Prądy interferencyjne (interdyn) – wskazania, przeciwwskazania, działanie, skutki uboczne

Co to jest interdyn?

Prądy interferencyjne to zabieg z zakresu elektrolecznictwa, powszechnie stosowany w fizjoterapii chorób neurologicznych, zwyrodnieniowych i reumatycznych. Inna nazwa to tzw. prądy Nemeca, wywodzące się od nazwiska Hansa Nemeca, który w latach 50-tych XX wieku wynalazł aparat do leczenia prądami interdyn. Prądy ID wywołują uczucie wewnątrz tkanek, a nie w miejscu przyłożenia elektrod, tak jak jest to obecne w przypadku innych zabiegów elektroterapeutycznych. Pobudzają mięśnie do skurczu, zmniejszają ból, poprawiają ukrwienie oraz działają przeciwzapalnie.

Czytaj również: Ostrogi piętowe, przyczyny, objawy, leczenie

Na czym polega prąd interferencyjny?

Zabieg interdyn polega na wykorzystaniu prądów średniej częstotliwości w fizjoterapii. Prądy te są modulowane w amplitudzie z małą częstotliwością (ok. 4000 Hz) i powstają w wyniku interferencji w tkankach pacjenta dwóch przemiennych fal prądów. Interferencja polega na nakładaniu się prądów na siebie, przez co powstaje elektryczny bodziec leczniczy wewnątrz ciała pacjenta. To zjawisko można porównać do efektu dudnienia, kiedy dwie fale dźwiękowe nakładają się na siebie i powstaje zjawisko drgania wypadkowego, inaczej dudnienie.

Prąd interferencyjny wynika z ułożenia na ciele elektrod, które przewodzą prąd. Między elektrodami powstaje statyczne lub dynamiczne pole elektryczne, które obejmuje obszar leczenia, np. odcinek kręgosłupa lub staw barkowy czy biodrowy. Do najczęściej realizowanych zabiegów należą prądy interferencyjne na kręgosłup lub na stawy. Efekt prądów interferencyjnych to głównie działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, usprawniające procesy odżywcze i przemiany materii.

Interdyn – ułożenie elektrod

W zabiegu ID wykorzystuje się 4 elektrody. Są one pogrupowane w dwa obwody po dwie elektrody każdy. Działanie fizjoterapeutyczne zależy głównie od podanej częstotliwości prądów oraz rozłożenia elektrod w stosunku do siebie w zabiegu jakim są prądy interferencyjne. Ułożenie elektrod warunkuje powstanie efektu interferencji, czyli nakładania się fal na siebie. Elektrody muszą być rozmieszczone tak, aby linie łączące środki każdej z dwóch par krzyżowały się w obszarze miejsca chorobowego. Ważne, aby odległości między elektrodami były równe i obejmowały nie za duży obszar. Rozmieszczone elektrody zajmują powierzchnię czworokąta, najlepiej kwadratu. Dlatego też najczęściej wykonuje się zabieg interdynamic na okolice odcinka lędźwiowego pleców, odcinka szyjnego lub na duże stawy, takie jak biodro czy bark. Charakterystyczne dla zabiegu prądami interferencyjnymi są elektrody, ich kształt oraz budowa. W zabiegu interdyn korzysta się z elektrod różnego typu, zaliczamy do nich:

• elektrody cynowe,
• elektrody węglowe,
• elektrody próżniowe.

Czytaj również: Zamrożony bark – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie, ćwiczenia

Interdyn – częstotliwość i dawkowanie

W elektrolecznictwie wykorzystuje się prądy ok. 4000 Hz. Najczęściej używane częstotliwości to 3900 Hz i 4000 Hz oraz 4000 Hz i 4100 Hz. Jest to jeden z niewielu zabiegów, który wykonuje się w tym zakresie częstotliwości.

Elektroterapia bazuje przede wszystkim na prądzie stałym, np. galwanizacja i jonoforeza lub prądzie małej częstotliwości, np. prądy diadynamiczne DD, prądy TENS czy elektrostymulacja. Fizykoterapia w przypadku prądów ID to jeden z przykładów leczniczego działania prądów średniej częstotliwości.

Terapeuta podczas zabiegu ustawia amplitudę, która będzie miała efekt leczniczy. Stosowany zakres częstotliwości prądów interferencyjnych obejmuje 100 Hz, dlatego wyróżnia się różne zakresy, które mają wpływ terapeutyczny na tkanki:

• 0-10 Hz – prądy wywołują skurcze mięśni szkieletowych, mają zastosowanie przy zanikach mięśniowych po urazach lub porażeniach,
• 25-50 Hz – interdyn intensywnie pobudza skurcz mięśni i usprawnia krążenie obwodowe, częstotliwość wykorzystuje się przy regeneracji po uszkodzeniach tkanek, mięśni, kości lub więzadeł,
• 50-100 Hz – najczęściej stosowany zakres częstotliwości, ma działanie przeciwbólowe i regenerujące,
• 90-100 Hz – prąd daje duży efekt przeciwbólowy, zmniejsza napięcie współczulnego układu nerwowego, bardzo skutecznie zmniejsza dolegliwości bólowe, np. w dolnym odcinku pleców lub szyi,
• 0-100 Hz – ze względu na szerokie spektrum częstotliwości efekt sumuje się jako działanie wszystkich wyżej wymienionych skutków.

