Napięcie mięśniowe – przyczyny, objawy, leczenie

Przyczyny zaburzeń napięcia mięśniowego

Jakie są przyczyny zaburzeń napięcia mięśniowego?

• ból – u osób, u których występuje ból, dochodzi do reakcji obronnej przeciwbólowej, w wyniku której dochodzi do nadmiernego napięcia mięśni bolesnej okolicy,
• stres – może zwiększać napięcie mięśni poprzez zwężenie naczyń krwionośnych i zmniejszenie przepływu krwi do tkanek miękkich (mięśnie, ścięgna),
• długotrwałe unieruchomienie powoduje, że mięśnie są napięte,
• przyjmowanie nieprawidłowej postawy ciała,
• uraz,
• ucisk korzeni nerwowych, np. w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa napinają się mięśnie pleców,
• choroby neurologiczne powodują wzmożone napięcie mięśniowe: mózgowe porażenie dziecięce, stwardnienie rozsiane, udar mózgu.

Przeczytaj też: Ból pod lewą łopatką – przyczyny, jak leczyć?

Napięcie mięśni szyi

Mięśnie szyi, które często wykazują zwiększone napięcie, to:

• mięśnie podpotyliczne – zaburzenie pracy tych mięśni występuje często u osób mających problemy w stawach głowowo-szyjnych; Zwiększone napięcie mięśni jest przyczyną wysunięcia głowy do przodu;
• mięsień prostownik grzbietu (część szyjna) – napięcie tego mięśnia jest typowe dla osób z zespołem bólowym szyjnego odcinka kręgosłupa; dotyczy również bardzo często pracowników biurowych, którzy przez wiele godzin pracują przed komputerem;
• mięśnie pochyłe – wzmożone napięcie mięśni pochyłych i ich skrócenie spowodowane jest nieprawidłowym stereotypem oddychania; wiele osób oddycha torem górnożebrowym, podczas którego mięśnie te cały czas pracują i ulegają przeciążeniu;
• mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy – napięcie tego mięśnia może wynikać z problemów z połączeniem głowowo-szyjnym, kręgosłupem w odcinku szyjnym oraz obręczą barkową.

Nadmierne napięcie mięśni barku, ramienia i łopatki

Nadmiernie napięte mięśnie obręczy barkowej i kończyny górnej to najczęściej:

• mięsień czworoboczny (część górna) – jego napięcie związane jest z problemami w odcinku szyjnym kręgosłupa; przyczyną obustronnego napięcia mięśnia są często czynniki psychiczne (np. stres), przyjmowanie pozycji obronnej;
• mięsień dźwigacz łopatki – jest napięty przy problemach z szyjnym odcinkiem kręgosłupa i obręczy barkowej;
• mięsień podłopatkowy, podgrzebieniowy, nadgrzebieniowy – ich napięcie spowodowane jest problemami w okolicy ramienno-barkowej;
• mięsień dwugłowy ramienia – do napięcia i skrócenia mięśnia dochodzi np. u osób, które przez długi czas wykonują prace statyczną ze zgiętym stawem łokciowym.

Czytaj również: Blokada kręgosłupa – co to jest, działanie, wskazania, przeciwwskazania i skutki uboczne

Napięcie mięśni klatki piersiowej i napięcie mięśniowe kręgosłupa

Do zaburzeń czynnościowym w obrębie klatki piersiowej dochodzi w mięśniu piersiowym większym. Przyczyną może być ból odcinka szyjnego kręgosłupa, zespół bolesnego barku, ale także czynnik psychogenne – lęk i stres powodują wysunięcie barków w przód i przyjmowanie postawy obronnej.

Mięśnie kręgosłupa, które są najczęściej napięte to:

• mięsień prostownik grzbietu,
• mięsień czworoboczny lędźwi.

Do napięcia mięśni dochodzi typowo u osób z bólami krzyża. Zwiększone napięcie prostownika grzbietu i jego skrócenie powoduje np. zwiększenie lordozy lędźwiowej i ograniczenie ruchomości kręgosłupa.

Napięcie mięśni pleców, uda i kończyny dolnej

Zwiększone napięcie występuje najczęściej w takich mięśniach jak:

• mięsień lędźwiowy większy – napięcie tego mięśnia związane jest z zablokowaniem przejścia piersiowo-lędźwiowego kręgosłupa, dysfunkcją stawów krzyżowo-biodrowych lub biodrowych;
• mięsień gruszkowaty – napięcie mięśnia gruszkowatego jest spowodowane dolegliwościami okolicy dolnego odcinka kręgosłupa, miednicy oraz stawów biodrowych. Napięcie może powodować zespół rzekomokorzeniowy – objawy podobne jak w ucisku korzeni nerwowych (np. rwa kulszowa), ale spowodowane drażnieniem innych struktur niż nerwowe;
• mięsień prosty uda – napięcie spowodowane jest często długotrwałą pracą w pozycji siedzącej;
• mięsień trójgłowy łydki – wzmożone napięcie i skrócenie mięśnia trójgłowego łydki jest spowodowane jego przeciążeniem i wadliwym obciążaniem kończyny.

Rozluźnianie napiętych mięśni

U osób, które mają problem z nadmiernym napięciem mięśniowym, pomocny może być masaż. Odpowiednio wykonany masaż zmniejszy napięcie mięśniowe, rozluźni mięśnie i jeśli występuje ból – zmniejszy go. Zadziała rozgrzewająco i poprawi ukrwienie tkanek. Oprócz masażu rozluźniającego fizjoterapeuta może zastosować terapię punktów spustowych, czyli bolesnych punktów w obrębie brzuśca mięśnia lub powięzi, co jest bardzo skuteczną metodą w przypadku nadmiernego napięcia.

Można skorzystać również z masażu w SPA lub u kosmetyczki. Jeden z masaży, jaki zadziała w przypadku nadmiernego napięcia mięśni, to masaż gorącymi kamieniami. Poprawi napięcie i elastyczność mięśni, zwiększy zdolność mięśni do pracy, zadziała uspokajająco i relaksująco oraz złagodzi objawy stresu.