Metoda Dennisona – co to jest, dla kogo i jakie ćwiczenia się wykonuje?

Metoda Dennisona – co to jest?

Paul Dennison, amerykański pedagog, opracował w latach 70. formę terapii, zwaną również kinezjologią edukacyjną (Educational Kinesiology, Edu-K) bądź gimnastyką mózgu (Brain Gym). Dzięki doświadczeniom pracy z dziećmi mającymi problemy z nauką oraz obserwacji biegaczy stwierdził on, że ruch jest podstawą uczenia się. Dennison odkrył związek pomiędzy trudnościami w nauce a wykonywaniem pewnych ruchów ciała. Trudności mogą dotyczyć słabej koncentracji, pamięci, utrudnionego słuchania ze zrozumieniem lub dysleksji, dyskalkulii lub dysgrafii. Problemy dziecka z nauką według Dennisona wynikają z braku współpracy pomiędzy półkulami mózgowymi, z których każda ma inne zadania do wykonania.

Terapia Dennisona pomaga również dzieciom przejawiającym lęki lub agresywne zachowania oraz mającym specyficzne potrzeby edukacyjne w związku z upośledzeniem umysłowym, autyzmem, zespołem Downa lub z mózgowym porażeniem dziecięcym.

Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie

Gimnastyka mózgu – na czym polega?

Metoda Dennisona to ćwiczenia, pozycja oraz zasady, których wykonywanie lub przestrzeganie jest tak opracowane, aby łączyć pracę obu półkul mózgowych, budować nowe połączenia pomiędzy komórkami nerwowymi oraz integrować mózg z ciałem.

Lewa półkula odpowiada za myślenie, analizę, kontrolowaną mowę, percepcję czasu i pamięć krótką, a prawa za orientację w przestrzeni, uczenie się, pamięć długotrwałą, intuicję, uczucia i emocje – przy czym obie muszą ze sobą współpracować. Ich równowaga jest niezbędna, aby przyswajać nowe informacje i działać efektywniej. Dzięki ćwiczeniom Dennisona uruchamiamy je jednocześnie, więc mózg pracuje zarówno ruchowo, intelektualnie, jak i emocjonalnie.

Kinezjologia Dennisona – dla kogo, jakie są cele?

Cele terapii uzależnione są od zaburzeń oraz potrzeb małego pacjenta. Najpierw należy postawić właściwą diagnozę i określić problem z jakim zmaga się dziecko. Problemem może być m.in.: nierozumienie poleceń nauczyciela, brak koncentracji nad zadaniem, mała aktywność na lekcjach, brak wiary w swoje umiejętności, niekomunikatywny sposób wypowiadania się, nieradzenie sobie ze stresem, problemy z pamięcią, koordynacją wzrokowo-ruchową lub słuchowo-ruchową.

Celem terapii jest to, by pomóc dziecku je przezwyciężyć poprzez likwidację bloków intelektualnych czy emocjonalnych, czemu sprzyja właściwie dobrany zestaw ćwiczeń.

Metoda Dennisona – jak wygląda zbiór ćwiczeń?

Terapia składa się z dwóch części. Pierwsza cześć to przygotowanie dziecka do terapii właściwej. W tym etapie dziecko pije wodę, która dotlenia mózg i stwarza środowisko do transmisji elektrycznych. Potem można zastosować poniżej opisane ćwiczenia wprowadzające.

• Ruchy naprzemienne, np. dotykanie lewą dłonią prawego łokcia i odwrotnie, dotykanie lewą dłonią prawego ucha i odwrotnie, dotykanie lewą dłonią lub lewym łokciem prawego kolana i odwrotnie. Ćwiczenia te wykonujemy w marszu w miejscu, w pozycji siedzącej czy leżeniu na plecach. Integrują one pracę obu półkul, wspomagają koordynację ruchową, poprawiają pisanie, słuchanie, czytanie i wpływają na wydolność organizmu.
• Punkty odpowiadające z myślenie – jedna ręka masuje punkty (miękkie miejsca pod obojczykami z lewej i prawej strony klatki piersiowej), a druga ręka leży na pępku przez około 2 minuty. Ćwiczenie to przekazuje informacje od prawej półkuli do lewej połowy ciała i odwrotnie, stymuluje aortę i zwiększa potok energii elektromagnetycznej. Sprzyja to nieodwracaniu liter i cyfr oraz prawidłowemu układaniu ciała podczas czytania.
• Przyjęcie pozycji Cooka – na stojąco lub leżąco utrzymujemy pozycję ze skrzyżowanymi nogami oraz rękami, mając zamknięte oczy, dotykając równocześnie językiem do podniebienia i oddychając równomiernie. Ćwiczenie to wycisza i relaksuje, stabilizuje emocjonalnie, poprawia uwagę, słuch, mowę oraz pisanie.

Pozycję Cooka można określić także jako ćwiczenia wyciszająco-pogłębiające.