Dodatkowo fizykoterapia przy wykorzystaniu prądów interferencyjnych działa na ostre oraz przewlekłe stany. W przypadku zmian ostrych stosuje się amplitudę w zakresie 90-100 Hz, natomiast przy stanach przewlekłych niższy zakres. Do najważniejszych efektów terapeutycznych należy działanie:

• przeciwbólowe,
• przeciwzapalne,
• przyspieszające regenerację i przemianę materii tkanek
• pobudzające dla trofiki mięśni szkieletowych.

Podczas zabiegu pacjent powinien czuć wyraźne, ale przyjemne działanie prądu. Interdyn trwa zwykle od 6 do 15 minut, najdłużej stosuje się zabieg 30 minutowy. U pacjentów z ostrym bólem można przeprowadzić krótszy zabieg, natomiast osoby w stanie przewlekłym mogą skorzystać z niego dłużej. Zabieg ID można powtarzać codziennie, wykonując przerwy między seriami zabiegów.

Dowiedz się, jak działają i kiedy stosować prądy Träberta

Interdyn – przygotowanie do zabiegu

Interdyn wymaga odpowiedniego przygotowania do zabiegu. Przede wszystkim ważne jest, aby mieć odpowiedni strój do wykonania zabiegu elektroterapii. Ubranie musi być wygodne, aby pacjent mógł z łatwością odsłonić rehabilitowany obszar. Poza tym nie powinno się przeprowadzać zabiegu, kiedy pacjent ma gorączkę lub otwarte uszkodzenia skóry.

Dodatkowo kobiety nie mogą korzystać z prądów interferencyjnych, jeśli mają menstruację lub podejrzewają ciążę. W niektórych placówkach wymaga się, aby pacjent miał własne podkłady, które nawilża się wodą, aby obniżyć opór przepływu prądu i ułatwić przewodzenie. Przed zabiegiem skóra musi być oczyszczona z kremów i maści, należy także zdjąć całą biżuterię.

Prądy interferencyjne – wskazania

Elektroterapia daje bardzo dobre efekty lecznicze. Działanie prądów interferencyjnych sprawdza się w walce z bólem w zmianach zwyrodnieniowych stawów, w zespołach bólowych, takich jak: rwa kulszowa czy rwa udowa, w dyskopatiach i bólach całego kręgosłupa.

Terapia prądami interdynamiczynymi ma także duże zastosowanie w leczeniu stawów barkowych, biodrowych i kolanowych, szczególnie po złamaniach, zwichnięciach czy skręceniach, ale także przy bólu ostrym i przewlekłym. Spotyka się także zabiegi prądów interferencyjnych na stany zapalne pęcherza, nietrzymanie moczu, zaparcia i migreny.

Z zabiegu może korzystać szerokie spektrum pacjentów. Najczęściej zabiegi wykonuje się u pacjentów w wieku powyżej 20 lat, jednak można przeprowadzić ten zabieg również u młodszych osób (np. przy opóźnionym gojeniu po złamaniu kości). Prądy na kręgosłup to zabieg szczególnie polecany osobom w wieku od 25 do 65 lat, które odczuwają różnego typu zespoły bólowe kręgosłupa i stawów.

Prądy interferencyjne – przeciwwskazania i skutki uboczne

Przeciwwskazania do wykonywania prądów ID pokrywają się z innymi zabiegami elektroterapii. Są to:

• nowotwory,
• stany zapalne skóry w miejscu zabiegu,
• owrzodzenia skóry,
• obecność urządzeń elektrycznych, np. rozrusznik serca,
• metalowe elementy, np. endoproteza, śruby w kręgosłupie,
• ciąża,
• wysoka temperatura i złe samopoczucie pacjenta,
• zaburzenia czucia.

Stosowanie prądów interferencyjnych bardzo rzadko powoduje skutki uboczne. Niewielki procent pacjentów odczuwa mrowienie lub swędzenie w miejscu, gdzie zostały przyłożone elektrody. Może pojawić się tzw. szok elektryczny, który charakteryzuje pacjentów, którzy generalnie źle znoszą zabiegi elektroterapii.

Prądy interferencyjne – cena zabiegu, kto i gdzie wykonuje?

Zabieg prądów interferencyjnych może zlecić lekarz lub magister fizjoterapii. Ze względu na dostępność prądów średniej częstotliwości na większości aparatów do elektroterapii, interdyn można przeprowadzić w większości sanatoriów oraz placówek rehabilitacyjnych w Polsce.

Rehabilitacja prądami interdynamicznymi kosztuje od 7 do 15 zł, jednak zaleca się, aby zabiegi przeprowadzać w seriach. Najlepszy efekt uzyskuje się po odbyciu od 5 do 15 zabiegów, wykonywanych codziennie lub co drugi dzień.