Akupunktura

Co to jest akupunktura?

Akupunktura to metoda lecznicza, która w Polsce uznawana jest za medycynę niekonwencjonalną. Choć w niektórych krajach obecnie uważa się ją jako konwencjonalną metodę leczenia. W Pekinie został założony jedyny na świecie ośrodek medycyny zajmujący się właśnie tego rodzaju leczeniem.

Akupunktura to nakłuwanie ciała specjalnymi igłami w odpowiednich punktach, leżących wzdłuż południków – sieci kanałów, pokrywających ciało ludzkie. Konkretne punkty są odpowiedzialne za odpowiednie organy. Nakłucia wyzwalają za pośrednictwem układu odporościowego i nerwowego różnorodne, specjalnie ukierunkowane mechanizmy fizjologiczne. Nazwa akupunktura pochodzi od słów łacińskich, tj. acus – igła i puncture – nakłuwanie.

Zgodnie z tą metodą zdrowie człowieka to stan równowagi pomiędzy przeciwstawnymi siłami Yin i Yang, które tworzą całość. Wskutek ich walki między sobą powstaje energia życiowa, która kumuluje się w narządach wewnętrznych i przepływa przez sieć kanałów (tak zwanych południków) wewnątrz organizmu. Gdy dojdzie do naruszenia przepływu tej energii (na przykład człowiek zachoruje), to można przywrócić stan tej równowagi poprzez nakłucie odpowiednich punktów, leżących wzdłuż południków.

Przeczytaj: Strzelające stawy – czy wymagają leczenia?

Akupunktura - mechanizm działania

Ciągle trwają badania nad mechanizmami tłumaczącymi lecznicze działanie akupunktury. Naukowcy udowodnili, że punkty akupunktury naprawdę istnieją. Poprzez badanie pobranych wycinków skóry pochodzących z tych miejsc, wykazano właśnie w nich znacznie zwiększoną ilość zakończeń nerwowych. Odbierają one różnego rodzaju podrażnienia, takie jak zimno, ciepło, dotyk oraz posiadają znacznie mniejszy opór elektryczny i wyraźnie większą pojemność elektryczną w stosunku do otaczającej skóry.

Akupunktura - przebieg zabiegu

Zabieg akupunktury polega na nakłuwaniu wybranych punktów na ciele specjalnymi igłami akupunkturowymi. Wyodrębniono około 630 punktów akupunkturowych układających się na przebiegu 12 głównych osi ich przebiegu, tzw. meridianów. Te cieniutkie igły zbudowane są z trzech elementów:

• od góry oczko (inaczej ucho igły),
• rękojeść igły,
• trzon igły.

Igły wykonane są z nierdzewnej, litej stali, pokrywanej często dodatkowo srebrem bądź złotem. Tysiące lat temu zamiast igieł, stosowano ostre kawałki roślin, odłamki kostne czy ości. Z upływem czasu zaczęto wykonywać igły z kamienia, z metali szlachetnych i brązu.

Posiadają one różny kształt, z reguły są okrągłe. Ich grubość i długość także są rozmaite. Długość igieł waha się od 1,5 centymetrów do 13 centymetrów, a średnica od 0,26 milimetrów do 0,45 milimetrów. Po dokładnym zlokalizowaniu punktu, zdezynfekowaniu igieł (obecnie używa się igieł jednorazowych) oraz skóry pacjenta, przystępuje się do wkłuwania. Najwygodniej wkłuwaną igłę jest przytrzymać dwoma palcami. Z reguły igły wkłuwa się uciskając skórę wokół punktu. Ułatwia to przekłucie skóry, zmniejsza uczucie bólu nakłuwania i stabilizuje punkt.

Wyróżniamy kilka sposobów wkłuwania. Podczas pojedynczego zabiegu stosuje się zazwyczaj od kilku do maksymalnie kilkunastu igieł. Zależy to w szczególności od wielu czynników branych pod uwagę przez lekarza podczas planowania programu terapii.