W następnym etapie dziecko wykonuje właściwe ćwiczenia kinezjologiczne, w zależności od tego, jakich umiejętności potrzebuje. Wiele ćwiczeń można przeprowadzić w różnych pozycjach – w zależności od kondycji dziecka. Zaczynamy od pozycji najprostszej, by następnie – po jej opanowaniu – przejść do trudniejszej.

Metoda Dennisona – pozycje, ćwiczenia w domu

Ćwiczenia dostosowane są do potrzeb konkretnego dziecka. Jest ich 26 i mają na celu poprawę kondycji i koordynacji ruchowej, normalizację niewłaściwego napięcia mięśniowego oraz relaksację dziecka. Ćwiczenia podzielono na cztery grupy:

Ćwiczenia Dennisona wydłużające

Ten rodzaj ćwiczeń rozciąga i rozluźnia mięśnie szyi, kręgosłupa, tułowia oraz kończyn górnych i dolnych. Przykładowe z nich to ćwiczenie określane jako „przyciskanie dzwonka”. W staniu prostą prawą nogę odstawiamy do tyłu, stawiając ją na palcach, robimy wydech i w lewej nodze z przodu zginamy kolano, a prawą przyciskamy piętą do podłogi. Na wdechu prostujemy przednią nogę, a tylną stawiamy na palcach. Później zamieniamy nogi. Ćwiczenie integruje przedni i tylni mózg, poprawia mowę, słuchanie, czytanie ze zrozumieniem, pisanie oraz chęć doprowadzania do końca podjętych działań.

Metoda Dennisona – ćwiczenia energetyzujące

Rozluźniają układ nerwowy, dostarczają dziecku więcej energii, poprzez dotlenienie i umiejętność właściwego oddychania wpływają na mowę i czytanie. Poniżej opisano przykładowe ćwiczenia.

• Robimy długi wdech nosem, a wydechy krótkie i powolne – przez zaciśnięte wargi.
• Kładziemy ręce na brzuchu, na wdechu unosimy ręce, a na wydechu opuszczamy je.
• Robimy wdech licząc do 3 sekund, potem przerwę na 3 sekundy i na koniec wydech, który również trwa 3 sekundy. Ponownie przerwa i powtórka oddechu.

Ćwiczenia Dennisona – leniwa ósemka

Ćwiczenia Dennisona na przekroczenie linii środka wpływają na bilateralną pracę podczas czytania i pisania oraz sprzyjają koordynacji ruchowej typu prawa – lewa, góra – dół. Przykładowe ćwiczenia opisano poniżej.

• Wykonujemy ruchy naprzemienne.
• Leniwa ósemka dla oczu – w staniu wyciągamy przed siebie lewą rękę, zaciskamy w pięść kciukiem do góry. Rysujemy kciukiem w powietrzu cyfrę 8 – zaczynając w lewo i do góry, jednocześnie mając nieruchomą głowę i wodząc za kciukiem oczami. Następnie zmieniamy rękę. Ćwiczenie to integruje półkule mózgowe, poprawia widzenie i koordynuje je z innymi czynnościami, ułatwia czytanie i pisanie.

Ważne miejsce zajmują także ćwiczenia polegające na rysowaniu oburącz symetrycznych obrazów. Przykładem skutecznej terapii może być jednoczesne rysowanie jedną ręką figury, a drugą jej lustrzanego odbicia.

Jakie są efekty terapii metodą Paula Dennisona?

Jak długo trzeba ćwiczyć? Terapię gimnastyką mózgu należy stosować systematycznie i przez dłuższy czas – co najmniej 4 tygodnie, aby przyniosła zamierzone efekty. Ważne jest również ćwiczenie w domu. Rodzice powinni powtarzać to, co terapeuta wykonuje z dzieckiem na terapii. Terapia Dennisona sprzyja przede wszystkim harmonijnemu rozwojowi intelektualnemu, ruchowemu oraz emocjonalnemu dziecka.

Poprzez likwidację blokad rozwojowych poprawia koncentrację, pamięć, mowę, komunikację, pisanie, rysowanie, czytanie ze zrozumieniem. Aktywizowane jest również myślenie twórcze, zdolności manualne, precyzja ruchów oraz percepcja przestrzenna. Kinezjologia edukacyjna Dennisona poprawia wydolność, koordynację wzrokowo-ruchową i słuchowo-ruchową. Po terapii dziecko jest zrelaksowane i umie sobie lepiej radzić z emocjami i stresem, poprawiają się więc jego kontakty i integracja z otoczeniem.

Czytaj również: Blokada kręgosłupa – co to jest, działanie, wskazania, przeciwwskazania i skutki uboczne

Kinezjologia Dennisona w Polsce

Praca z dziećmi metodą Dennisona jest bardzo popularna w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych oraz w Kanadzie. W Polsce zyskała popularność w latach 90. W swojej pracy stosują ją pedagodzy, logopedzi, psycholodzy, fizjoterapeuci oraz terapeuci zajęciowi. Metoda ta może być również wykorzystywana u osób dorosłych jako trening psychofizyczny.