Kule ortopedyczne – jakie są rodzaje, które wybrać, jak chodzić o kulach?

Kule ortopedyczne – kiedy się stosuje, jakie są wskazania?

Kule ortopedyczne mają za zadanie odciążyć chorą kończynę dolną. Warto pamiętać, że jeśli pacjent z powodu choroby podstawowej, jest kwalifikowany do zabiegu operacyjnego, który wymaga dłuższego unieruchomienia, trzeba pomyśleć o nauce prawidłowego poruszania się o kulach już przed operacją. Potrzeba ich używania, może wynikać z następujących dysfunkcji:

• skręcenia i złamania kończyn dolnych,
• operacje stawów kolanowych i biodrowych,
• amputacje kończyn dolnych,
• choroba zwyrodnieniowa,
• choroby reumatyczne,
• podeszły wiek,
• zaburzenia pracy układu przedsionkowego.

Kule do chodzenia, jak to potocznie określają pacjenci, stosowane są również w przypadku chorób ośrodkowego układu nerwowego. Istotne jest, aby pacjent wiedział, jak odpowiednio poruszać za ich pomocą. Konieczna jest zatem nauka chodzenia o kulach po operacji kolana czy innych wspomnianych zabiegach.

Jakie są rodzaje kul ortopedycznych?

Do kul ortopedycznych zaliczamy kule pachowe oraz łokciowe.

Kule pachowe

Są stosowane są rzadko ze względu na możliwy ucisk w okolicach dołu pachowego. Zazwyczaj używają ich pacjenci z dysfunkcjami kończyn górnych, ponieważ nie muszą w znacznym stopniu angażować rąk. U osób z miażdżycą, ten rodzaj kul jest przeciwwskazany, z powodu możliwego uciśnięcia tętnicy pachowej.

Kule łokciowe

To kule stosowane najczęściej, zazwyczaj po zabiegach operacyjnych oraz wypadkach. Jest to sprzęt używany zarówno w rehabilitacji dzieci, jak i dorosłych. Pozwalają na właściwe odciążanie kończyny dolnej. Lepiej tolerowane przez pacjentów. W odróżnieniu do kul pachowych, bardziej angażują kończyny górne (ręce znajdują się na lejach). Pozwalają na właściwą reedukację poruszania się, poprzez zachowanie dobrego wzorca chodu.

Czytaj również: Złamanie miednicy – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja, powikłania

Kule ortopedyczne – jakie wybrać?

Kule dobieramy do pacjenta, zwracając uwagę przede wszystkim na odpowiednie dopasowanie ich wysokości. Oceniamy pacjenta w pozycji stojącej, a wysokość kul uzależniamy od wzrostu osoby, która będzie ich używać. Należy pamiętać o tym, że niewłaściwy dobór kul, wpływa na niepełne odciążanie chorej nogi, co zaburza prawidłowe chodzenie o kulach.

Podczas dobierania kul dla dzieci czy dorosłych pamiętać należy o kilku zasadach przedstawionych poniżej.

• Kule pachowe dopasowujemy w pozycji stojącej, długość kul dobieramy dopiero po włożeniu ich pod pachy. Prawidłowa dobrana pozycja kuli jest wtedy gdy górna jej część, znajduje się około 5 cm poniżej dołu pachowego.
• W przypadku kul łokciowych górna ich część, czyli uchwyt, powinna znajdować się na wysokości krętarza większego kości udowej. Z kolei odległość jej dolnej części od stopy, powinna wynosić około 10 cm, tak by kula była ustawiona lekko do boku a stawy łokciowe pacjenta w delikatnym zgięciu.

W czasie chodzenia o kulach, musimy pamiętać o tym,że należy je trzymać całą dłonią, która ma być oparta na uchwycie/rączce. Pacjent przenosi je nieco w bok, tj. szerzej niż szerokość jego stawów biodrowych oraz nie wyprzedza punktów podparcia kul – tak, aby nie spowodować upadku.

Jak skrócić kule?

Wyróżniamy kule ortopedyczne o wysokości skokowej lub teleskopowej. W przypadku pierwszego rodzaju kul, regulacji możemy dokonywać stopniowo, na przykład co 1,5—2 cm.