Akupunktura - metody

Podstawowe elementy metodyki akupunktury:

• Pacjent poddawany zabiegowi powinien pozostać w pozycji leżącej lub siedzącej, a jego mięśnie powinny być rozluźnione;
• Przez nakłucie wywołujące niewielki ból uzyskujemy efekt leczniczy. Gdy pacjent odczuwa silny ból, wówczas doszło do błędu w czasie wykonywania zabiegu;
• Wykonując poziome nakłucia cienkimi i długimi igłami, nie stosuje się obrotów;
• Okolice klatki piersiowej i brzucha nakłuwa się w fazie wdechu;
• Igły, które stosowane są podczas zabiegu, muszą być odpowiednio przygotowane;
• Testowym zabiegiem jest pierwszy zabieg. Informuje on o tym, jak pacjent reaguje na akupunkturę. Pojedynczy zbieg akupunktury trwa przeciętnie około trzydziestu minut;
• Zabieg powinien być rozpoczęty w kolejności zgodnej z „receptą punktową”;
• Igły po zakończonym zabiegu wyjmuje się w odwrotnej kolejności niż wkłuwa;
• Z reguły zaleca się, aby pacjent poddał się od dwóch do trzech zabiegów w tygodniu, w serii od piętnastu do dwudziestu zabiegów. Pomiędzy seriami zaleca się przerwę dwutygodniową;
• Jeśli po trzech seriach akupunktury, pacjent nie odczuwa oczekiwanych rezultatów, wówczas należy zaprzestać kolejnych zabiegów.

Akupunktura - wskazania

Podstawowym celem akupunktury jest usunięcie lub redukcja bólu oraz próba przywrócenia naturalnego cyklu w organizmie i jego równowagi. Zabieg akupunktury jest prawie bezbolesny. Osiąga bardzo dobre rezultaty oraz jest często polecany w leczeniu:

• chorób układu nerwowego takich jak: różnego rodzaju ostre i przewlekłe nerwobóle, zapalenie nerwu kulszowego, porażenie nerwu twarzowego, porażenia i niedowłady po udarze mózgu i po zatorach tętnicy mózgowej,
• nerwice lekowe, nerwica wegetatywna, depresje, nerwica histeryczna, hipochondryczna,
• niektóre choroby alergiczne skóry, dychawica oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa,
• choroby dermatologiczne skóry: atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, trądzik, pokrzywka, łojotokowe zapalenie skóry,
• niektóre choroby nosa i oczu takie jak: jaskra, niedosłuch, zaćma bez powikłań, szumy uszne, choroba Meniere'a, zanik nerwu wzrokowego, krótkowzroczność,
• niektóre choroby narządu ruchu takie jak: ostre i przewlekłe bóle mięśniowe różnego pochodzenia, gościec przewlekły postępujący, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, zespół bolesnego barku, zespół łokcia tenisisty, choroba zwyrodnieniowa stawów, dyskopatie ze współistniejącymi objawami typu przewlekłych bólów krzyża, bólów korzonkowych, rwa kulszowa, kręcz szyi,
• choroby jamy ustnej: zapalenie dziąseł, angina, przewlekłe nawracające zapalenie gardła, bóle zębów,
• choroby układu moczowo-płciowego: osłabienie potencji czy niemoc płciowa. Moczenie nocne,
• choroby układu krążenia: nadciśnienie i niedociśnienie tętnicze, zaburzenie krążenia tętniczego kończyn dolnych (zimne nogi), choroba wieńcowa, niewydolność żylna (żylaki),
• niektóre choroby wewnętrzne takie jak: drażliwe jelito, choroba wrzodowa dwunastnicy i żołądka,
• stosowana w terapii nałogów, takich jak: nikotynizm, alkoholizm, narkomania,
• urazy sportowe (naderwanie mięśni i ścięgien, wylewy krwi do mięśni, nadwichnięcie stawów),
• choroby przemiany materii, jak otyłość.

Zabieg akupunktury stosuje się także w przypadku bezsenności, bólach i zawrotach głowy, uciążliwych zaparciach, w terapii dokuczliwych oraz przewlekłych objawów, które towarzyszą niektórym schorzeniom jak nudności lub wymioty. To metoda posiadająca szeroki zakres wskazań. Wciąż jednak trwają badania potwierdzające jej skuteczność oraz brak negatywnych skutków. Wielokrotnie stanowi ona alternatywę dla środków przeciwbólowych, których częste stosowanie jest szkodliwe dla organizmu oraz może powodować uzależnienia. Dlatego zaleca się ją zwłaszcza w przypadku przewlekłych i uciążliwych bólów.