nawet jamy brzusznej.

Ból w dole pleców pojawia się zarówno przy długotrwałym siedzeniu, jak i podczas ruchów skrętnych lub zginania tułowia. Sakralizacji kręgu lędźwiowego mogą towarzyszyć inne wady w kręgosłupie, takie jak pogłębienie lub spłycenie fizjologicznych krzywizn bądź skoliozy.

Przeczytaj również: Dlaczego bolą żebra?

Jak wygląda leczenie sakralizacji?

Przy sakralizacji lędźwiowej wizyta u specjalisty jest niezbędna. Lekarz przeprowadzi wywiad i zbada pacjenta. Warto wykonać zdjęcie RTG, aby potwierdzić wadę kręgosłupa. Na zdjęciu będzie widoczne jedno lub obustronne połączenie kręgu L5 z kością krzyżową. Terapia w zależności od objawów dobrana jest indywidualnie do pacjenta. Nieleczona wada może prowadzić do przeciążeń odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz tkanek miękkich i nasilić ból pleców.

Lędźwia są najbardziej obciążaną częścią kręgosłupa, a, że przy sakralizacji zmniejsza się liczba ruchomych kręgów lędźwiowych, ich wytrzymałość jest mniejsza. Możliwości obciążania odcinka lędźwiowego są gorsze, więc podatność na przeciążenia jest większa. Powikłania sakralizacji mogą obejmować m.in. zmiany zwyrodnieniowe, dyskopatię, kręgozmyk lub wady postawy ciała.

Czytaj również: Złamanie miednicy – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja, powikłania

Sakralizacja – fizjoterapia i ćwiczenia

Fizjoterapeuta przeprowadzi zabiegi, które dążą do zmniejszenia bólu kręgosłupa lędźwiowego oraz poprawy ruchomości sztywnego odcinka kręgosłupa. Właściwie dobrane ćwiczenia przy sakralizacji są najistotniejszym elementem terapii. Polepszą ruchy odcinka lędźwiowego oraz wzmocnią i rozciągną tkanki miękkie. Ważne są również ćwiczenia poprawiające stabilizację centralną tułowia.

Zabiegi fizykalne, które zmniejszą ból przy sakralizacji kręgosłupa lędźwiowego to głównie: krioterapia, laseroterapia, pole magnetyczne oraz ultradźwięki. Zalecana jest również terapia manualna, która dzięki odpowiednim technikom mobilizacyjnym lub manipulacyjnym poprawi ruchomość odcinka lędźwiowego. W wyniku sakralizacji mogą być również zablokowane stawy krzyżowo-biodrowe lub stawy biodrowe. Jeśli bóle lędźwi wynikają z bolesnych napięć i naciągnięcia tkanek miękkich czy powięzi, warto zrobić jej rozluźnianie.

Jak zapobiegać sakralizacji kręgu lędźwiowego?

Jak przy każdej patologii czy chorobie kręgosłupa, jeśli się już jej nabawimy i zaleczymy ostre dolegliwości bólowe, warto stosować odpowiednie działania profilaktyczne, które pozwolą nam w przyszłości ich uniknąć lub zminimalizować. Dlatego zaleca się:

• unikać przeciążania kręgosłupa (np. długotrwałej pracy stojącej lub siedzącej),
• właściwie schylać i podnosić ciężkie przedmioty,
• dbać o prawidłową postawę ciała,
• uprawiać regularną i odpowiednią aktywność fizyczną,
• równomiernie rozkładać trzymane w rękach ciężary (np. zakupy),
• zadbać o wygodny i długi sen (odpowiedni materac do spania),
• unikać stresu.

Właściwa aktywność fizyczna powinna być regularnym nawykiem obok zachowań profilaktycznych, które chronią nasz kręgosłup przed przeciążaniem. Warto wybrać taki sport, który kształtuje prawidłową postawę ciała, wzmocni i uelastyczni mięśnie oraz poprawi kondycję fizyczną i wydolność organizmu. Ponadto sport musi zapewnić nam dobre samopoczucie i być reduktorem stresu. Zalecane sporty to: pływanie, bieganie, marsze, nordic walking, jazda na rowerze, joga oraz gimnastyka grupowa typu „zdrowe plecy”. Jeśli lubimy ćwiczyć w domu na piłce lub na macie, można udać się do fizjoterapeuty aby pokazał odpowiednie ćwiczenia rozluźniające, rozciągające, wzmacniające oraz poprawiające ruchomość kręgosłupa.

Bibliografa:

1. Bochenek A., Anatomia człowieka, wyd. PZWL, Warszawa 2006.
2. Kiwerski J., Schorzenia i urazy kręgosłupa; Wyd. PZWL, Warszawa 1997.
3. Magiera L., Leksykon masażu i terminów komplementarnych, Bio-Styl, Kraków 2008.