Kule teleskopowe, mają w swojej budowie całkowitą regulację długości, co pozwala na lepsze dopasowanie sprzętu do wysokości pacjenta. Według obowiązującego standardu kule bez problemu dopasowuje się u pacjentów o wzroście: 160—180 cm. W przypadku bardzo niskich osób (poniżej 150 cm), lub bardzo wysokich (powyżej 190 cm), projektuje się je na specjalne zamówienie.

Zaopatrzenie ortopedyczne, o którym mowa, jest bezpieczne pod względem wytrzymałościowym dla pacjentów ważących nie więcej niż 120—130 kg.

Czytaj również: Artroskopia kolana – wskazania, przebieg zabiegu, rekonwalescencja, powikłania

Jak chodzić o kulach?

Znacznie częściej pacjenci do stymulacji chodu, używają dwóch niż jednej kuli. Chodzenie o jednej kuli, może zaburzać całą naszą postawę oraz wpłynąć na pojawienie się dolegliwości bólowych kręgosłupa, spowodowanych dysproporcją napięcia mięśniowego. Z tego powodu nie jest ogólnie zalecane.

Jeśli jednak, chcemy używać tylko jednej kuli, należy pamiętać o tym, że trzymamy ją zawsze po stronie kończyny dolnej zdrowej. Następnie wykonujemy krok chorą nogą z przeniesieniem kuli po stronie zdrowej do przodu.

Chodzenie o kulach – jaką technikę wybrać?

Pacjenci często nie wiedzą, jak używać kul. Naukę chodu przy ich pomocy należy rozpoczynać na równym, stabilnym dla chorego podłożu.

Wyróżniamy 3 rodzaje oraz techniki chodu o kulach:

• Chód czterotaktowy – najbardziej przypominający prawidłowy wzorzec chodu, gdzie wraz z krokiem w przód jednej nogi, dołączany jest ruchu kuli do przodu po stronie przeciwnej kończyny.
• Chód trzytaktowy – pacjent przesuwa obie kule do przodu, następnie dostawia chorą nogę a na końcu zdrową kończynę dolną.

Wyróżnia się również chód dwutaktowy(kangurowy) – pacjent przesuwa obie kule w przód po czym dostawia obie kończyny dolne.

Schodzenie i wchodzenie po schodach o kulach

Podczas wchodzenia i schodzenia ze schodów z użyciem kul trzeba pamiętać o kilku zasadach.

• Wchodzenie po schodach: pierwszy krok ku górze wykonuje zdrowa noga, następnie chora jednocześnie z kulami.
• Schodzenie ze schodów o kulach: pierwszy krok w dół wykonuje chora kończyna dolna oraz kule a następnie zdrowa noga.

Nauka prawidłowego chodzenia o kulach wymaga znajomości podstawowych zasad doboru oraz wykorzystania ich do poprawnej nauki poruszania się. Odpowiednie użycie tego rodzaju zaopatrzenia ortopedycznego, pozwoli na lepsze angażowanie obu stron ciała oraz odciążenie chorej kończyny dolnej tak by w odpowiednim momencie przygotować chorą nogę do stopniowego obciążania i powrotu do pełnego zdrowia. W celu lepszego i skuteczniejszego wspomagania leczenia oraz poznania odpowiednich technik chodzenia o kulach, pomocna będzie wizyta kontrolna w gabinecie lekarskim oraz u fizjoterapeuty.

Nauka chodzenia o kulach po endoprotezie biodra

W przypadku osób po endoprotezie stawu biodrowego, którzy używają dwóch kul, najpierw stawiamy zdrową nogę a potem dostawiamy operowaną wraz z kulami. Podczas schodzenia – odwrotnie.

Używając jednej kuli do wchodzenia po schodach, należy pamiętać, że musi znajdować się ona po stronie operowanej, a pacjent powinien trzymać się poręczy po stronie zdrowej kończyny. Nogę zdrową pacjent stawia jako pierwszą, a następnie dostawia operowaną kończynę dolną razem z kulą. Podczas schodzenia ze schodów, wykonuje czynności odwrotnie.